1932 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 78

74 heeft m.i. ook niet de typisch Duitsche denkwijze. Bovendien, aan de ontwikkeling van de nieuwe zienswijzen hebben ook Engelschen, Franschen en Nederlanders mede gewerkt. Men vindt de algemeene overzichten het meest bij de Duitschers, omdat deze nu eenmaal graag filosoïeeren. Een goed en interessant Engelsch boek, waarin dezelfde kwesties ter sprake komen is dat van Eddington : „The nature oï the physical world". De Heer K. H. VAN DIJK : 1. Volgt wat Heisenberg beweert over de electronen niet uit onze beperktheid van kennis? Wij kunnen geen lengte kleiner dan 0.001 mm. meten. Het is dus geen wonder, dat wij onze beschouwingen niet op electronen e.d. kunnen toepassen. 2. Bij vroegere statistische beschouwingen kon de causaliteit gehandhaafd worden. Is dit ook niet het geval bij de nieuwere statistische beschouwingen. Zoo neen, waarin ligt dan het essentieele verschil? Dr. SIZOO : 1. Een dergelijke opmerking hoorde ik van Schrödinger. Hij wees er op, dat van elke physische meting, tengevolge van de grenzen der meetnauwkeurigheid, het resultaat in een verzameling van geheele getallen kan worden uitgedrukt. Reeds daardoor speelt de discontinuïteit in onze natuurkennis een rol. Bij Heisenberg gaat het echter om een meer principieele kwestie. Zijn overwegingen hebben niet betrekking op werkelijke metingen, m a a r op een „Gedankenexperiment" ter bepaling van plaats en snelheid van een electron. De onnauwkeurigheid ontstaat hier door de wisselwerking tusschen meet-apparaat en het te meten object. 2. Bij vroegere statistische beschouwingen (Maxwell, Boltzmann) kon men nog onderstellen, dat het „microscopisch gebeuren", d.i. de wisselwerking tusschen de kleinste materiedeeltjes, gedetermineerd causaal verliep. Tot die wisselwerking is de theorie nu doorgedrongen en het is gebleken, dat juist daar een deterministische beschrijving principieel onmogeHjk wordt. (Vgl. ook het antwoord aan Dr. Fokkens, punt 3). Ir. KNOL : Is het nu zoo, dat wij voor een bepaald gebied eerst zelf de wetten trachten te vinden, maar dat wij een terrein, dat wij niet kunnen beheerschen, aan God overlaten? Dr. SIZOO : Zoo zou ik mijn bedoeling niet gaarne formuleeren. Primair is het geloof, dat God van oogenblik

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen