De noodzakelijkheid eener christelijke logica - pagina 46

36 zien. Maar juist daardoor kon hem op den duur niet ontgaan, waar de fout van ZENO lag. En deze ontdekking kwam ook z'n inzicht in de beteekenis van z'n „metaphysisch principium contradictionis" ten goede. Daarvan getuigt het begin van den Parmenides. ZENG bestrijdt daar in naam van dit princiep de erkenning van de lagere wereld: voor hem was de verhouding tusschen beide terreinen dus een van „ja" en „neen". PLATO verwerpt echter deze gedachte als niet helder: de ééne wereld is wel anders dan de andere, m a a r niet haar tegengestelde. Wijl dus de verhouding tusschen beide terreinen er één van anderszijn (êTBQÓrrjg) is, komt de term „tegengesteld-zijn-aan" {svavnórrji;) vrij. Dezen gebruikt hij dan ook voortaan alleen voor de tegenstelling van ja en neen in de ideeënwereld ^s). Wijl daar, krachtens het Eleatisch uitgangspunt, de hoogste plaats aan het ééne, nog niet verbijzonderde zijn toekomt, kan aan de tegenstelling geen plaats in dit alleralgemeenste ingeruimd. Als onderling tegengestelden komen dan ook alleen verbijzonderingen voor. Terwijl de verbijzonderingen in dit geval elkaar volgens het principium contradictionis wederkeerig uitsluiten hebben ze het algemeene, waarvan ze immers beide verbijzonderingen zijn, gemeen. Daarmee was het metaphysische principium contradictionis, ten koste van de beginselverklaring der oude identiteitsphilosophie, vruchtbaar gemaakt voor de bestudeering van de vertakkingen van het ééne zijn in de ideeënwereld. Intusschen was de scheiding tusschen haar en het terrein van het zintuigelij k waarneembare toch ook naar PLATO'S meening te scherp. Reeds de onderscheiding tusschen anders-zijn en tegengesteld-zijn maakte een verzachting mogelijk. Zou nu bovendien het argument der tegenstanders — vóór allen de individualistische subj ectivistische Megarici! — dat het aanvaarden van de ideeën een nutte-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen