GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

De beteekenis der wetsidee voor rechtswetenschap en rechtsphilosophie - pagina 46

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

De beteekenis der wetsidee voor rechtswetenschap en rechtsphilosophie - pagina 46

Rede bij de aanvaarding van het hoogleeraarsambt aan de Vrije Universiteit te Amsterdam

3 minuten leestijd Arcering uitzetten

45 zij niet in staat is zelve draagster van een absolute waarde te zijn, toch de waarde van een middel tot haar verwerkelijking te verleenen. Een tweevoudig materiaal kan aan de verwerkelijking dier hoogste waarden dienstbaar worden, natuurkrachten en menschelijke krachten, zaken en personen, kapitaal en arbeid. Over de waardeverwerkelijking in de natuur handelt de natuurphilosophie en de techniek in den ruimsten zin. Over de waardeverwerkelijking in de menschheid handelen vier philosophische wetenschappen, n.l.: 1. de paedagogiek, die tot object heeft de waardeverwerkelijking in het individueele leven in de opeenvolging der leeftijden; 2. de diaefetiek der ziel, die tot object heeft de waarde-verwerkelijking in het individueele leven in het naast elkander bestaan der neigingen; 3. de geschiedenisphilosophie, die handelt over de waarde-verwerkelijking in het gemeenschapsleven in de opeenvolging der geslachten; 4. de rechfsphilosophie en de politiek, die handelen over de waardeverwerkelijking in het gemeenschapsleven in het naast-elkander bestaan der gemeenschapsleden 14). Daarmede zou nu de plaats der rechtsphilosophie in de klassificatie der wijsgeerige wetenschappen en daarmede tevens de plaats der rechtsidee in het systeem der waarden overeenkomstig een der mogelijke rangordeningen bepaald zijn. De rechtsidee is de specifieke waarde van de regeling van het gemeenschapsleven. En daarmede zou nu tegelijk het rechtsbegrip als g emeenschapsregeling bepaald zijn. Laten wij zien of met deze definitie inderdaad het rechtsbegrip aan het drijfzand van Radbruch's relativisme is ontworsteld. Bij zijn nadere analyse van het rechtsbegrip verwerpt onze schrijver Kelsen's opvatting van het recht, volgens welke de rechtsplicht primair, het subjectieve recht slechts een functie van den rechtsplicht ware 15). Daartegenover sluit Radbruch zich aan bij de opvatting van den Petersburgschen Hoogleeraar L. v. lletrazycki 16), die, langs den weg der psychologische analyse, de imperatief-attributieve natuur des rechts, de noodwendige correlatie van recht en plicht als onderscheidend kenmerk des rechts tegenover het zuiver plichtskarakter der ethische normen meende te kunnen vaststellen. Het subjectieve recht bestaat wel door den rechtsplicht, maar niet terwille van dien plicht. Het primaat komt toe aan het subjectieve recht en niet aan den plicht. Het recht kan de zedelijkheid slechts dienen, doordat het den enkeling rechten geeft, opdat hij zijn plichten des te beter vervullen kan. Men denke aan de in deze richting gezochte rechtvaardiging van het eigendomsrecht. De rechtsplicht bestaat dus terwille van den zedelijken plicht. Wij maken hier even halt, om vast te stellen, dat deze analyse van het rechtsbegrip met een wetenschappelijke analyse niets van doen heeft, maar geheel berust op de, volgens Radbruch zelf, wetenschappelijk

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 15 oktober 1926

Inaugurele redes | 114 Pagina's

De beteekenis der wetsidee voor rechtswetenschap en rechtsphilosophie - pagina 46

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 15 oktober 1926

Inaugurele redes | 114 Pagina's