Van de kennisse Gods - pagina 183

NIET TE BEWIJZEN.

l8l

denkt over God, dus, zoo luidt de conclusie, God bestaat. Een nadere uitwerking hiervan is het historisch bewijs, beter het ethnologische genoemd, waarin aangetoond wordt, dat de idee Gods algemeen is, en te allen tijde bij alle volken

wordt aangetroffen. Doch dit bewijs poneert geen nieuwe gedachte, het is slechts de breedere ontwikkeling van het ontologische.

echter den naam van bewijsvoewant het neemt als uitgangspunt wat het wil aantoonen. Van de idee van zijn werkelijk bestaan, van de gedachte tot

mag

Dit wankel betoog ring

nauwelijks

juist

datgene,

eenig ding tot

dragen,

de werkelijkheid te besluiten, is een onverdedigbare, illogische sprong. Want het gansche breede terrein van fictie en dat er tal van ideeën bestaan, die de realiteit volstrekt niet bestaan. in en altijd ideeën blijven De idee, bij voorbeeld, van een gevleugeld paard of van een

verbeelding

leert

„zeemeermin", werkelijkheid

ons,

half niet

visch,

Een

gevonden.

wordt immers in geloovige, die van het

vrouw,

half

bestaan Gods uitgaat, kan wel zeggen God, die mij schiep, schiep mij alzoo, dat ik in mijn ziel de Gods-idee bezit, doch dat is geloofstaal, welke op den on geloovige, die een „bondig :

bewijs" voor het bestaan 3.

Het

Gods

teleologisch bewijs.

vraagt, geen indruk maakt.

Dit was steeds het meest in het zaakrijkst en krachtigst,

en is ook feitelijk hoewel naar ons oordeel het beoogde doel hierdoor toch evenmin bereikt wordt. De naam is afgeleid van telos

aanzien,

=

einddoel

of

doeleinde.

Het

pleit aldus:

achtige huishouding der natuur

is

De

gansche, reus-

ingericht zoo harmonisch

schoon en uitnemend doelmatig, dat het elk, die haar nauwlettend gadeslaat, met opgetogen bewondering vervult.

Zoowel

in

dier,

haar geheel als in hare deelen, zoo in hot

stille,

wondere instinct van het het raadselachtig samenstel van 's menschen ziel en

verborgen

leven

der

plant,

het

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen