GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 48

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 48

Rede bij de 54ste herdenking van de stichting der Vrije Universiteit te Amsterdam

2 minuten leestijd Arcering uitzetten

40

een wat andere voorstelling, dan men tot nu toe meest gegeven had van de oudste sprekende menschheid; hij had het geluk, ook daarmede toch weer bij Darwin zelf aansluiting te kunnen vin? den. Zij moet niet gewoon te zeggen zijn geweest, die taal; men zal in dolle, dartele levenslust hebben gezongen of gekwetterd: iets tusschen liefdezangen in van de kat en van den nachtegaal. Ernst of kortswijl? Het is volkomen ernstig gemeend: ook poes en nachtegaal zijn vaste nummers in Jespersen's boeken, waar de oorsprong der taal in bespreking komt. "^ Men bleef ondanks het gewijzigde detail in precies denzelfden gedachtengang van vroeger. Alleen kreeg het grondbeginsel bij Jespersen sprekender kleuren: men wist nu niet alleen, dat er steeds doorgaande, niet te stuiten taalevolutie moest geweest zijn, men zag nu ook, hoe die ontwikkeling verloopen was en nog verliep. Met zijn zelf* gevonden methode van terugwerkende historische taalvergelij* king, met de gegevens van hedendaagsche zoogenaamde primi* tieve taal (deze veel meer dan hij zelf weten wil) en van de kindertaal, geholpen door een tegen vele en stoute hypothesen niet opziende wetenschappelijke verbeelding, had Jespersen het alleroorspronkelijkste karakter der menschelijke taal voor zich vastgesteld."* Den aanzienlijken afstand tusschen den ontdekten wildzang van ruwe gevoelens en het blijkbaar gevolgde spreken van mededeelende woorden en gedachten overbrugde hij zonder veel bezwaar door met een reeks van onderstellingen uit zulk liefde* of zegegeschater als „nick*name" den persoonsnaam, en als opwekking tot nieuwen doodslag den eersten zin te doen ge* boren worden."" Dat hij, en zijn aanhangers, daarna uit het oer> verleden geleidelijk weder terugkeerend tot het heden, op de voortglijdende film van de phasen der taalontwikkeling bij alle verscheidenheid steeds één constanten, het geheel beheerschen* den trek opmerken: geregeld toenemende deflexie, tot er geen flexie meer overblijft,"" dat zal niemand verwonderen. Maar hoe zeldzaam kwam dat juist van pas voor onze vereenvoudigers, die den strijd hadden aangebonden tegen de „kunstmatige", „on* natuurlijke" schrijftaal. Die bleek nu ook nog in hooge mate

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1934

Rectorale redes | 142 Pagina's

Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 48

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1934

Rectorale redes | 142 Pagina's