De Kerstuitvoering van de Christelijke Oratoriumvereenlglng te Utrecht.

Het wordt al meer gewoonte omstreeks kerstmis een uitvoering te geven van werken, die het kerstgebeuien vertolken. Ik denk aan de groote oratoria uit vroegeren, en ook uit den tegenwoordigen tijd en noem slechts Bach's Weihnachtsoratorium, pas weer gedirigeerd door Mengelberg, en Hubert Cuypers' Kerstoratorium, dat in het vorige nummer werd besproken. Vaker nog kiest men een aantal kleinere werken, cm die tot één geheel samen te voegen als stof voor een uitvoering. De muziekliteratuur biedt ruime keus, maar het samenlezen, zoodat een goede eenheid ontstaat is geen gemakkelijk werk. De Christelijke Oratorimn Vereeniging te Utrecht had ook haar keus gemaakt uit de kleinere werken, en het moet gezegd dat de eenheid niet enkel gezocht was in het feit, dat alle nummers in kerststemming waren, ook in muzikaal opzicht was naar eenheid gestreefd en met succes. Als inleiding werd gezongen Psalm 138:1 en 4 in een. mooie vierstemmige bewerking van Anton van der Horst. Vierder waren alle nummers uit de 16e en 17e eeuwsche muziekliteratuur.

Het koor vertolkte werken van Praetorius, Bach, Schütz, Pevernage, en een tweetal door Anton van der Horst bewerkte oud-HoUandsche kerstliederen, de tenorsolisl, Louis van Tulder, gelukkig weer hersteld, zong het bekende recitatief en aria uit de Messias: „Tröstet Zion!" en „Alle Tale", en een drietal oudHoilandsche kerstliederen, terwijl de dirigent Anton van der Horst een viertal nummers ten gehoore bracht op het mooie orgel van de Pieterskerk, werken van Praetorius, Amolt Schlick, Bach en Louis Claude d'Aquin.

Micliaël Praetorius, van wien een drietal nummers op het programma voorkwamen, n.l. twee tweestemmige koornummers: „Wie schön leuchtet der Morgenstern" en „Gelobet seist du, Jesu Christ" en de orgelsolo: „Hymnus, O Lux beata trinitas", leefde plm. 1600 en is het meest bekend door zijn bewerking van enkele kerstliederen, o.a. „Er is een roos ontsproten" (komt voor in den bundel „Oude en nieuwe zangen" van M. van Woensel Kooy, no. 72). We moeten het de Utrechtsche C. O. V. als een verdienste aanrekenen, dat ze een zeer goede vertolking gaf van zijn liederen, die zelfs niet voor de tweestemmige Inventionen van Bach behoeven onder te doen in de effectvolle manier waarop de beide stemmen worden aangewend. Praetorius heeft voor koor een reeks missen, motetten en een magnificat geschreven. Bekend is ook Y.an hem een groot negendeelig verzamelwerk „Musae Sioniae", dat niet minder dan 1244 gezangen, liederen, psalmen enz. bevat. Ook als schrijver is Praetorius zeer bekend; tusschen 1614 en 1628 gaf hij een theorethisch werk „Syntagma musicum" uit, waarvan het eerste gedeelte een muziekgeschiedenis is, het tweede deel (organographia) geeft een verhandeling over de muziekinstrumenten, terwijl het derdo deel de theorie der toonkunst behandelt. Dit werk is een der belangrijkste bronnen over de oude en middeleeuwsche muziek. Van zijn orgelcomposities zijn er slechts vier behouden, die voorkomen in „Stimmenbüchern" van deMusae Sioniae. Deze orgelcomposities lijken me veel minder belangrijk dan zijn ander werk. Ook de uitstekende vertolking, die Anton van der Horst ervan gaf en de nauwkeurig afgewogen registratie konden mijn oordeel niet wijzigen. Ook de orgelwerken van Schlick: „Choral, Maria zart von edler Art" en van Louis Claude d'Aquin: „Noël" behooren niet tot de belangrijkste voor orgel geschreven werken, de fijne registratie en accurate vertolking konden ook hier niet het gemis aan muzikale beteekenis vergoeden. D'Aquin's Noël is een deel (No. 8) van zijn kerstmuzick voor orgel of piano, heruitgegeven door Alexander Guilmant in zijn Archives.

De mooie werken van Heinrich Schütz: „Canticum Simeonis (Lofzang van Simeon) voor vijfstemmig koor en drie solo-stemmen en van Plevernage; „Gloria in excelsis Deo" een negenstemmig kooi besloten deze uitvoering, die duidelijk bewees, dat de Utrechtsche C. O. V. onder leiding van den emstigen kunstenaar Van der Horst met ijver en toewijding gewerkt heeft. Want vooral a capella zang eischt zeer veel. Het geven van een groot werk met orkestbegeleiding stelt zware eischen, maar de begeleiding kan hier en daar weer goed maken, wat minder nauwkeurig en steunen wat minder vast erin zit. Bij a capella zang valt elke afwijking op. We willen dan ook gra.ag een enkele minder zuivere intonatie vergeven en de Utrechtsche C. O. V. dank brengen voor de uitstekende wijze waarop ze de werken tot ons bracht. Ook • de tenorzanger gaf een uitstekende vertolking van' zijn soli, vooral ook in Hiindel's recitatief en aria, die zoo uitmuntend door den dirigent op het orgel werden begeleid, dat het gemis van een orkest niet werd gevoeld.

D. STROO.

Bussum.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen