1933 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 24

18 'Deze voorbeelden zouden te vermeerderen zijn. Ran de goede, Christelijke bedoeling mag men in vele gevallen niet twijfelen; maar ze toonen aan dat inderdaad meermalen door de theologie zeer sterk een teleologische natuurbeschouwing is gepropageerd, die de natuurwetenschap op grond van eigen onderzoek beslist moest afwijzen. Niets is gevaarlijker dan een algemeene beschouwing van de natuur op een bepaald punt zonder natuurwetenschappelijk onderzoek te verbijzonderen tot de verklaring van een détail. Dat is de fout, die in zulke gevallen wordt begaan. Dit wil natuurlijk niet zeggen, dat het constateeren van uitwendige doelmatigheid in het voor- en nawetenschappelijk denken, eventueel steunend op gegevens der natuurwetenschap, den Christen niet tot blijde verwondering van des Scheppers wijsheid mag stemmen. Wanneer Schouten aan het einde van zijn boek over den Wonderbouw van het Heelal ^) de bijzondere geschiktheid der aarde aantoont als woonstede voor het menschelijk geslacht, met verwijs naar de zonnewarmte, naar den hoek van 23, die de ecliptica met de aequator maakt en waaruit de wisseling der jaargetijden voortkomt, naar de standvastigheid der temperatuur, omdat 75 '/c van het aardoppervlak water is, etc, dan mag hem dit zeker leiden tot de uitspraak, dat men ook bij de bestudeering der levenlooze natuur getroffen wordt door de doelmatigheid der Schepping. Wel is het ook hier een uitwendige, anthropocentrische doelmatigheid, die hij constateert, maar komend na het wetanschappelijk onderzoek, niet als natuurwetenschappelijke verklaring aangediend doch als beschouwing achteraf gegeven, is er geen reden onder deze, vanzelf gegeven restrictie, de geldigheid van zulk een redeneering te ontkennen.

1) bl. 179.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen