Natuur en geest in de geneeskunde - pagina 23

het grootste belang is gebleken. Essentieel is hier voor de practijk een nieuwe benadering en voor de wetenschap, dat men de relaties tussen soma en psyche bij de zieke mens voorwerp maakte van gerichte, wetenschappelijke studie. Want natuurlijk hebben de beste artsen van alle eeuwen het zieleleven van de lijder aan het ziekbed mede in hun overwegingen betrokken. Maar hun menskundig optreden, berustend op een aangeboren intuïtie en gave om mensen te verstaan, was geen vrucht of object ener wetenschappelijke bezinning. De idee ener wetenschappelijke psychosomatiek is in het brein van de bij uitstek menskundige arts, die Boerhaave was, zelfs niet opgekomen, en tijdens de hoogconjunctuur van de eenzijdig natuurwetenschappelijke geneeskunde was ze eenvoudig onbestaanbaar en ondenkbaar. Toch was de bodem van de kliniek der inwendige ziekten er allengs rijp voor geworden. Tegenover een steeds verder voortschrijdende orgaan-pathologie, was Ludwig von Krehl één der eersten die er op wees, hoe zeer het klassieke, in de handboeken beschreven, ziektebeeld door de ogenblikkelijke psychische toestand en individuele persoonlijkheidsstructuur van de lijder vervormd kon worden, soms tot onherkenbaar worden toe^. Hij was het, die de moed had om in de interne kliniek, bij alle waardering voor een zo objectief mogelijk natuurwetenschappelijk onderzoek, toch erkenning van het subject te verlangen, en de toelating van het subjectieve, dus het irrationele in de geneeskunde te bepleiten. De psychosomatische geneeskunde kwam aan dit verlangen tegemoet. Zij vond haar wetenschappelijk uitgangspunt in de studie van de lichamelijke verschijnselen, waarmede onze gemoedsaandoeningen gepaard gaan, in de psychophysiologic van de emotie, waarvoor de Rus Pawlow de grondslag had gelegd. Onze emoties zijn geen psychische gebeurtemissen, waarop dan even later een lichamelijke reaktie volgt, maar, van huis uit psychisch én somatisch, zijn ze een ondeelbare psychosomatische eenheid. Op hetzelfde ogenblik, dat men zich hevig schaamt, stijgt de bloedgolf naar het gelaat. De lichamelijke manifestatie der aandoening, die soms zelfs aan de bewuste beleving ervan voorafgaat, verraadt iets omtrent haar kwaliteit en intensiteit. De smart, waarbij de tranen rijkelijk vloeien, is een andere dan die, waarbij de ogen droog blijven^. ' L. von Krehl, Krankheitsform und Persönlichkeit (Leipzig 1929). ^ Zie over de physiologic der emotie ook: Walther H. von Wyss, Aufgaben und Grenzen der psychosomatisclien Medizin (Springer, Berhn 1955).

19

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen