1941 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 46

36 kraut (Schwab ) , Lungentee (Neder-Oostenr ) , Bmstkraut, Brustchrut ( A a r g e b m Z w i t s e r l a n d ) Dezelfde aanwijzing die m deze termen ligt, vinden we m 't Italiaanse erba per la tuss (= kruid tegen 't hoesten) O o k de Slavische talen kennen dergelijke teimen O o k Wiindodermenmg •') en Magenkraut (Boh en Sil ) spreken voor zichzelf Bruchwurtz (bij Brunfelsz en Fuchs) en Brechwurzel (Zevenb ) kenschetsen de plant als middel tegen breuk ( h e r n i a ) , terwijl Steinwurzel (bij Pancovms) en Stinwmzel (Zevenb) ons zeggen dat ze ook tegen steen is a a n g e w e n d D e benamingen Schlangenkraut (Wurtemb.) en Drachenkraitt (bij Adelung) spreken van haar gebruik als tegengif bij slangenbeten, en Herzbrandkraut wijst op aanwending tegen 't zuur" (Herzbrand = Sodbren^ nen = zuur) D a t d e Agrimome ook m de volksveeartsenijkunde niet onbekend w a s en nog is, bewijzen ons de namen Mauchkraut (Wurtemb ) en Indruck ( M i d d - F r a n k e n l ) Mauke toch is een pokkenachtige uitslag bi] paarden en Indruck is een volksetymologische vervorming van 't Middelhoogd itrucken ( = h e r k a u w e n ) In de Middeleeuwen treffen w e voor de Agrimome een enkele maal de term Sarkokolla aan hetgeen haar wondhelende kracht a a n duidt, sarkokolla toch is samengesteld uit de Griekse substantieven sarx ('= vlees) en kolla f = hjm) A a n de term concordia die m 't Middeleeuws Latijn ook soms voor de Agrimome voorkomt ligt misschien dezelfde gedachte ten grondslag O p een Duitse naam van ons gewas moeten we ten slotte nog even de a a n d a c h t vestigen namelijk op de volksterm Odermannel, Ohremannel, die nog heden in de Pfalz '") in gebruik is D e naam Agrimome is m t Duits vooral, door volksetymologie schier tot onherkenbaar-wordens toe vervormd o a tot Agermeng fbij Tabernaemontanus), Adermeng fbij Bock), Odermeng (Herb 1484), Odermenig (Tabern ) en Odermennig (de tegenwoordige Duitse volksnaam) N u is Oader, Oder (samengetrokken tot car, ohr) de dialektische uitspraak van Ader en daardoor ontstond in volkskringen de opvatting, dat de naam Odermannel, Ohremannel wees op de geneeskracht der plant tegen ,goldene Adet , w a t een oude Duitse benaming is voor haemorrhoiden Dit verklaart ook 't feit dat onder 't volk in enkele streken van Duitsland de Agrimome als middel tegen genoemde aandoening geldt teiwijl van zulk een gebruik noch bij de klassieke medici, noch m de middeleeuwse recept a n e n , noch m de latere kruidboeken, gewag gemaakt w o r d t W e hebben hier dus 't merkwaardige verschijnsel, dat de naam van een plant aanleiding is geworden tot haar medicinaal gebruik m een bepaalde richting W e zullen hierop m ander verband nader terugkomen

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen