Varia oecumenica

De gebonden Geref. Kerken in Nederland zijn (nog) niet aangesloten bij den Wereldraad van Kerken en den Oecumenischen Raad van Kerken in Nederland. Dit feit wordt door den , , rechtervleugel" in die kerken vaak naar voren gesehoven: de „linkervleugel" heeft zijn zin nog niet gekregen, formeel is er (nog) geen aansluiting.

We meenen echter, dat de „rechter-vleugel" al te veel accent on het nog-niet-officieel-aangesloten-zijn legt. Want in feite (de facto) handelen bewuste kerken, en met name de door de , , linkerzijde" beheerschte organen in die kerken, alsof er wèl aansluiting is. De brief van de Oec. Geref. synode aan den Wereldraad, de artikelen van dr Schelhaas, de brochures van dr Dijk, ze kunnen het feit niet wegdoezelen, dat: a. d e gebonden kerken wat de zending betreft geheel in de Wereldzending zijn ingeschakeld (officieel IS men aangesloten bij den missionairen arm van den Wereldraad, den Internationalen Zendingsraad); b. voorts rustig (ondanks haar zich afzetten tegen vrijgemaakten) contacten opnemen met kerken, die aangesloten zijn b ij den Wereldraad ene. tenslotte aan allerlei oecumenische acties, door Wereldraad of ^.anverwante organen georganiseerd, volop medewerking verleenen.

Om de verdoezeling van feiten tegen te gaan geven we eenige voorbeelden, die ieder controleeren kan:

a. Ds W. F. M. Lindeboom schrijft in de Kerkbode cl. Dordrecht en Barendrecht, 23 Juni 1951, over de geestelijke verzorging van Amboneezen:

, , De interkerkelijke commissie voor de geestelijke verzorging der gerepatrieerden, uitgaande van het „Contact in Overheidszaken" (het vroegere I.K.O., dat in den bezettingstijd zooveel heeft gedaan) heeft zich dadelijk hun lot aangetrokken. De Anaboneezen, die nu reeds in Nederland zijn of nog zullen komen, zijn voor 'n zeer groot deel trouwe leden van de Protestantsche Kerk In de Molukken. En nu wordt er naar gestreefd om in de kampen z.g. , , noodgemeenten" te vormen van deze Moluksche kerk, temeer daar de meesten het Nederlandsch niet of onvoldoende beheerschen. Daartoe brengt thans een tweetal predikanten, die het Maleisch behoorlijk kennen. Ds Brink en Ds van Vessem, in opdracht van bovengenoemde interkerkelijke commissie. een bezoek aan de diverse kampen der Amboneezen, die door heel ons land verspreid liggen. Reeds zijn hier en daar , , noodkerkeraden" gekozen".

Ds Lindeboom voegt hieraan toe:

„De actie van de zijde der kerken ond. art. 31 K.O. is dus rechtstreeks tegren het werk der gezamenlijke kerken gericht en moet niet alleen overbodig, maar ook ongewenscht worden genoemd. En het verwijt, dat

onze Kerken de geboden kansen niet hebben gebruikt, gaat niet op en is geheel onverdiend. Alleen hebben onze Gereformeerde Kerken onder deze slachtoffers van den droeven gang van zaken in Indië geen propaganda willen maken voor de Geref. Kerk als zoodanig, maar krachtig medegewerkt om deze vreemdelingen hier hun eigen kerkelijk leven te doen terugvinden en tot ontplooiing te brengen".

Hier is dus duidelijk positie gekozen. Niet alleen tegen de vrijgemaakten. Maar ook voor de Oecumene. En ds Lindeboom geeft hier niet zijn particuliere meening. Hij geeft de feiten weer: z ij n kerken werken volop samen metden Nederlandschen-Oecumenischen-Raad-kerken. het „anti-hervormd genootschap" voorop.

b. Het volgende knipsel is uit het Friesch Dagblad:

, , De week van 9 tot 13 Juli a.s. zal de Zuidwesthoek van Friesland geheel in het teken staan van de Zending. Tijdens die dagen is er in Rijs de Zendingstentoonstelling (Zento), die uitgaat van het Herv. Zendingsbureau „Oegstgeest" en 't Gereformeerde Zendingscentrum , , Baam". Deze Zento is juist voor het beter verstaan van de arbeid op de zendingsvelden van grote betekenis, omdat de bezoekers aan de hand van de voorwerpen en het daarbij door Zendingsarbeiders gesproken woord dichter tot de Zendingsvelden gebracht worden.

In diezelfde week organiseert de Classicale Zendingscommissie van de_Classis Sneek in de Herv. Kerk een classicale zendingsdag voor ouderen, zoals dat ieder jaar reeds gebeurde. Deze dag is vastgesteld op 11 Juli a.s. Op 12 Juli Is er een speciale meeting van de Geref. Jeugdorganisaties. En op 13 Juli organiseert het Herv. Openluchtcomité voor Jeugdsamenkomsteii een zendingsdag voor jonge mensen, waar 's avonds ook zendingsspelen zullen worden opgevoerd.

Op een persconferentie te Rijs werden gistermiddag nadere uiteenzettingen gegeven. Een zevental predikanten, zowel Ned. Herv. als Geref., waren hier aanwezig, alsmede afgevaardigden van de Zendingsbureaux Oegstgeest en Baam. De leiding berustte bij ds Kamstra van Nijemirdum.

De te houden zendingsdagen zullen de plaatsen omvatten liggende tussen Sneek, Lemmer, Bolsward en Workum. Op de toogdag op 11 Juli zullen als sprekers optreden dr W. F. Dankbaar van Oegstgeest en ds v. d. Brug van Java; op de Geref. Jeugddag (12 Juli): ds D. Broer Jr van Haulerwijk en ds J. Wiersema van Noordwijk (voorheen Nijemirdum).

Bij slecht weer komt men bij hotel Jans in de grote tent bijeen.

Aan de Zendingsdagen is tevens een Zento-tentoonstelling verbonden, om de liefde van de kerk voor de zending te vergroten. Deze tentoonstelling bevat stands welke voor zichzelf spreken en andere, waar een toelichttng wordt gegeven.

De bedoeling is, dat ook kinderen deze stands bezoeken, niet alleen van de lagere scholen, doch ook van het Nijverheidsonderwijs etc".

Het bovenstaande bericht spreekt weer duidelijke taal. De gelijkschakeling is volkomen.-, , Baarn" en „Oegstgeest", de Groote Twee van de Nederlandsche zending, werken samen in volle harmonie. In den Z.-W. Hoek van Friesland is men zeer anti-vrijgemaakt. Maar voor een Kraemeriaansche zending is men blijkbaar niet bang. En de schoolkinderen helpt men niet om te onderscheiden tussehen ware en valsche zending. Men beschouwt Oegstgeest als een partner van hetzelfde zendingsbedrijf. Wee hem, die hier lastige vragen stelt. De Anschlusz van de CJereformeerdsynodale zending bij de Wereldzending i s toch reeds een feit?

c. E]en volgend bericht lazen we in De Rotterdammer van 10 Juli j.l. over de synode van de „Gereformeerde Kerken in Indonesië":

• , , De vporzlttei^ van de derde synode der Nederlands sprekende Geref. Kerken in Indonesië, ds G. Leene te Djakarta, heeft in de openingszitting, die vorige week is gehouden, woorden van begroeting tot de afgevaardigden, adviserende afgevaardigden en vele gasten gericht. Tot deze gasten behoorden o.a. de vertegenwoordiger van het ministerie van godsdienstzaken, ds Abednego, ds N. Buffinga, te Rotterdam, die de Geref. Kerken in Nederland vertegenwoordigde, prof. Mulia van de Raad van Kerken in Indonesië, dr Geissler als vertegenwoordiger van de Prot. Kerk en afgevaardigden van de Indonesische en Chinese kerken.

Uit de meeste toespraken, die door de gasten zijn gehouden, sprak sterk de behoefte aan oecumenisch contact, terwijl veel nadruk werd gelegd op het ontwakend kerkelijk besef enerzijds en op de noodzaak tot wederzijds meeleven en toenadering anderzijds.

Ds van der Linden, de Ned. legerpredikant, die nu nog belast is met de geestelijke verzorging van de Ned. missie, sprak een woord van afscheid. Het agendum van de Synode bevatte 45 punten en er werden vier commissies benoemd om de bespreking der belangrijkste kwesties voor te bereiden.

Tijdens de zitting op de eerste dag gaf dr J. Verkuyl inlichtingen over de arbeid van de commissie kerk en staat, uitgaande van de Raad van Kerken. Deze commissie heeft contact gehad met de overheid over tal van actuele problemen. Tevens werden rapporten uitgebracht over het contact met de Chinese en Indonesische Geref. Kerken en de Prot. Kerk.

Het blijkt dus, dat de syn. Geref. Kerken in Nederland afgevaardigden zenden naar de nederl. sprekende „Geref. Kerken in Indonesië"; dat deze laatste kerken voorts zeer oecumenisch samenleven met andere Kerken en Raden. Hier openbaart zich weer de gruwel van de tweeërlei houding: in Nederland af en toe officieel een heel preutsch gebaar, o nee, geen aansluiting bij den Ned. Oec. Raad met al die barthianen; maar is men de Alpen over, dan worden allerlei handen uitgestoken naar alle mogelijke Oecumenische Raden en kerken, die er mee samen werken. Een dergelijke houding is niet lang vol te houden. Het geluid van degenen, die zeggen: we werk(t)en mee met I.K.O., I.Z.R., Raad van Indonesië, Java, Makassar, enz., waarom niet met Wereldraad, etc? wordt al sterker (prof. Diepenhorst). En inderdaad de linkervleugel, die op oneffenheden vnjst en consequent-oecumenisch wil zijn, heeft op zijn standpunt gelijk. Er moet kleur bekend worden.

d. Tenslotte nog een bericht uit de Zeeuwsche Kerkbode. Daarin werd een „Getuigenisdienst" aangekondigd in het kader van de Paulusherdenking. Op 19 Juni 1951 zouden te Middelburg spreken: ds Van Wouwe (syn. geref.) van Serooskerke, ds Don (herv.) van Middelburg en prof. dr C. G. van Niftrik. De kerkbode voegde aan het bericht toe:

, , Gaarne wekken wij onze gemeente op deze bijeenkomsten te bezoeken".

Nu is de hoofdredacteur van genoemde kerkbode ds H. Veldkamp, Middelburg. Het bericht kan hem ontgaan zijn. Maar het bewijst de situatie in zijn kerken. Het bewijst ook voor den zooveelsten keer, dat toornen tegen mdische doorbraak-zendeüngen en Thijs Booy (die toch vroeg of laat hun zin krijgen) niet helpt als het kraantje-lek-der-tolerantie niet afgesloten is. Een gemeente waarschuwen tegen Thijs Booy c.s. èn u i t n o o d i g e n tot het bijwonen van een interkerkelijke herdenking met prof. Van Niftrik als spreker — hoe kan dat samengaan?

Conclusie: het debat pro of contra aansluiting is mosterd na den maaltijd. Men distantieert zich hoogstens in f o r m e e 1 opzicht van de Oecumene. Praktisch steunt men haar. En al protesteert de „rechtervleugel", de „linkerijde" gaat rustig haar gang. We zien al meer de kerken, die ons onvergetelijk zijn, opgesteld in het leger t e g e n o v e r ons, aan het front der oecumene.

Het is te hopen, dat de oogen van velen, die denken dat onze strijd enkel tegen een formuletje gaat, eindelijk eens open gaan. Helaas worden door velerlei taktiek van afleiden en zwijgen velen in de gebonden kerken blind gemaakt voor bestaande gevaren. Feiten als boven gereleveerd rechtvaardigen de Vrijmaking achteraf, maken haar in het heden tot een gebiedenden eisch. Uitstel van vrijmaking uit den oecumenischen greep beteekent straks: volkomen ingesponnen worden. De recente kerk geschiedenis geeft ook daarvan tragische voorbeelden.

C. VAN DER WAAL.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen