Borgen baart zorgen.

IV.

VI. Wat zooeven gezegd is, geldt ook min of meer voor het lidmaatschap van allerlei kassen etc. Dit artikel zou te uitgebreid worden om deze en andere instellingen, wier inrichting ook consequenties, aJs boven geschetst meebrengt, verder te behandelen.

Hoofdzaak is, dat wij hebben willen aantoonen, hoe de ontwikkeling van het maatschappelijk leven allerlei gelegenheden heeft gesteld, waardoor velen, min of meer bewust, de aansprakelijkheid van een „borg" op zich nemen, en dat de gevallen zoo talrijk zijn, dat het bestaan van een veel verbreid kwaad van borgstelling moet worden erkend.

B. Kan legen dit alles iets worden gedaan? I. Het eerst voor de hand liggende antwoord is:

niet veel! Wij behoeven ons weinig illusies te maken; generatie na generatie onderhoudt het instituut van borgstellingen. De individuen, die daardoor eenmaal een „klap" gekregen hebben, zullen misschien daaruit de noodige lessen getrokken hebben en persoonlijk misschien zich voor een lierftieuwden val in dat kvïraad hoeden. Doch van veel anderen moet gevreesd, dat ze, met hetzelfde opfcimisme als do vorige slachtoffers, zich zullen diets maken, dat het geval, waai'voor zij zich zullen verbinden, heusch minder gevaarlijk is dan aJle vorige, die ooit ter wereld hebben bestaan. en dat ze dus zonder veel bezwaar tot het verleenen der borgstelling mogen overgaan. En daarmede hebben ze dan al iets meer gedaan dan Simson deed, toen hij de eerste zinspeling op zijn haartooi maaitte.

Natuurlijk zou gepoogd kuimen worden steeds weer op dit aambeeld te hameren en den menschen in te scherpen de beteekenis en ook het geiraar van het verleenen van borgstelling. ZoOi is eok dit artikel bedoeld allereerst als zoo'n soort waaTschuvring. Doch wij hebben ook t.a.v. de uitwerking van dit artikel in deze richting geen groote verwachting. Menseben, die (in de geslachten gerekend) eeuwen lang de juistheid van den Bijbel erkennen en desondanks de herhaalde waarschuwingen, door dienzelfden Bijbel gegeven, in den wind slaan, zullen wel veel minder luisteren naar de stem van een of ander schrijver. Voeg daarbij, dat het aantal lezers van dit blad, hetwelk, naar verhouding van de Bijbellezers nog slechts een heel klein deeltje is van het getal, dat in aanmerking komt en men verstaat, dat van eenig optimisme ten opzichte van de uitwerking van de bovenstaande algemeene waarschuwingen, op zich zelf, weinig grond bestaat.

Wel kan natuurlijk van beteekenis zijn, dat het inzicht, omtrent de beteekenis van sommige vormen van verbintenissen, zooals die in het maatschappelijk leven van thans zich voordoen, wordt verdiept. De ervaring toch heeft maar al te droevig geloerd, dat velen de beteekenis van b.v. aandeelen met gedeeltelijke storting, het lid zijn van coöperaties enz. niet hebben, begrepen. Hioe meer hierover gesproken wordt, hoe meer diensten men bewijst, ook aan het algem6en-econoro.iseh leven.

Er bestaat dus wel aanleiding om steeds opnieuw de beteekenis van deze dingen uiteen te zetten, al was het dan maar alleen, om aan latere klagers de onschuld te ontnemen.

11. Wij moeten trouwens, eerlijkheidshalve, in deze beschouwingen nog een ander element tot gelding laten komen n.l. dit, dat dikwijls het zakenleven niet zonder borgstelling kan. Men lette dus wel hierop, dat wij nu uitschakelen alles wat den gewonen burgers in het burgerlijk leven aangaat en het nu uitsluitend hebben óver de eischeo, die het zakenleven stelt.

Zoo ziet men b.v., als een hypotheekbank een leening verstrekt aan een rechtspersoon CN.V.; Vereeniging e.d.) dat dit niet geschiedt tenzij de bestuurderen van zulk een rechtspersoon zich borgstellen voor de aan te gane schnld. Hetzelfde komt menigmaal voor bij credieten, door bankinstellingen verstrekt enz. Het lijstje van voorbeelden van dit terrein is gemakkelijk uit te breiden.

De grondslag voor dit soort borgstelling is een redelijke en een. zedelijke. De crediet-gevende instellingen toch doen niets anders dan de bestuupderen stellen voor den eisch, zelf blijk te geven van hun geloof in de.solvabiliteit van hun vennootschap of vereeniging. Deze bestuurders zijn als „insiders" dan niet borg voor een „vreemde".

Door het noemen van dit geval voelt iedereen, dat er groote schakeeringen zijn in de soorten der borgstellingeai, die er bestaan. Men moet dan ook komen tot de stelling, dat in het zakenleven het fisico van liorgstelling menigmaal moet worden aangedurfd, evengoed als zoovele andere risico's.

Maar deze stelling moet oogenblikkelijk worden aangevuld met de volgende, n.l. deze, dat dit risico, door zijn geheel eigensoortig en ander-soortig zijn dan de gewone zakelijke risico's, ook eigensoortige gevaren schept en daarom, óók voor zakenlieden, zelfs voor de scherpste, bijzondere zorgen baart en mitsdien ook bijzondeTe maatregelen rechtvaardigt.

Een groot kwaad van borgstellingen is, dat ze zoo ongemerkt blijven voortduren; soms door klein© schakeeringen in bepaalde contractueele verhoudingen, voor feitelijk andere gevallen als in eorstea aanleg bedoeld, worden toepasselijk verklaard. Ee» ander kwaad.is ook, dat men, eenmaal op dit vlak, en liefst zouden wij het willen noemen een hellend vlak, gekomen, spoedig verdere stappen zet, wii men: verdere glijvluchten onderneemt.

Wij noemden boven reeds het nadeel van het betrekkelijk sporadisch administratief aanteekene» van de verleende borgstellingen. De zakenman, di» eenmaal in verzuim geweest is, vindt het menigaal een te groote moeite om het geheel weer op te zetten en zoo ontbreekt al spoedig ten eenenmal» de wetenschap van de gevallen, waarin men verbonden is.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen