GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Publiciteit.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Publiciteit.

10 minuten leestijd Arcering uitzetten

Ook onder onse lezers is er over geklaagd, dat niet meer publiciteit is gegeven aan hetgeen voorviel op de Synode te Dordrecht.

Die klacht verstaan we, en ten deele althans wordt ze door ons gebillijkt, - ook al bekruipt ons nog ïn het minst geen spijt, dat soberheid ditmaal onze leus was,

We zouden namelijk geen de minste bedenking gehad hebben tegen een e éa volledige én objectieve publiciteit, die niets inkromp noch iets uitzonderde.

Ware het mogelijk geweest, een soort Bijblad uit te geven, gelijk men dit van de Tweede Kamer doet, en daarin eenstenographisch verslag te plaatsen van geheel den gang der zaken en den breeden loop der discussiën, zoo zou o. i. een uitnemend werk verricht zijn, en het kerkelijk publiek alom in den lande veel beter op de hoogte zijn gebleven.

Maar kon dit.'

Dag aan dag discussiën van half tien tot half vijf, soms nog met avondvergaderingen, zou stellig vijf stenografen gevorderd hebben, vooral nu het week na week voortduurde. Gewone stenografen die aan onae terminologie gemeenlijk niet gewend zijn, konden daarvoor niet den goeden dienst doen, tenzij ze van de alleruitstekendste waren, en stenografen, die in de Gereformeerd-kerkelijke terminologie thuis zijn, bezitten we nog niet.

Bovendien dit kon geen blad ondernemen, want de Synode was niet publiek, en Borgde zelve voor het persverslag.

De kosten zouden dan ook al te hoog zijn geloopen, en met zet-, druk-en corrigeerloon, zeker niet onder de /i8covoor deze drie weken zijn gebleven. Was nu zulk een proces-verbaal zulk een uitgave waard ?

Misschien ja, bijaldien men vaster orde in de discussie had weten te brengen, en op de manier der Engelschen en Amerikanen, getoond had „korte metten" te kunnen maken.

Maar o ik al hebben de voorloopige Synoden der Ned. Geref. kerken metterdaad een niet geheel vruchtelooze poging aangewend, om op die betere manier te beraadslagen, te Dordt ging dit blijkbaar weer niet, en werd het. weer veelszins een laten loopen van alle spreekwater over alle denkbare akker.

Later zal dit wel beter worden, maar ditmaal liep nog op drie volle weken, wat op Schotsch-Amerikaansche manier, a'licht I ; „ ééa week best gevlot ware. Juist dit echter maakte het leveren van rocss-yerbaal nóg onraadzamer. Wie zou ulke discussiën onpartijdig resuraeeren? ovendien had men dan ook alle verslagen ooraf moeten publiceeren, want wat heeft en aan de discussiën, a!s men de stukken aarover het gaat, niet kent.'

En vraagt men ons, of het dan niet h ogelijk ware geweest, een korte resumtie lthans van de voornaamste adviezen te g even, zoo zij opgemerkt, dat het eenveel e kiesche en teedere quaestie is, om hierin en keuze te doen die geen kwaad bloed et.

Vinken en koolmeezen zijn, als ze door esumtie geplukt worden, in hun vederooze schraalheid, lang niet zoo gemakkelijk van elkander te onderscheiden.

En, stel al, ge hoort goed en hadt u niet vergist, dan nam men hat u nog kwalijk, alleen omdat ge onderscheid hadt gemaakt. Of is er niet wel uitgesproken, dat vogels als nachtegalen en leeuweriken eigenlijk heel in ons woud niet thuis hooren, en dat het liever al spteeuv/en en huismusschea moesten zijn.?

Voeg hier nu bij de omstandigheid, dat de redacteur van uw blad tevens zelf in zulk een Synode als advireerend lid zit, en de zaak wordt immers geheel wanhopend.' Nog niet als het in ééa week afliep, want dan zaagt ge de redevoerders niet terug. Maar hoe, als het twee, drie v/eken duuit, en reeds de tweede week, links en rechts, een ieder over uw resumtie gebelgd is.

Al hopen we dan ook van harte, dat later het Schotsch-Amerikaansch model ons minder koud zal laten, voorshands was zwijgen het veiligst.

Ér heerschte toen deze Synode samenkwam een geett van wantrouwen en kwaad vermoeden, als in de slechtste dagen van de Byzantijnsche conciliën.

Die argwaan mocht niet gevoed. Er mo2st zelfs geen voet gegeven worden aan den achterklap, om nogmaals onkundigen te misleiden.

Immers de vraagstukken die het hier gold, lagen zoo hoog en waren van zoo iiigev/ikkelden aard, dat zeils Dienaren des Woords meer dan eens iu Dordrecht uitspï'aken, dat ze er niet achter waren en de zaak niet doorzagen. Wat zou het dan gegeven hebben, of men het grootere publiek in deie gedingen gemengd had?

Gelijk Df. Rutgers zoo ts pas aanmerkte: Bijaldien men in 1893 kerkelijk even hoog had gestaan als ia 1618, zou alles veilig kunnen gepubliceerd zijn

Toen w!.st elk goed Gereformeerde dat man niet afgaat van zijr» kerk dan om hetgeen hst wezen der kerk oniheihgt. Thans echter, na het optreden van Ds. Van Lingen c. s, , komen én ÓÜIQ mannen éa velen met hem, scheuring aanrichten om bijsaken, en nu men, o, zoo gaarne, de scheuring verbreeden zou, om de Theologische School, ging het nu aan bij deze geestelijke zwakheid te werk te gaan, als had het in alk kerken gezond gestaan.'

Voorzichtigheid is daarom ook nu te Dordt de moeder van de kostbare porceleinkast geweest, en alleen daardoor kwam men tot een goed einde.

Dit nu maakte dat ook wij als weekblad ons rekenschap hadden te geven van den invloed ten goede of ten kwade, dien onze verslagen konden oefenen.

En het is uit dien hoofde, dat we er de voorkeur aan gaven, om ditmaal met opzet minder interessant te zijn, om door het sobere van wat we aanboden, de zaak die onze liefde had te helpen dienen.

Zending onder de Joden.

Het stelde ons teleur, dat de Missie onder Jacobs nakroost op de Synode niet in krachtiger vorm kon optreden; en dat zelfs de beginselen waarvan men bij deze missie moet uitgaan nog te weinig tot helderheid waren gekomen, om nu reeds tot krachtiger levensopenbaring voort te schrijden.

Nog altoos hebben we in ons land een 70 a 80, 000 Joden, en vraagt men zich nu af, hoeveel van deze 80, 000 sinds het optreden dezer missie en als gevolg van deze missie tot den Christus zijn gebracht, dan is het cijfer zoo weinig bemoedigend.

Iets wat nu allerminst gezegd wordt, om de broederen die zich met bijzondere voorliefde aan deze zaak wijdden hierover hard te vallen. Integendeel hun ijver hebbe allen lof en kan beschamen.

Maar omgekeerd kan toch kwalijk ontkend, dat zulk een sober resultaat tot nadenken stemt, en de vraag doet rijzen, of men wel den rechten weg bewandelt.

Een der invloedrijkste adviseurs meende zelfs de vraag nog scherper te moeten stellen, en te moeten onderzoeken, of men de Joden ook verhinderde tot Christus te komen.

Ook hierover is nog geen genoegzaam licht opgegean.

Slechts ééa ding trof ons, het scheen •wel, alsof zij, die den meesten invloed op deze missie oefenen, bijzonder gesteld»waren op den naam van „Zending onder Israël".

Niet toevallig, maar constant en bijna taai, werd door deze broederen aldoor van zending onder Israël gewaagd.

Zelfs had de geachte rapporteur zich de moeite gegund, om in zijn rapport zulke Schriftuurpiaatsen in te lasschen, waar Israël gebezigd wordt voor het onbekeerde nakroost van Jacob, of ook Joden voor de toegebrachten.

Ia dit alles was te veel warmte en constantheid om aan toeval te denken.

Ook is er cns niets van bekend, of elk dezer broedereu, gelijk bij de missie onder de Joden o. i. haast wel pas zou geven, een zuiveringseed tegen alle Chiliasma heeft afgelegd. Veel schijnt hier nog troebel.

En juist daarom was het o. i. wijs geien, dat de Synode deze geheele zaak in tatu quo liet; en, zelfs zich niet uitspreende, of het zending onder Israël of zending nder de Joden zou heeten, voor deze eerstomende jaren den broederen in alles vrij-, eid liet.

Mits, en dat is het hoofdpunt, een volend rapport zulk een schema van beginselen en leidende stellingen inhoude, waardoor een vruchtbare discussie en een Evangelische decisie in deze zaak mogelijk worde gemaakt.

broe­ Gemakkelijk is deze taak voor de deren niet.

De quaestie is zeer netelig.

Ook moet hun rapport tijdig bij de kerken zijn.

En wat men de kerken ook verwijten kunne, dat bij het lezen van zulk een rapport de liefde haar blind pleegt ie maken, zal men haar kwalijk kunnen aantijgen.

Ingeving.

Beleefdheid vordert dat we nog op twee punten onzen broeder Pioos van Amstel te ^oord staan.

Het eerste punt geldt zijn vraag in de Friesche Kerkbode^ waarom deze quaestie vaa de ingeving, na zijn verklaring in de Bazuin, nog ter sprake behoefde te komen.

Ons antwoord op die vraag heeft broeder Ploos van Amstel reeds. We voegden er in onze critiek nam.elijk bij, dat zeer velen die niet de Bazuin lazen, en wel zijn vlugischrift, er recht op hadden, dat dit punt ook voor hen tot klaarheid wierd gebracht. Alleen indien broeder Pioos van Arnstel ook in ons blad herroepen had, zou zijn bedenking doorgaan.

Het tweede punt is intusschen ernstiger. Hij werpt namelijk als tweede bedenking de vraag op, of God de Heere niet zeer wel in iemands overdenking een gedachte kan doen opkomen.

Reeds aan die vraag merkt men, dat broeder Pioos van Amstel nu tcch eigenlijk ? ijn eerste uitdrukking weer min of meer verdedigt; ook al voegt hij er bij, dat hij deze vraag nu niet stelt met toepassing op zijn eigen vlugschrift.

En dan moet hier uiteraard op tweeëtlei wijze onderscheiden.

Ten eerste in zooverre de uitdrukking aangaat. Staat hst toch vast, d.at de uitdrukking ingeving sinds eeuwen in onze kringen de naam is geweest voor de bepaalde ingeving der Heilige Schrift, dan gaat het niet aan, diezshde uitdrulsking nu ook te gaan toepassen op wat men noemt de ingeworpen gedachte.

Gesteld dus al, dat een zaak, a!s in deze brochure was behandeld, 'onder de inschietende of ingeworpen gedachten kon vallen, dan zou dit nog in niets het gebruik van het woord ingeving rechtvaardigen voor deze geheel andere zaak.

En zoo komen we vanzelf tot de tweede onderscheiding.

Ongetwijfeld „valt ons soms iets in." Zeer stellig komen er soms gedachten in ons op, die wijzen op een oorsprong buiten ons, in zooverre wij er den zielkundigen wortel van niet in onszelven vinden kunnen.

Zelfs weten we, dat Satan zulke gedachten als onheilige gedachten in kan werpen, tot in onze gebeden.

Wie zou nu stellen willen, dat wel Satan zulke gedachten kan inwerpen, maar dat dit Gode in zijn voorzienig bestel onmogelijk zou zijn? Ons dunkt, veeleer zal elk kind van God dankbaar erkennen, dat zijn trouwe God en Vader hem lang niet zoo zelden door zulk een inwerping van gedachten gered heeft uit allerlei verlegenheid en nood.

Maar, en dit is het punt waarop hier gewezen dient, zulke ingeworpen gedachten hebben niets hoegenaamd gemeen met een openbaring omtrent de beginselen der waarheid. De quaestie door broeder Pioos van Amstel zoogenaamd opgelost, is een quaestie, die geheel de positie van Christus' kerk in deze bedeeling, en dus ook Christus' 'middelaarsverhouding tot zijn verlosten in zich sluit; en zulke stukken der waarheid nu onderwijst God de Heere niet door inwerpselen, maar door zijn heilig Woord, en het licht dat de Heilige Geest in den loop der eeuwen op dat Woord wierp.

Elke poging dus, om door deze categorie der inwerpsels toch weer min of meer op de lijn der ingeving te komen, moest hier mislukken. En zoo gaarne als we met broeder Pioos van Amstel, of met wien ook, over de beginselen zullen spreken, die de oplossing dezer quaestie beheerschen, even beslist moet al zulke discussie afgewezen, zoolang men door zekeren mystieken nimbus eenige andere autoriteib voor zijn uitspraak vraagt dan met redenen aanwijsbaar ïs,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 17 september 1893

De Heraut | 4 Pagina's

Publiciteit.

Bekijk de hele uitgave van zondag 17 september 1893

De Heraut | 4 Pagina's