Binnenland.

HARLINGEN, i Juli, Onder de vele gemeenten in ons vaderland, waarin door de invoering der kiescollegies een hevige strijd ontstond tusschen modernen en orthodoxen, bekleedt die te dezer stede eene eerste plaats. Nog versch ligt zij in het geheugen, die campagne van 1867 — 1872, waarin van weerszijden met de uiterste dapperheid gestreden werd en die ten slotte met de totale nederlaag der modernen eindigde.

Hoe fier trad onder aanvoering van de lieeren Ds. Adriani, Tromp en De Ruiter de orthodoxe kerkeraad op en welk eene schoone toekomst ging de Hervormde gemeente tegemoet.

Met waardigheid en kalmte streed hij tegen het ongeloot, maar ach! ten slotte gaf hij in de doopsquaestie kamp en bezweek hij voor de synodale overheersching.

Van dat oogeblik af was het uit met de veerkracht, uit met de schoone toekomst; het scheen dat de Heere God zijn zegen der gemeente onthield: de predikanten verlieten haar en nu weid het «é«sukkeling. Weldeed men wat men vermocht en gaf deze en gene blijk van opgewektheid, maar het scheen wel of de kerkeraad geen vruchtbare zitting meer houden kon. Alleen het beroepingswerk werd met taaie volharding voortgezet en door de beroepenen met taaiheid in het bedanken beantwoord. Men zuchtte, men klaagde, tot de Amsterdamsche quaestie zich voordeed en op de bekende wijze behandeld werd. Bij velen verontwaardiging, die zich uitsprak tegen den heer Dr. A. v. d Flier, lid der Synode, en hierbij Ds. de Bel vóór-op.

Dr. A. V. d. Flier vertrekt en nu heeft de heer de È. vrij spel; de gemeente zou eens zien wat wonderen hij doen zou. Nu, we hebben het gezien en zullen om nu maar geen versche wonden open te rijten, over dien heer zwijgen. '

Ondertussehen is hier een broederkring tot stand gekomen, hoofdzakelijk bestaande uit de onlangs uitgetreden kerkeraadsleden, die met kalmte het werk der reformatie wenscht voor te bereiden.

Verleden week had hij het voorreeht een spreker te mogen zien optreden en wel de heer Ds. Sikkel van Hijlaard.

Het gebouw »de Harmonie" Was overvol; met opgewektheid sprak de predikant en de Heere gebruikte ZEd. om ons op vele punten licht en sterkte te geven. Er komt beweging; velen gaan de oogen open, men •wil niet langer dulden dat Gods Woord bukken moet voor 's menschen woord, zoodat de lijst reeds door onderscheidenen geteekend wordt, waai bij echter steeds met beslistheid op het groote gewicht wordt gewezen. Reikhalzend ziet men uit naar de komst van meerdere sprekers vooral op Zondag.

Opene de Heere zelf den weg voor de verkondiging Zijns woords; bekrachtige Hij de broeders, die het werk ter hand namen, en ontsluite Hij de oogen van velen die nog van verre of tegen staan.

GOUDA. Op den eersten April dezes jaars werd een door drie leden onderteekend adres gericht aan den Nederl. Hervormden kerkeraad alhier, het verzoek behelzende, terug te keeren tot de tucht en de handhaving onzer Gereformeerde belijdenis en alzoo ook in deze kerk de reformatie ter hand te nemen. Op denzelfden datum gewerd den eersten onderteekenaar het antwoord, hetwelk zonder meer inhield, dat er geen termen gevonden waren, om a^n hun verzoek te voldoen, en dat het adres voor kennisgeving was aangenomen. De adressanten zagen zich dus afgewezen en geroe pen, uit kracht van het ambt der geloovigen, uitgedrukt in Gods Woord, zelve het werk der reformatie ter hand te nemen. — Nadat in twee voorafgaande vergaderingen, welke druk bezocht werden, deze zaak rijpelijk was overwogen en in de hoede des Heeren was opgedragen, ging men over tot het verzamelen door handteekeningen, van die leden der Kerk, welke zich bewust waren en zulks met hunne handteekening bekrachtigden, dat de schuld der Kerk ook voor hunne rekening lag en zij zich aangegord gevoelden om met de reformatie dezer Kerk een begin te maken, — onder biddend opzien tot den Koning der Kerke, Jezus Christus, met afschudding van het juk der Synodale Hiërarchie.

Op den negeritienden Mei daaraanvolgende had onder leiding van Ds. Winckel, bedienaar des Woords te Oudewater, de verkiezing plaats der Opzieners en Armverzorgers; daartoe werden met meerderheid van stemmen verkozen de.broeders H. W. Otto, A. W. van Kluijve en A. J. van Vliet tot Opzieners; en de broeders C. Brunt, W. J. Dercksen en A. Vingerling tot Armverzorgers.

Op de daaropvolgende eerste Kerkeraadsvergadering, werd het juk der Synodale Hiërarchie afgeworpen, de reglementen van 1816—52 alle kracht en geldigheid ontzegd en.de Kerkorde van 1618—19 weder als accoord van kerkelijke gemeenschap aangenomen.

Van stonden aan werden de godsdienstoefeningen druk bezocht en vloeiden de gaven rijkelijk van alle kanten, niet alleen in geld, maar ook in schenkingen der benoodigdheden voor de bediening des Woords en der Sacramenten. De tegenweking van wege den Kerkeraad der Hervormde Gemeente bleef niet uit, en openbaarde zich het eerst in een aan het predikbeurtenbriefje gehechte proclamatie aan de gemeente gericht, waarin zij officieel aan de leden bericht gaf, »dat zich hier een Kerkeraad had geconstitueerd door broederen welke bekenden alsnog tot de gereformeerde gezindheid te behooren." Daarmede erkende'de Synodale Kerkeraad ongezocht zelf niet Gereformeerd te zijn, en bevatte deze proclamatie overigens een waarschuwing zich daarbij niet aan te sluiten, ter verdediging waarvan men de grove onwaarheid aanvoerde, dal het Synodaal Genootschap, door hen genaamd de «Nederl. Hervormde Kerk", in het bloed onzer vaderen gesticht was ; treurig dat men zulke argumenten, waarmede men onzen vaderen een slag in het aangezicht geeft, moet aanvoeren om de goê gemeente de ooo-en te verblinden. °

Doch hetgeen ten kwade bedacht was is door God den Heere ten goede beschikt, want do'or deze proclamatie werd de Gemeente eerst recht wakker geschud en gingen veler oogen open voor den jammerhjlsen en onhoudbaren toestand waarin ook deze sremeente verkeerde. ^

De tweede daad van den Synodalen Kerkeraad."was, dat hij in zijn vergadering van 16 Juni, zonder vorm van proces, zonder eenig verhoor of wat dan ook de broeders Otto c, s. ontzette van hun lidmaatschap der Nederl. Herv. Kerk, wegens hunne ongehoorzaamheid aan de Kerkelijke Reglementen en hunne gebleken erkenning van de Souvereiniteit van den Koning der Kerke, Jezus Christus, boven de Synodale machten. ^

Dit alles belette niet, dat het werk Gods ook in deze stad voortging en de samenbinding door den liefdeband des Geestes weder nauwer werd._ Het was dan ook een onvergetelijke ure toen in de avondgodsdienstoefening op Zondag iq Tuni onze consulent Ds. Winckel in ons midden optrad en na het houden eener boeiende predikatie en het geven van een overzicht van de geschiedenis der Goudsche kerk mocht overgaan tot het bevestigen van den nieuwbenoemden Kerkeraad, en ten slotte het sacrament des Heiligen Doops., aan een tiental kinderen te midden eener overgroóte schare mocht bedienen.

En alzoo is ook hier een begin der reformatie aangevangen. Moge de Heere de gemeente en hare Kerkeraad steeds nabij zijn met zijnen Heiligen Geest, opdat zij de ecre Zijns Naams steeds hoog moge houen menige ziele moge behouden worden voor het Koningrijk der Hemelen.

NIJMEGEN. De ouderling B. Esmeijer der Ned. Herv. gemeente alhier heeft aan den (geheelen) Kerkeraad te kennen gegeven, dat hij, naar aanleiding van het weigerend antwoord van den (bijzonderen) Kerkeraad (predikanten met ouderlingen) op een verzoek van drie leden om met de reformatie der kerk mede te gaan, zich verplicht acht volgens den door hem afgelegden eed ook buiten de overige leden van den Kerkeraad overeenkomstig gemeld verzoek te handelen en alzoo den Kerkeraad niet meer als wettigen Kerkeraad te erkennen, en van nu aan zijne vergaderingen en samenkomsten niet meer te kunnen bijwonen.

KAMERIK. Na eenigen tijd geleden aan den Kerkeraad der Ned. Herv. Kerk alhier, het verzoek te hebben .gedaan, om als herders en opzieners, naar de belofte bij de bevestiging in hun ambt gedaan, het werk der Reformatie hunner Kerk ter hand te nemen, wat geweigerd werd, gevoelden adressanten — drie in getal — krachtens het ambt der geloovigen zich verplicht, het juk der Synodale Hiërarchie af te werpen. Dit werk is in zoo verre mogen gelukken, dat dank zij een voldoend aantal leden, in tegenwoordigheid van Ds. W. Ringnalda, bedienaar des Woords te Harmeien, kon overgegaan worden tot de benoeming van Ouderlingen en Diakenen, welke Zondagnamiddag 26 Juni, door genoemden predikant die consulent is, na een ernstige en boeiende predicatie, naar aanleiding van Hebreen ^ : I in tegenwoordigheid van eene overgroote schare zijn bevestigd.

Tot het bouwen van een eigen lokaal hoopt men D. V. spoedig over te gaan; tot op heden vergadert men in een ruim boerenhuis, door den eigenaar welwillend afgestaan.

VEENENDAAL. De heer W. van Dolder Jzn, , jaren lang ouderling bij de Herv. gemeente te Veenen-faal, heeft als zoodanig bedankt, omdat hij zich niet langer kan en mag onderwerpen aan de onwettige Synodale besturen, vol reglementen en instellingen, (velke in strijd zijn met de belijdenisschriften en de formulieren ven~ eenigheid, maar bovenal met den Woorde Gods. Om bovengemelde redenen hebben de laatste weken mede als ouderlingen bedankt de heeren H. Hardeman, H. van Rennes, en vroeger reeds de heer P. Roodhuizen, terwijl het zich laat aanzien, dat er nog wel meer zullen volgen. Schorsingen van nog een paar anderen, waar vroeger zooveel sprake van was, schijnt het classicaal bestuur hier niet aan te durven.

BENNEKOM. In de kerk tiad Zondag weer ae predikant des class bestuurs op. Ds. Eisma predikte weer in het daarvoor bestemde gebouw. Schoon wel, met het oog op mogelijke gebeurtenissen, een detachement rijdende artillerie en een 10 tal rijksveldwachters aanwezig was, bleef de orde den ganschen dag ongestoord.

Daar wij slechts tijdelijk van de openbare school kunnen gebruik maken, zal thans weldra tot den bouw van eene kerk worden overgegaan. Reeds is aan een bouwkdudige te Wageningen opgedragen het maken van een bestek en teekening. Voor dat doel zijn reeds duizenden guldens bijeengebracht,

ARNHEM. Door het bestuur der Gereformeerde Vereeniging alhier 'zal weldra worden aanbesteed het bouwen van een kerk met kosterswoning aan de Rietgrachtsstraat.

AMSTELVEEN. Het Prov. College van toezicht alhier, heeft de navolgende heeren kerkvoogden van de Ned-Herv. Kerk te Amstelveen geschorst, zoo het heet wegens «ontrouw en plichtverzuim"; C. de Haan, praeses, M. van Poelgeest, S. A, Hupkes en J, Koolhaas.

LOLLUM. De kerkeraad der Herv. Gem. alhier heeft besloten, om aan de kerkorde van 1816 voortaan voor zijn kerk alle geldigheid te ontnemen, en de kerkenorde van 1618 met de noodige wijzigingen aan te nemen. Met een uitvoerig schrijven is de gemeente van dit besluit in kennis gesteld.

BLEISWIJK. In deze anders zoo stille gemeente deed zich j, l. Zondag iets vreemds voor. Nadat op Zondag 26 Juni de kerkeraad der Ned. Ger. gemeente (doleerende) bevestigd was, zijn de gewone formules verzonden aan Z, M. den Koning, den burgemeester en de kerkvoogdij. De gansche week echter werd niets gehoord, dan nu en dan een gerucht, als zou Dr. Geesink Zondag 3 Juli in de Hervormde kerk optreden, iets dat door ieder doleerende, wien er naar gevraagd werd, werd tegengesproken; doch de burgemeester, tevens president-kerkvoogd, was daarop niet gerust; maar alles bleet stil tot Zondagmorgen: toen kwamen echter 10 politieagenten van Rotterdam of elders de gemeente binnen, welke allen de wacht moesten houden aan de drie ingangen der kerk, die inmiddels goed gegrendeld en gesloten waren. Te 9 uur is Ds. P. F. v. d. Berg kerkwaarts gegaan, en een kwartier later werd het nieuwsgierig publiek binnengelaten, dat door ^eze. ongewone drukte in grooter getal dan anders tegenwoordig was om te zien hoe alles afliep. De doleerenden gingen even als gewoonlijk in het evangelisatiegebouw op en alles liep in de beste orde af.

Hoe men aan het praatje over de optreding van Dr. Geesink kwam is nog een raadsel, aangezien Z.Ew. voor eennigen tijd vertrokken is, om in de eerstvolgende weken elders, maar niet in Bleiswijk op te treden.

DEN HAAG. In de Ned. Geref. Gemeente (doleerende) te 's-Hage zijn Zondag 26 Juni de verkozen ouderlingen en diakenen (uitgenomen de heer Van Voorn Grooteboer, die om gezondheidsredenen had moeten bedanken) door den Consulent, Prof, Dr. F. L. Rutgers, in hun ambt bevestigd, met een indrukwekkende rede naar aanleiding van het Kruiswoord : «Deze is fezus de Koning der Joden."

Des avonds werd aan verscheiden kinderen der gemeente de H, Doop toegediend.

TER AAR. Zooals voor een paar weken werd meegedeeld, werd door een lid der gemeente mede namens een 20-tal anderen een verzoek tot den Kerkeraad gericht om in de kerk naar de bevelen van 't «Hoofd der gemeente" te gaan leven.

Op dit verzoek kwam binnen 14 dagen antwoord in, waarin gemeld werd, dat de Kerkeraad geen vrijmoedigheid heeft daaraan gevolg te geven. Hij gevoelt diep den treurigen toestand onzer kerk; ziet uit naar verlossing door 's Heeren hand, doch verwacht van den voorgestelden weg geen heil voor kerkherstel. Dat 't kerkeraadsbesluit zelfs niet voor alle onderteekenaars voldoende was, bewees 't bedanken van een der ouderlingen en van de beide diakenen. Reeds werden nieuwe diakenen gekozen.

MIDDELBURG. Door den Kerkeraad der Nederduitsche Gereformeerde kerk (doleerende) alhier is gisteren bij enkele inschrijving aanbesteed het bouwen eener kerk met bijbehoorende werken. Hoogste inschrijver was de heer Loois voor ƒ 18, 030; laagste de heer D. Bijl voor ƒ 15, 470.

{Standaard^

ZEVENHOVEN. De gemoederen kunnen hier nu zoo zachtjes aan tot rust komen. De thans nagenoeg afgewerkte noodkerk voldoet uijnemend en de gemeente mag nu weer met een eigen leeraar tot zoo gewenscht kerkelijk leven zich schikken. De catechismus-prediking, in zoovele jaren niet gehoord, werd Zondagavond weer aangevangen en zal voor velen weer geheel nieuw zijn.

Na al de doorgemaakte stormachtige tijden mogen we zeggen: de Heere heeft 't wel met ons gemaakt! In ons kerkgebouw gaat 't weer zoowat den ouden gang. De gemeente alleen wordt er niet gezien. Voor een drietal weken werd de synodale kerkeraad bevestigd. De Voorzitter van 't Class. Bestuur verscheen zelf om deze plechtigheid te leiden. Uit zijn rede moet zeer duidelijk te hooren geweest zijn, dat hij niet zoo'n bijster groot vriend van de «Doleerenden" is. Nu 't Class. B. optrad doende wat des kerkeraads is, trad op den dag van Ds. Reuijl's bevestiging en op 't uur zijner intrede, de consulent Dr. Van Langeweer in de kerk op.

Dit dan is de schoone uitkomst van al 't geweld door een orthodox Cl. B. alhier geoefend, dat een modern man, hoe achtenswaardig ook voor het overige misschien, _ den kansel beklimt, terwijl een man, die alleen Christus en dien gekruist wenscht te verkondigen, met de gemeente een toevluchtsoord zoeken moet.

In 't saamvallen dezer beide omstandigheden ligt de teekening, maar ook het oordeel van heel 't Synodale drijven.

Verleden Zondag preekte Ds. Segers uit Leiden des voormiddags in de kerk. Des namiddags schijnt Ds. Bolkestein van Ter Aar verwacht te zijn en moet er een gevoel van teleurstelling gewekt zijn, toen bekend werd, dat Ds. Van den Berg van Nieuwkoop zou komen, die dan ook verscheen.

En zoo zal men dan trachten ook nog te Zevenhoven een afdeeling van een kerkgenootschap op de been te houden!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen