Zelfs een Gereformeerde dominee....

OP EN OM 'T KERKPLEIN

Onlangs kwam ik het portret van mijn oude dominee tegen. Aanzien doet gedenken. En met dat dat portret mij onder ogen kwam, rezen ze weer op in mijn herinnering. De Zondagmorgens, de Zondagavonden in die knusse, vertrouwde dorpskerk, waar iedereen iedereen kende; waar je — omdat elk huisgezin zijn vaste plaatsen had — met één oogopslag wist wie er was en wie er miste. De dominee miste nooit. Nu ja, de eerste drie Zondagen van Augustus en de eerste van Januari. Dan was het vacantie. Maar anders: tientallen van jaren lang was hij zonder mankeren op zijn - post. Hij had zo langzamerhand heel de gemeente „gepokt en gemazeld". Er waren er, die hij had gedoopt, gecatechiseerd, ten Avondmaal geleid, getrouwd, in het ambt bevestigd en die zelf al weer met hun kinderen onder zijn dienst in het doophuisje gezeten hadden. En toen hij onder zijn volk was vergrijsd en de lorgnet zo af en toe hulpdiensten moest gaan verlenen op stoel, waren er, die fluisterden, dat de gemeente nu zo langzamerhand wel wist, wat dominee wist

Toen ik zo toefde bij de herinnering aan wat al zo lang geleden scheen en dat gevoel van veiligheid en geborgenheid, dat in die oude dorpskerk hing, weer over mij kwam, moest ik op eenmaal denken aan de catechisaties. Dominee wist niets van psychologie, psychotechniek, psycho-analyse, psychotherapie, van psychologie der religie, van religieuse volkskunde en dergelijke meer. Misschien heeft hij wel nooit geweten, dat dat allemaal al uitgevonden was. Maar hij kende zijn Bijbel. En het psalmboek. En hij wist ook wat in het hart eens mensen was. Ik geloof altijd nog, dat hij dat laatste ook en vooral uit de Bijbel geleerd had. Hij was wijs. De catechisaties waren zeer eenvoudig. Hij zocht het niet in de breedte. Maar wat hij leerde, dat ging er in. En dat bleef zitten. Hij was, geloof ik, kuyperiaan. Hij vond het, geloof ik, een zeer gereformeerde stelling, dat je de kinderen der gelovigen moest houden-voor-wedergeboren-totdat-hettegendeel-blijkt. Maar hij liet die stelling waar ze behoorde: op de academie. In de practijk deed hij er niet naar. En hij verstond het geheim, waarvan de Dordtse Leerregels spreken: dat door vermaningen de genade wordt medegedeeld. Academisch had hij van de idee van de pluriformiteit der kerk niet veel last. Maar onverkort leerde hij ons, dat er buiten de kerk geen zaligheid is en dat ieder schuldig is zich bij de ware kerk te voegen.

Toen hij daarover bij Zondag 21 eens sprak, stelde een van de catechisanten de vraag: „of iemand, die rooms was, wel zalig kon worden? " Ze hadden op de Jongelingsvereniging met die kwestie gezeten.

De één had voor, de ander had tegen gepleit. Maar ze waren niet tot een conclusie gekomen. Dus was de gelegenheid schoon de vraag nu hoger-op te brengen.

Dominee wachtte even.

Dacht even na.

En toen, met het bekende manuaal in de richting van de vrager, en een blijde zachtheid in de ogen, zei hij: „Beste jongen, als God hem genadig is, kan dat zélfs een Gereformeerde dominee".

Ik geloof niet, dat ze het allemaal begrepen.

Ik geloof ook niet, dat iemand het helemaal begreep. Ik geloof, dat een enkele het gevoel had van met een kluitje in het riet gestuurd te zijn.

Maar 't antwoord haakte zich wel vast in de harten.

Het was zaad. En het ontkiemde. Dominee had in dat antwoord het Evangelie gebracht.

Dat niemand behouden wordt uit de werken. Ook niet uit de „Griffermeerde gosdienst", waar velen nog al prat op gingen.

Maar dat het genade is. Genade alleen,

, , Zelfs" voor een gereformeerde dominee.

Jaren later las ik zijn overlijdensbericht: „In Jezus ontslapen". En ik dacht: „Zélfs hij. Zélfs een gereformeerde dominee.

Dat heet gadelóoz' ontferming. Dat genade, rijk en vrij! God schenkt redding, schenkt bescherming. Schenkt z' aan zondaars, schenkt z' ook mij.

Zélfs aan dominees. Zélfs aan gereformeerde.

Oude dominee, heb dank!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen