1935 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 29

23 , sica en chemie geheel en al zuiver causaal redeneeren, zooals dit , trouwens grootendeels reeds geschiedt." Het IS duidelijk, dat W e n t hier het begrip wetenschap op strenge v/ijze omschreven wil zien en m positivistischen zm opvat (blz 6) Zoodoende houdt hij niet van al die beschouwingen over de doelmatigheid van allerlei inrichtingen in de natuur, omdat die eigenlijk buiten het kader der wetenschap vallen Zijn tactiek is : allereerst de onwaarde, althans het betrekkelijke van zulke bcschouwiagen aan te toonen door een aantal ondoelmatigheden op te sommen, waarbij hij zich mtusschen tot zeer veralgemeenende uitspraken laat verleiden ,,Ik zou durven beweren, dat men ondoelmatigheid in een of ander opzicht aan zal treffen bij eiken vorm of elke levensverrichting, die men nauwkeurig bestudeert, tenminste bij sommige van de wezens, waar de vorm of die levens\errichtmg voorkomt' En dan als de lezer (of de hoorder) heeft ingezien, dat men dus evengoed van de öndoelmatigheia der natuur kan spreken, wordt iedere beschouwing over al of niet doelmatigheid principieel uit de biologie uitgebannen m naam der wetenschap. De ongelijkwaardigheid dezer argumenten doet bedenkelijk aan, want het laatste ontmant feitelijk het eerste, en een geheele rede te houden over verschillende ondoelmatigheden m de natuur IS voorzeker een vreemde ge^te van iemand, die reeds het ter discussie stellen van teleologiache verbanden uit de biologie als \akwetenschap wil weren In de oratie van W e n t die trouwens gespeend is aan iedere natuurwijsgeerige oriëntatie, komt dan ook geen enKele zijde van het teleologisch probleem tot haar recht Zelfs het teleologisch motief dat m het begrip organisme domineert, woidt volkomen genegeerd De rede van Van der Klaauw vormt met dic van W e n t m dit opzicht een treffend contrast, de erkenning van de noodzakelijkheid eener wijsgeeng-kritische begripszuivering ligt reeds m den utel opgesloten Onmiddellijk wanneer Van der Klaauw de moderne biologie in zijn gezichtskring betiekt (blz 19), blijkt ook, dat hij een ander wetenschapsbegrip voor de biologie koestert dan W e n t Zonder m kritische uiteenzettingen te treden stelt hij vast, dat het uitgangspunt van de biologie wordt gevormd door bepaalde verschijnselen van het leven, doch dat ze ,,tendeert naar een wereldbeeld, dat een niet te verwaarloozen facet is m een wereldbeschouwing" En de doelmatigheid der natuur, voor W e n t een veroudeid begrip, dat de biologie anno 1906 leeds zoo spoedig

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen