De Strijd om het Souvereiniteitsbegrip in de moderne Rechts- en Staatsleer - pagina 55

49 Het antwoord, dat de schrijver op deze vraag geeft, brengt de volledige bevestiging onzer prognose. Practisch, zo merkt hij op, doet zich dit probleem eigenlijk alleen voor, wanneer de structuren van het statelijk en het autonome economische recht door de onderliggende rechtsorden der nationale en internationale gemeenschap als gelijkwaardig zijn erkend, dat zou dus eerst het geval zijn in GuRvrrcH' toekomstbeeld. In dit geval zal het noodzakelijk worden een arbitraal gerechtshof te organiseren, dat de competentie heeft het spontane souvereine recht van de nationale en internationale gemeenschap bindend te interpreteren. In perioden, daarentegen, waarin de juridische suprematie is toegekend aan een bepaalde functionele sociale groep (bv. in de middeleeuwen aan de kerk, van de i6e tot de 19e eeuw aan de staat) krijgt deze groep ook de organen, die de competentie hebben de rechtssouvereiniteit te interpreteren en te vertegenwoordigen. „This fact, however, does not mean at all that jural sovereignty may be attributed to partial groups, because in any case true jural sovereignty remains diffuse within allinclusive super-functional societies." In alle gevallen voert dus ook GURVITCH' theorie der rechtssouvereiniteit tot de noodzakelijkheid een competent orgaan als exclusief vertegenwoordiger en bindende uitlegger van de volstrekt souvereine rechtsorde der al-omvattende sociale infra-structuren te vinden. Juist in de perioden van staatsabsolutisme, waarin de persoonlijke vrijheid en de vrijheid der overige levenskringen het grootste gevaar lopen, is dit volgens GURVITCH de staat zelf, die nu voor zijn usurpatorische ingreep in de oorspronkelijke competentiesferen der overige levenskringen zelfs de legitimatiebrief van het souvereine recht krijgt! Daarmede valt ook deze theorie, die, naast DUGUIT'S leer van het „droit social", wel het meest radicaal met het traditionele souvereiniteitsbegrip scheen te hebben gebroken, weer in de fundamentele antinomie van dit laatste terug. Deze antinomie lag reeds besloten in GURVITCH' opvatting van de „rechtservaring" zelve, waarin hij op dialectische wijze autonomie en heteronomie, idee en zinnelijk verschijnsel, „norm" en „feit", „natuur" en „vrijheid" trachtte ineen te vatten. Met principiële uitschakeling van de modale structuur van het juridische aspect, werd hier getracht de rechtsidee te benaderen als een „verlogisering van de morele waarden" op de grondslag van een generalisering en quantificering dezer laatste. Hetgeen dan weer inhield een innerlijk tegenstrijdige verbinding tussen het irrationele en het rationele, het ongeorganiseerd-spontane en het georganiseerde element, de gevormde regel en de onstabiele dynamiek, posiviteit en idealiteit in het rechtsleven ^^). 88) L'expérience juridique p. 65: j ^ e vécu juridique immédiat est essentiellement intermediaire entre l'expérience du spirituel et l'expérience du sensible, comme il est 4

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen