Eenige kameradviezen uit de jaren 1874 en 1875 - pagina 221

ONDERWIJSQUAESTIE.

onder

werking van het

de

jaren

met de

nieuwe schoolstelsel was

geklommen

reeds

tijds

221

men

Als

tot 1 7.056.

dit getal in

drie

gegevens vergelijkt

die

ons verkregen resultaten, zooals die blijken uit het verslao-

bij

van de tienjarige werking onzer wet, dan vindt men, dat er in die tien jaren

ons

bij

bijgekomen 70.000 kinderen en 251 scholen, ongeveer

zijn

7000 kinderen

25

en

vermoeien met cijferberekening

;

En nu

per jaar.

scholen

men kan

Kamer

zal ik de

mij narekenen

maar de

;

niet

resul-

taten hier en in Engeland pondspondsgewijze tegenover elkander stellend,

vind

per jaar had moeten toenemen, (nn met Engeland gelijken tred

scholen te

met ruim 20.000 kinderen en met 215

dat onze schoolbevolking

ik,

houden. Er

dus allerminst reden

is

om

van het vigeerend schoolstelsel; reden waarom

werking

de vraag te komen, welke verbeteringen ik,

Grondwet,

wensch

Na

roemen over de uitnemende

te

in

deze

twee

:

Welk

schoolstelsel

is

alvorens tot

ik,

behoud van Art. 194 der

bestaande schoolwet mogelijk acht, die

de

stellen

te

bij

andere vraag

voor onze natie het geschiktst

?

ten slotte nog kortelijk de actueele vraag: Is er

beide,

winst te beloven van overmaat van ministerieele ondubbelzinnigheid?

Voor wat

I.

onze

eerste vraag betreft:

mijn

natie het fjeschiktst? stel ik

onderwijs eindelijk eens

kome

Het lager onderwijs kon Immers,

men

toen

mijns inziens althans

Kort voor de Hervorming vindt

van een eigenlijk gezegde volksschool. scholen

die

dat

niet,

de

De

gearripieerd voor de Kerk, en ze

ten deele misbruikt als middel tot bevordering en

gedaan heeft met verkeerde

valt

en natuurlijk.

;

dateert, althans in den zin waarin wij dat

propageering van haar kerkelijke denkbeelden.

moeten doen; veeleer

voor

tot het recht eener zelfstandige positie.

vijftiende eeuw.

de eerste verschijnselen

Hervorming heeft

schoolslelsel is

die aanvankelijk niet veroveren

het lager onderwijs

woord verstaan, van de

Welk

de eerste plaats den eisch, dat het

in

is

Ik zeg

niet,

dat

zij

dit

bedoelingen; ook niet dat ze het niet had

haar daad een zegen geweest. Maar

afhankelijkheid

der scholen van de

te

ontkennen

Kerk wel moest

medebrengen, dat onder de schoolgerechten de religieuze schotel allengs de /loo/üschotel werd, en dat uit den aard der zaak het seculaire onderwijs

niet

tot

zijn

volle

kracht kon komen.

Zoo bleef het

tot

1789.

Eerst omstreeks

dat

andere

een revolutie in de denkbeelden omtrent het schoolwezen

iets later,

jaar

ontstaan,

met dat gevolg,

beurt

school

de

maken aan school

Staat

te

heeft

dezelfde

in

is,

dat

het

eene

althans

gearripieerd,

om

land

ten zich

onzent

op

vroeger,

iets

zijn

de

Staat

in het

op

zijn

wijze schuldig te

Kerk beging, door de Ook daarvan zeg ik: De

verkeerdheid, die eertijds de

emancipeeren

voor

het

Staatsidee.

deed destijds goed; hét was noodzakelijk, dat iemand zich de ver-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen