Omvang en invloed der Zuid-Nederlandsche immigratie van het laatste kwart der 16e eeuw - pagina 26

24

OMVANG E N I N V L O E D DER Z U I D - N E D . IMMIGRATIE.

dat die prediking nog bijna het geheele volk bereikte, die vorm, waarin zij kwam, dan ook onwillekeurig een stempel hebben gezet op het spreken van hen, die haar wekelijks hoorden. Te meer nog omdat, gelijk ik reeds zeide, deze invloed der predi­ king in de meeste gezinnen dagelijks nog aog weer gesteund werd door de lectuur van den S t a t e n b i j b e l ' t Is waar, er heeft in den kring der translateurs en reviseurs daarvan gedu­ rig zóóveel wisseling plaats gehad, dat elke controle omtrent de gevolgde arbeidsverdeeling en elke beantwoording van de vraag of nu ten slotte zuid- of noordnederlandsche krachten dit bouwwerk hebben opgetrokken, onmogelijk is geworden ) . Maar waar het minutieuse onderzoek, dat Heinsius in deze ma­ terie heeft ingesteld, hem aan het eind van zijn boek doet zeg­ gen : „Vooral uit de klankleer bleek o n s . . . . dat het dialect der Statenvertaling een aantal Vlaamsch-Brabantsche eigenaardig­ heden vertoont. De taal des Statenbijbels is een waardige ver­ tegenwoordigster van onze schrijftaal, maar bezit in nog ster­ ker mate dan deze, vormen die aan den tongvallen onzer Zui­ delijke broeders zijn ontleend *)", daar is onzerzijds de conclu­ sie dan toch weer niet te gewaagd, dat—behalve door die ande­ re werkzame krachten, die ik noemde — aan het weven van een zuid-nederlandschen draad in ons taaleigen ook door die Statenvertaling stil, maar ijverig, is meegewerkt. 2

Tot zoover over de invloeden op taalgebied. Laat ons thans den blik wenden naar hetgeen in verband met onzen handel en zeevaart over mijn onderwerp is te zeggen. De traditioneele schildering der immigratie is op dit punt gewoonlijk vooral opgezet in vroolijk rood en schitterend goud. Ja, soms nadert ze zelfs bijna de apotheose. Is Holland voor een vijf predikanten, die bij 't huwelijk van Prins Willem en Charlotte van Bourbon een rol hebben gespeeld, minstens vier Zuid-Nederlanders zijn geweest. Zie GROEN VAN PRINSTERER, Archives, Ie Série, T. V , p. 2 2 4 suiv. ') Over den invloed van Datheens psalmberijming en van de vertaling van het Nieuwe Testament van 1559 behoef ik in dit verband niet te spreken. Zij hebben met onze immigratie niets uitstaande gehad. ) J. HEINSIUS, a. w., bldz. 5, 6. ) J. HEINSIUS, a. w., bldz. 165. 2

3

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen