LITERATUUR EN KUNST

Obsessie.

„Obsessie", door Lloyd C. Douglas. — J Plnilip Kruseman te 's-Gravenhage.

Na de uitvoerige bespreking, die we eenige maanden geleden gaven over „liet groene licht" van Lloyd Douglas, kan de aankondiging van „Obsessie" gevoeglijk korter zijn. Want de probleemstelling mag dan ai eenigszins anders zijn dan in het eerstgenoemde boek, de uitwerking lijkt er op als de eenc druppel water op de andere. Zóó zelfS; dat het den goedwillenden lezer tot een vermoeiing des geestes wordt, deze beide typische producten van Amerikaanschen bodem kort na elkaai' te lezen!

Evenals in „Het groene licht" schreef ook m dit boek Dr P. H Ritter een hooggestemde voorrede. Dit boek moet, aldus Dr Ritter, beschouwd worden als een complement van „Het groene licht". Rehandelde het laatstgenoemde boek hel probleem van de collectieve schuld en het collectieve leed, en gaf het het individu den w^g aajihoe zich te verliezen in de gemeenschap, in u""' sessie" is het hoofdmotief blijkbaar tegenovergesteld. Daarin wil de schrijver ons laten zien ^ de gemeenschap, in haar dynamische werking, grooter kracht geeft aan het individu, en het kans biedt zich in die gemeenschap wijder uit bouwen. , ,

De reclame op den omslag van dit boek mei ons, dat „Het groene licht" sedert zes maande' de meestgelezen roman was in Amerika en tng land. En Dr Ritter twijfelt er in zijn voorred niet aan, of de breede scharen van Nederlandse! lezers, die op „Het groene licht" zijn toegesnen zullen zich haasten onder den ban te komen deze „bezielende" beklemming., „^

We weten niet of „Het groene licht" ii*''^ ^„u in ons land zulk een succes heeft gehad, üe

hard verwonderen. Dr Ritter wil Douglas' " jjgij rangschikken onder de categorie van boe die verbeelding willen geven aan een Idee. lieD: P 'zeker, aan het „Hoogere Leven" is hier ruim- (•hoots een plaats ingeruimd. Maar we wagen het betwijfelen of hierin nu juist het succes van Douglas' boeken gelegen is. „Het groene licht" ijoeide om zijn intrige, die werkelijk nieuw en joed' was. Die factor missen we in „Obsessie". En Lt is dan ook wel te begrijpen dat het laatstgenoemde boek n ü pas Viertaald werd, hoewel het Uoyd Douglas' eerste roman was. Hij schreef dezen roman eenige jaren vóór „Het groene licht". Kn het is waarschijnlijk aan het succes van het laatste te danken, dat het eerste werk thans ook in een Nederlandsche Viertaling verscheen.

Lioyd Douglas schijnt, hoewel hij theoloog is, joed thuis te zijn in de medische wereld. Want liet is hier weer een dokter, die in het middelpunt siaat, en een ziekenhuis is een der voornaamste plaatsen van handeling. Met een verbluffende geiiiakkelijkheid hanteert de schrijver medische vaklermen.

Dokter Hudson, de directeur van het Bright^ iiood-ziekenhuis, begint aan vierval van krachten (D-iijden. Men fluistert elkaar toe dat hij „jopi de rand van een beroerte" staat. Behalve zijn phy~ sieke toestand is de oorzaak vian dat vervaj ook oeiegen in zijn eenige docliter Joyce, die hem reel verdriet berokkent. Joyce, van moederskant erfelijk belast met een drankzuchtigen aanleg, licht haar leven langzaam maar zeker ten gronde inet cocktail-drinkende losbollen. En een yan de ergste kwade geesten vioor Joyce is Bobby Merrick, de kleinzoon van den ouden millionnair JSIicliolas Merrick,

Wanneer de staf van geneesheeren er voorzichtig bij dokter Hudson op aandringt dat hij het werk zal neerleggen, verbaast hij hen allen door de mededeeling dat hij hertrouwen gaat. Helen Brent, de college-vriendin van Joyce, zal zijn Iweede vrouw worden. Hij sluit dit huwelijk met liet doel, Helens goeden invloed op Joyce te bestendigen. Samen zullen ze trachten, het meisje op het goede pad te houden.

Wanneer dokter Hudson, kort na deze gebeurlenissen, aan het zwemmen is in het meer van zijn buitenverblijf, verdrinkt hij.

Hij heeft altijd een geheimzinnig voorgevoel geliad dat hem bij het zwemmen iets overkomen zou, en daarom staat er in zijn landhuis steeds eeti toestel voor kunstmatige ademhaling gereed. Dit toestel kan echter zijn leven niet redden, want op het moment van het ongeluk wordt het juist aan de overzijde van het meer gebruikt voor een anderen drenkeling. Die drenkeling is Bobby Merrick, do losbol. Hij wordt gered, dank zij het zuurstofapparaat. En zoo is hij, zij het dan buiten zijn schuld, de oorzaak geworden van dokter Hudsons dood.

Deze catastrophe brengt, zooals te verwachten is, een omkeer in Bobby Merricks leven teweeg, llij besluit om de schuld aan dokter Hudsons nagedachtenis af te doen, door diens levenswerk voort te zetten, Merrick wordt „wedergeboren", Ng jaren van studie en opoffering slaagt hij er in, een even wereldberoemd hersenchirurg te worden als •ie man, aan wien hij het leven te danken heeft. Bij zijn pogingen om door te dringen in dokter Hudsons persoonlijkheid, vindt hij onder diens nagelaten papieren een dagboek in cijfer schrift, Met behulp van een hoofdverjjleegster, een vurig vereerster van dokter Hudson, gelukt het hem na veel moeite dit dagboek te ontcijferen.

Het bevat den sleutel van Hudsons bestaan. De llieorieën, 3ie er in uiteengezet worden, moeten den zin verklaren van Hudsons aan den nood der iiienschheid toegewijd leven.

Bobby Merrick en zijn helpster denken na de ferste lezing, dat dokter Hudson door een dwangidee bezeten moet zijn geweest. Maar langzamerhand komen zij onder den indruk van deze „bezielende beklemming", die het boek zijn Utel heeft gegeven. En Bobby Merrick eindigt, met zich gewonnen te geven.

Die theorieën zijn inlusschen tamelijk wonder- 'P- Ze vormen de essentie van het boek, dat wordt al gauw duidelijk, In hoofdzaak komen ze hier op •jeer, dat men zijn persoonlijkheid kan uitbouwen Mor anderen te helpen. Men moet; die hulp absoluut in het geheim verrichten, anders zal het Oiddel falen. Maar voor wien er in gelooft, ^al geen ding te wonderlijk zijn. Het; klinkt ons bijna profaan toe als in dit; mengelmoes van would-be ^stiekigheden de naam genoemd wordt van i, den t^alileër, Die hel stelsel ontdekte",

, De nadruk wordt er op gelegd dat deze theo- ••'een eigenlijk geen „godsdienst" vormen, maar ^^1 jjWetenschap", In een gesprek met den ouden 'Ijcholas Merrick zet Bobby dat uiteen. Als Ni- ^wlas de theorieën van zijn kleinzoon hoort ze_gt ^'J^'rwonderd: „Ik zou nooit gedacht hebben, ^0%, dat je belang stelde in godsdienst", „Ik eet niet dat ik dat doe, grootvader", antwoordt '^^ jonge dokter, „De persoonlijkheid van Christus eett me eenigen tijd zeer in beslag genomen. Hier J*" je het geval, dat iemand een absoluut ideale ? P^^sing aan zijn Hoogere Persoonlijkheid be- .1 l^^d. Hij gaf voor, geen vrees te kennen. Hij Söoofde, dat hij alles kon krijgen wat hij wilde. door er om te vragen. De geschiedenis boezemt me belang in door Christus' stellige verzekering, dat iedereen hetzelfde zou kunnen doen als hij wilde. Nu — als een Christen zijn dat is, ben ik een Christen",

Bobby bereikt intusschen door dezen profijtelijken godsdienst wat hij beoogt. Hij dankt er zijn naam en carrière aan, en slaagt er zelfs in onder invloed van de bezielende obsessie een uitvinding te doen, die hem in de medische wereld roem en eer bezorgt. Het stelsel schijnt echter niet altijd' op te gaan, want er vergaan jaren vol moeite, misverstand en teleurstelling eer Bobby Merrick de vrouw van zijn keuze krijgt. Dat dit de jonge, bekoorlijke weduwe van dokter Hudson is, herinnert ons sterk aan het gegeven uit „Het groene licht".

De compositie van dit boek is vrij slap, Lloyd Douglas heeft in zijn roman teveel opgeofferd aan de werkelijkheid, om zijn theorieën kloppend te krijgen, „Het groene licht" is, als, roman, boven „Obsessie" te verkiezen. Verder geldt er hetzelfde van, men ontvangt steenen voor brood'. En daarom, hoewel Lloyd' Douglas een voortreffelijken stijl schrijft, kan dit boek ons nog minder bevredigen dan het voorgaande, „Een getuigenis van wedergeboorte", zooals de schrijver van de voorrede het noemt, kunnen we er niet in 2ien,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen