Zedelijkheid en recht - pagina 14
Rede, gehouden bij de overdracht van her Rectoraat der Vrije Universiteit
10 de raenschelijke zaken niet door Hem verzorgd werden, ^) is het natuurrecht rederecht geworden en, zooals zeer te recht is opgemerkt, het tafellaken tusschen de moderne en de christelijke moraalphilosophie, welke laatste recht en onrecht terugvoert op den wil van God, doorgesneden. ^) Met echter door De Groot zelf, maar eerst door de latere leeraars van het natuurrecht is ons probleem gesteld. Tot op zekere hoogte reeds door Pufendorf, maar vooral door Christiaan Thoraasius. Deze dan onderscheidt, in zijn Fundamenta, ") de praktische philosophie in het natuurrecht dat van het iustum, in de politika die van het decorum en in de ethika welke van het honestum handelt. Het natuurrecht is hem nog wel in Gods wet gegrond, maar God is hem daarvan toch meer de leeraar, dan de wetgever. Recht en zedelijkheid staan dus, naar Thomasius, in de verhouding van disjunde begrippen. Zij verschillen ook in doel, want het recht heeft slechts ten doel den uitwendigen vrede onder de menschen te bewaren, de zedelijkheid heeft ten doel den inwendigen vrede der ziel te bewaren. En eindelijk, en dat is sedert gangbare voorstelling geworden, vormt de dwang een essentieel verschil tusschen recht! en zedelijkheid. Met eene, uit de Stoa, over Pufendorf heen, tot hem gekomen onderscheiding tusschen volkom ene en on volkomene pUchten, stelt hij dan ook den rechtsplicht, als den volkomen, wijl afdwingbaren, tegenover den zedelijken als den onvolkomen plicht. Wijl het mij bij dit historisch overzicht niet te doen is om volledigheid, maar bepaaldelijk om een
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van woensdag 20 oktober 1909
Rectorale redes | 122 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van woensdag 20 oktober 1909
Rectorale redes | 122 Pagina's