Betrekkelijk of volstrekt - pagina 28

oorlogsmisdadigers na de tweede wereldoorlog, waarbij de positiefrechtelijke basis wankel was of geheel ontbrak, en partijdigheid de vonnissen ontsierde""). Geheel verkeerd is het, wanneer in het noodrecht het belang van een of meer staten overheerst, zodat noodrecht zich tegenover noodrecht plaatst in gebondenheid enkel aan de staatsraison. Ook hier beslissen, als het goed is, maatstaven. Louter veelsoortigheid moet te dezen niet worden aanvaard. Behalve de sceptist die aan alles twijfelt, zelfs aan de gerechtigheid van eigen standpunt en die toch de aanwezigheid der materie, de werkeHjkheid van het geestelijk leven of de feitelijke kracht van liefde en haat erkent, doet ieder een keuze, hetzij deze met een nadere argumentatie steunend, hetzij daarvan afziend. Men gaat uit van de plicht tot zedelijke zelfverwerkelijking ook in het betrachten van gerechtigheid. Men aanvaardt als roeping om door het recht de gemeenschap te dienen en aan de samenleving vorm te geven. Het recht vertoont misschien ook de neerslag van de maatschappelijke toestanden en dient de belangen van de rechtsgronden. Groot is de behoefte aan vastheid die men op uiteenlopende manier bereikt. Een natuurrechtelijke orde vindt erkenning die in haar hoofdlijnen zedelijk te vatten, door het geloof nog beter wordt verstaan. Vanuit eigen noodwendigheid wordt een normatief bestand der dingen geconstrueerd, dat positief of negatief de kenmerken van zijn oorsprong draagt''®). Logisch en historisch vereenvoudigend, pogen sommigen vaste gegevenheden te vinden. Verscheidenen betreden de weg van het intuïtief grijpen van de kern der dingen. Met betrekking tot recht en staat zijn er idealisten en naturalisten. Het lijkt dat zij, die enkel weten van geldend recht, de onbevooroordeelden zijn. In werkelijkheid vergeten zij, hoe iedere normatieve rechtsregel die zij pogen vast te leggen, een verlaten der feiten betekent, terwijl hun stilzwijgende onderstelling te kunnen kennen, hoe waar ook, tevens hen vooringenomen maakt. In het puur menselijk vlak is het, wel beschouwd, even wetenschappelijk met de openbaring te rekenen als buiten de openbaring om z;elfstandig een rechts- en staatsleer te ontwikkelen. Religieus is het eigenmachtig, zich voor het werkelijk normatieve toe te sluiten. Wel bevindt •^5) Lord Hankey, Politics Trials and Errors, Illinois 1950; Lord Maugham, U.N.O. and War Crimes, Londen 1951; At the End of the Day, London 1954, 516-527; B. V. A. Röling, Over psychologische aspecten van het proces tegen de Japanse „Major War Criminals" te Tokio, Amsterdam 1950, 24—26. ''ö) H. Lauterpacht, International Law^ and Human Rights, London 1950, 98, zegt naar mijn mening treffend: „From the very inception the theories of natural law were generalisations from actual experience."

26

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen