PERSSCHOUW

Een enquête.

Over het algemeen lijkt me de waarde van enquêtes uiterst disputabel. Maar het is niet noodig, het modeartikel altijd te negeeren. Daarom geef ik hier via het Herv. Zondagsbl. v. Friesl. volgend bericht uit „De Nederlander" door:

Het Engelsche genootschap „The Christian Evidence Society" heeft, naar wij in „De Tijd" lezen, het initiatief genomen voor een enquête onder meer dan tweehonderd geleerden in Engeland en het buitenland, waarbij ook erkende vrijdenkers, zelfs zij, die de meest revolutionaire geestelijke begrippen aanhangen, niet zijn voorbijgegaan. Aanleiding tot deze enquête was de meening, door Engelsche vrijdenkers steeds driester verkondigd, dat de vooruitgang der natuurwetenschappen aan alle geleerden de onhoudbaarheid van een Schepper en van de onsterfelijkheid der ziel zou hebben aangetoond.

Om dezelfde reden heeft de enquête en haar resultaat ook voor ons belang.

Statistiek van geloofsovertuiging.

Aan de Engelsche geleerden werden de volgende vragen ter beantwoording voorgelegd; de antwoorden vermelden wij er bij:

Ja Neen Twijfelachtig

Gelooft gij in het bestaan van een geestelijke, onstoffelijke wereld? 121 13 66 Zijt gij van meening, dat de mensch in zekeren zin ver--antwoordelijk is voor de goedheid van zijn handelingen 173 7 20 Zijt gij van meening, dat ge-, loof in evolutie vereenigbaar is met geloof in een Schepper? 142 6 52 Zijt gij van meening, dat de wetenschap ontkennend staat tegenover de gedachte aan een persoonlijken God, zooals Jezus Christus ons die leert? 26 103 71 Gelooft gij, dat de persoonlijkheid van mannen, en vrouwen na het lichamelijk sterven blijft voortbestaan! 47 41 112 Zijt gij van meening, dat de hedendaagsche groote ontdekkingen der wetenschap gunstig het godsdienstig geloof beïnvloeden? 74 27 99

Overigens zal men zien, dat de vragen ten deele slap, ten deele onduidelijk gesteld zijn. De eerste is slap, do 2e ook; de 4e brengt de sfinx van „de" wetenschap ten tooneele, en het is zeer de vraag, of de verschillende antwoordende heeren en dames van „de" wetenschap een overzicht hadden. En een model van onduidelijke vraagstelling levert vraag 3. Op die vraag kan een gereformeerde „ja" antwoorden; maar ik vermoed, dat van de 142, die er „ja" op geantwoord hebben, er misschien wel meer dan 141 geweest zijn, die met dat „ja" een opvatting hebben willen uitspreken, waartegen een gereformeerde zijn „neen" zou moeten doen hooren. Want „evolutie" en „de" evolutie (zooals ze in vele vormen doorgaans geleerd wordt), dat is heel wat anders; evolutie op de basis der schepping is wat anders dan een, die van het begrip schepping de grondgedachten loochent. Men ziet: die enquêtes geven niet veel; het lukt mij niet, ervan onder den indruk te komen.

Op wie er in den geest gesciioten wordt, en nog wat.

In het „Geref. K.bl. v. N.-Br. & Limb." vraagt Ds J. H. Jonker van Werkendam, of het wel bekend is,

dat er naast „onze jonge menschen, die weer gaan vragen naar de beginselen, die moeten beleden worden op maatschappelijk en staatkundig terrein", andere, jonge menschen zijn — jongens van onze J.V., Catechisanten, en belijders, die vurige bewonderaars, ja aanhangers en verdedigers van het fascisme zijn?

Dat zij verontwaardigd vragen is dat verdraagbaar met het A.-R. beginsel, dat in Amsterdam de communisten hebben laten schieten op poppen, die voorstellen den paus, pastoors en dominé's, terwijl er toch in Amsterdam een A.-R. burgemeester staat aan het hoofd der politie?

Dat zij verontwaardigd vragen is het verdragelijk met het A.-R. beginsel, dat week in week uit ons Nederlandsche volk vergiftigd wordt door de lectuur, die de communisten, en de dageraadsmannen e.a. onder ons volk verspreiden?

Dat de Radio afgestaan wordt zooals op Zaterdag 3 September voor de Godonteerende en alle geloovigen kwetsende propaganda van de dageraadsmannen en Moskouvieten?

Achtemitzetting van den bijbel.

In de „'s-Gravenhaagsche Kb.' (herv.) schrijft Dr A. Troelstra:

Onlangs wees ik er op, dat een predikant in onze Kerk over een tekst uit de Apocriefe boeken gepreekt had. Ik dacht, dat dit geval op zich zelf zou blijven staan. Maar, als het bericht uit de bladen juist is, dan heeft nu een andere voorganger afscheid genomen van zijn gemeente met een predikatie over de woorden: Bid en Werk.

Al hoort dit alles misschien meer thuis in de rubriek Kerkelijk Leven, en al wil ik waarlijk niet't werk uit de handen van broeder Schokking nemen, nu ik over 'teene iets gezegd heb, kan ik niet zwijgen over het andere. En mijn spreken is een ernstig protest.

Deze dingen zijn niet onschuldig, al zeg ik nog eens, dat het zeer wel mogelijk is, naar aanleiding van deze spreuk vrome, juiste, bijbelsche opmerkingen te maken. Maar op onze kansels ligt de Bijbel, en onze belijdenis en heel de historie onzer Kerk wijzen nadrukkelijk op den Bijbel, die de grondslag, het uitgangspunt, de toetssteen is en moet blijven van de prediking. De taak van den leeraar is niet mooie, ware dingen te zeggen, maar Gods Woord te bedienen, de Heilige Schrift uit te leggen en toe te passen.

Er zijn in onze Kerk evenals in iedere kerk allerlei min of meer verkeerde dingen, misschien meer verkeerde dingen dan elders. Maar als de Schrift uit het midden wordt weggenomen, dan is er geen maatstaf meer, waaraan het verkeerde gemeten kan worden, dan wordt het beginsel ontleend aan menschelijke gevoelens, inzichten en redeneeringen.

Natuurlijk zijn we het met de bezwaren, die Dr Troelstra tegen dergelijke „teksf'-keuze heeft, van harte eens. Alleen maar, — de gewraakte keuze lijkt ons een volkomen consequente toepassing van veler bijbelbeschouwing. Als ik „vrijzinnig" was, of ethisch, zou ik, voorzoover historische of reglementaire bepalingen niet in den weg stonden, precies zoo willen doen. Al was 'talleen maar uit eerlijkheid, — om de gemeente niet te laten leven in een sprookjessfeer.

Overigens herhalen we, dat er ook heel wat door en door orthodoxe (in eigen overtuiging althans) volksvoorgangers zijn, die „preeken" houden, waarboven inderdaad een tekst staat, zonder dat evenwel die tekst gepreekt wordt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen