De beteekenis van het leerstuk der oorspronkelijke gerechtigheid voor de godgeleerde zedekunde - pagina 16

i8 n a d r u k te l e g g e n o p de v e r h o u d i n g w a a r i n de zedelijke agens s t o n d en

weer

staan

ontleenen

moet

aan

tot G o d ; de w a a r d e v a n de z e d e l i j k e actie

deze

v e r h o u d i n g v a n d e n a g e n s en d u s haar stof

vrij h o u d e n v a n pantheistische i n v l o e d e n . Doch in

zijn

e v e n z o o z a l m e n , wanneer m e n met ons leerstuk zedekunde

tegen

deistische

bedoel

ik

bij

de

behandeling

invloeden.

dezen

term

zijner

rekent,

stof b e v e i l i g d zijn

W a n n e e r i k hier van d e ï s m e

spreek,

i n r u i m e r z i n , d a n w a a r i n hij g e w o o n l i j k

g e b r u i k t w o r d t tot a a n w i j z i n g v a n zekere r i c h t i n g i n de E n g e l s c h e p h i l o s o p h i e der

18e eeuw.

het

denken

dualistisch

I k heb d a n m e e r bepaald het o o g o p

dat

zooals

ik

straks

zeide, het v e r b a n d

heeft l o s g e l a t e n en niet slechts G o d en w e r e l d , m a a r o o k l i c h a a m en

ziel,

natuur

selen

stelt.

vindt

men

en

geest,

Dit deïsme niet

als tegenover e l k a n d e r staande b e g i n -

nu

slechts

met

terug

zijn

i n de

dualistischen achtergrond, geschiedenis

der nieuwere

wijsbegeerte, met n a m e bij C a r t e s i u s en de E n g e l s c h e p h i l o s o p h e n u i t de 18e e e u w , m a a r laat o o k zijn i n v l o e d g e l d e n i n de christelijke

wereld.

leerstuk

Het

vervreemd,

voorgrond

laat

is

vooral

meer

treden,

i n de

k r i n g e n w a a r m e n , v a n het

het g e v o e l d a n het bewustzijn o p den

dat z i c h deze d u a l i s t i s c h e t r e k

openbaart

als v o l k o m e n g e m i s aan inzicht tusschen het v e r b a n d v a n n a t u u r en genade, het leven v o o r en n a de b e k e e r i n g . zedekunde

V o o r z o o v e r n u een

o p dezen erve ontstaan k a n , z a l zij bij de b e h a n d e l i n g

v a n haar s t o f altijd d o o r dit d u a l i s m e g e d r u k t w o r d e n . Rekent

men

handeling

zijner

lisme beveiligd.

echter

in

den

ons

leerstuk, d a n is m e n bij de

be-

I m m e r s niet slechts v a n g e r e c h t i g h e i d m a a r van

oorspronkelijke tigheid

met

stof i n de z e d e k u n d e v a n m e e t a f tegen dit d u a g e r e c h t i g h e i d s p r e e k t het ons.

tweeërlei

V a n gerech-

z i n v a n v e r h o u d i n g en i n n e r l i j k zijn en

die g e r e c h t i g h e i d als niet eerst later ontstaan, m a a r i n 's m e n s c h e n schepping

gegrond

en

dus

b e h o o r e n d tot de g a a f h e i d der m e n -

schelijke n a t u u r .

D i e natuur als geschapen naar d e n beelde G o d s

en

mitsdien

het

in

haar

het maar

zedelijk leven a a n g e l e g d en dus z o o l a n g zij

oorspronkelijke

zedelijk

deze

op

wortel niet

gerechtigheid

stond,

l e v e n i n g e z o n d e n bloei o p k w a m . verkankerde, weg

en

het

zedelijk

leven

de

wortel waaruit Maar ook, waar

dan wel verdorven

deze v e r d o r v e n n a t u u r nochtans g e s c h i k t o m

d o o r genade v e r n i e u w d , hersteld, genezen te w o r d e n . Dit

n u brengt ons tot de b e s c h o u w i n g der o o r s p r o n k e l i j k e g e -

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen