1936 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 121

Ill snel gevorderde mmeraalchemie gedwongen moest deze echter m 1783 zijn klassificatie wel op chemischen grondslag plaatsen V o o r de vaststelling der species bleef echter de kristalvorm het belangrijkst w a n t de chemie w a s hieivoor te omblachtig of nog te onnduwkeuiig Rome bracht hel hicnn veel veidei dan Linnaeus hij toonde het onderling verband tusschen de vormen van dezelfde substantie door de een van den ander af te leiden en lette op de hoeken, niet op de uiterlijke habitus m de eerste plaats Hier bleek tevens hoezeer een eenvoudige praktische v m d m g als de goniometer van C a r a n g e o t van zeer groot belang voor de ontwikkeling van een w e t e n s c h a p kan zijn M e t Rome h a d de kristallografie zich los gemaakt van de n a t u u r lijke historie Zij w a s een zuiver geometnsch-beschnjvende wetenschap geworden, niet dynamisch m a a r statisch van type Dit is vooral te danken aan H a u y (1801) Hij verving de genetische voorstellingswijze vooigoed door een mathematische A a n elke mmeraalspecies kende hij een eigen grondvorm (forme primitive) toe die volgens hem voldoende kenmerkend is Stoffen die tot nog toe voor identiek gehouden w e r d e n deed de knstallografische methode als verschillend kennen ( z w a a r s p a a t en coelestien), schijnbaar sterk uiteenloopende mineralen bleken in wezen gelijk te zijn (zirkoon en hyacinth beryl en s m a r a g d ) W a s dus de chemie vrijwel overbodig voor de vaststelling der species voor de hoogere systematische eenheden achtte H a u y h a a r onontbeerlijk d a a r een leidend beginsel hierbij volgens hem niet aan de kristallografie ontleend kan worden Hij plaatste dus de calciumzouten bijeen eveneens de b a n u m z o u t e n enz M e r k w a a r d i g is dat ook bij Lmnaeus alleen de species een natuurlijke eenheid is, de hoogere eenheden zijn kunstmatig en min of meer willekeurig E e n natuurlijk stelsel is voor Lmnaeus het ideaal het kunstmatige de werkelijkheid D e kristalleer, al w a s zij zelfstandig geworden bleef dus haar diensten aan de mineralogie verleenen D e mineralogie was eenerzijds het domein der natuurhistonci gebleven anderzijds echter dat dei mmeiaalchemici en metallurgen geworden Z o o k w a m naast de natuurhistorische ook de chemische methode steeds meer n a a r voren W e zagen hoe H a u y een zekere synthese bereikte voor de kristalleer In het begin der 19e eeuw hebben de mmeralogen nog eenmaal fel gestreden over de te volgen methode (de natuurhistorische of de chemische) Berzelius (1816) wilde de mineralogie als onderdeel der chemie beschouwen en de species uitsluitend door d e chemische samenstelling laten bepalen M o h s (1820) zag daarentegen m de mineralogie een deel der „ N a t u r g e s c h i c h t e ' , die de dingen beschouwt zooals ZIJ d a a r liggen en indeelt n a a r eigenschappen welker waarneming het object o n v e r a n d e i d laat Berzehus zag scherp in

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen