1925 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 96

^

% mechanische wereldverklaring scheen de eenig juiste. Heel het object van weten, de gansche kosmos trachtte men in één groote formule te vatten. Zoo drong dit beginsel ock c oor in de medische wetenschap, ook al was haar doel niet al een het kennen maar ook het genezen van den zieken mensch. Al heeft ze een eigen plaats, al voorziet ze in practische behoef en, ze steunt op vakken, die nauw verband houden met physica ;n chemie, In de medische wetenschap toch zijn een aant il vakken tot een practisch doel vereenigd. Haar bedoeling is al ereerst het kennen van de afwijkingen van het menschelijk o ganisme, zoodat de pathologie, gegrond op morphologie, physiok gie en psychologie door haar beoefend wordt. En het is juist in het bijzonder in deze vakken, dat men zich in onzen tijd wee open stelt voor een andere kenvorm dan de mechanistische en haar niet meer het epitheton ,,wetenschappelijk" onthoudt. We willen dit eerst aan enkele voorbeelden verduidelijken om caarna de eigenaardige onderscheidenheid in deze tweeërlei kenvorm nader onder oogen te zien. In de morphojogie kent men reeds eenigen tijd de rudimentaire organen en speciaal die, welke in het embryonale leven duidelijk op den voorgrond treden om dan later geheel of nagenoeg geheel te verdwijnen. Ik bedoel de chorda tympani. de oernier en de voornier, In de naturalistische beschouwing, waarin het ééne wezen door evolutie uit het andere is voortgekomen en waarbij elk dier, waarvan de progressie verder is voortgeschreden, in zijn eigen wordingsproces een verkorte recapitulatie geeft van de phylogenetische ontwikkeling van zijn soort, heeft men deze rudimentaire organen wel wat éénzijdig bekeken. Organen, die in lagere diersoorten sterk ontwikkeld waren, zooals bijvoorbeeld de chorda en waarvan men daar de beteekenis als steun-apparaat inzag, vond men in hoogere groepen terug en onder de hypnose van de biogenetische grondwet, werden deze verschijnselen teruggedrongen tot de beteekenis van bewijzen voor de juistheid der afstammingsleer. Niemand minder dan professor Bolk heeft op de onvolledige waard jering van deze recapitulatieverschijnselen gewezen ^), Hij wil deze organen niet beschouwen als toevallige resten, wijzend op afstamming en verwantschap, maar ze bezien als deelen van e e i organisme, die heel wezenlijk hun plaats en beteekenis hebben in het geheel van het individu. Want evenmin als in een volwassen organisme eenig overtollig orgaan voorkomt, kan Bolk gelooven, dat in een embryonale phase van het individu iets overbodi;^ is. En in plaats van te zoeken naar een verklaring omtrent het voorkomen van ^) Prof. Dr. L. Bolk. De ontogenetische recapitutaties als hormonistisch verschijnsel. T. v. Qeneesk. Bd. 69 II 844.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen