1941 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 16

8 a) H e t wi]sgeerig reltgie-begnp bracht als onontkoombaie conclusie mee, dat men het Christendom niet anders kon zien dan als een species van het algemeene genus Schleiermacher is het vooral gev^eest die het theologisch denken dien kant uitgedreven heeft Als men het begrip religie omschrijft als schlechthmniges A b h a n g i g keitsgefuhl als men het accent van de religio objectiva aftrekt en legt op de religio subjectiva, kan men achteraf nog zooveel moeite zich geven om voor het Christendom een geheel eenige positie te poneeren maar deze poging moet dan noodzakelijkerwijs altijd weer schipbreuk lijden H e t Christendom is dan niet anders dan een speciaal type van een algemeene soort O o k als men zich vastklemt aan de historische methode en alle religies ziet als historisch b e d m q t e verschijnselen, kan men aan die consequentie niet ontkomen W e l kan men dan uiteraard nog distincties maken tusschen Gesetzesrehgionen en Erlosungsrehgionen tusschen natuur-religies en profetische religies en kan men voor een van de beide categorieën de superioriteit opeischen maar men kan toch met meer ontsnappen aan den circulus vitiosus van de subjectiviteit O o k al vmdiceert men de geheel eenige positie v a n het Christendom op grond van het feit dat daarin het Israëlitisch profetisme de prediking van Jezus de mystiek van Paulus het idealisme van Plato en de Stoa, het Germaansch individualisme van Luther de dynamische activiteit van het protestantisme en nog andere tendenzen meer tot een eenheid zijn samengesmolten (zie Troeltsch Absolutheit des C h r S 82) en aarzelt men niet het Christendom te noemen die starkste und gesammeltste Offenbarung der personalistischen Religiositat' ( t a p 86) dan kan men toch nooit verder komen dan tot deze conclusie dat het Christendom voor ons staat als een soort H o h e p u n k t en tegelijk Konvergenzpunkt aller erkennbaren Entwickelungsrichtungen der Religion ( t a p 8 9 ) , als de V o r a u s s e t z u n g jedei kiaftigen und klaren Religiositat der Z u k u n f t (t a p 107) b) Een tweede factor die het denken over het probleem der religie beïnvloed heeft is de evolutie-hypothese die met imperialistischen d w a n g het geheele denken der vorige eeuw tot bepaalde dogmatische schema s gefoiceerd heeft In dit schema moest het latei ontstane het door een lang pioces gegroeide als vanzelf ook het hoogste zijn W e l w as het dan mogelijk uit te spreken d a t het verschijnsel der religie zelf eenmaal ubei boten zal w o r d e n door de wijsbegeerte (Hegel) of door de wetenschap (positivisme) maar binnen het erf der religie moest dan toch m alle geval het moderne C h i i s t e n dom als een soort afsluiting en voleinding erkend worden Z o o voerde de moderne wijsbegeerte der rehgie den mensch terug tot de zelfde praemissen w a a r v a n zich de M o h a m m e d a a n s c h e apologetiek zoo gaarne bedient m haar afwering van het Christendom H e t feit van de lateie geboorte impliceert meerwaardigheid superioriteit

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen