Gereformeerde prediking.

TWEEDE REEKS.

II.

Is nu wel verstaan, dat niet enkel het Evangelie uit het Woord, maar heel het Woord aan de kerken onzes Heeren door de Herders en Leeraars moet bediend worden, dan volgt hieruit vanzelf, dat de Bediening van het fFöi^r^/diepgaande studie, zeer ernstige en veel omvattende voorbereiding, en ongemeene inspanning van den geest eischt.

Dat het verschil tusschen den Dienst des Woords en de Oefening zoo veelszins teloor ging, lag voor geen gering deel daaraan, dat de predikanten zich in den regel bepaalden tot het altoos en altoos weer behandelen van enkele, zeer voor de hand liggende, zeer in het oog springende stukken der waarheid, die uu eens naar aanleiding van dezen, en dan weer naar aanleiding van dien tekst, onder bijvoeging van veel gemoedelijke toespraak, tot de gemeente werden gebracht.

Want natuurlijk daarvoor is niet zooveel studie noodig. Die hoofdstukken der heilsopenbaring kent men door en door, daar is men vertrouwd meê, die kan men, zonder veel oefening of studie, voor de vuist behandelen of op het papier brengen.

En zelfs wie jarenlang niet gestudeerd had, kon zeer wel, met behulp van de Kantteekeningen, of van een Hollandsche uitlegging, in een gewonen bekenden tekst, vooral uit de Brieven, zich zoo inwerken, dat hij met gemak daarover een uur en meer sprak.

Maar heel het Woord prediken, is natuurlijk heel iets anders. Heel de geschiedenis der heilsopenbaring van de Schepping af tot het eind der Openbaring incluis, in zijn saamhang overzien, in zijn beteekenis voor de heilsopenbaring doorgronden, in zijn mystieken zin duiden, en in zijn symbolische geestelijke strekking aan anderen duidelijk maken, is niet ieder mans werk.

Daarbij toch raakt ge gewikkeld in allerlei moeilijkheden, die breedvoerig onderzoek eischen, die het naslaan van veel boeken noodzakelijk maken, en u noodzaken om rekening te houden ook met hetgeen profane onderzoekers over al deze dingen aan het licht brachten of in vermetelheid beweerden.

Zal nu de kerke Gods den historischen bodem, waarin de heilsopenbaring wortelt, niet veronachtzamen noch verhezen, dan moet de prediking ook op dit punt interessant, onderwijzend en leerzaam worden gemaakt.

Een catechisatie is iets anders dan een Zondagsschoolr-een Bijbellezing iets anders dan een catechisatie, maar ook de eigenlijke predikatie des Woords moet de heilige geschiedenis, gelijk die in de Schrift voor ons ontrold ligt, weer heel anders geven dan een Bijbellezing.

Een voorval uit het leven der patriarchen, een stuk uit Davids worstelingen, een greep uit wat de profeten Gods doorleefden, moet aan de gemeente niet een op zich zelf staand tafereel leveren, waaraan men zekere practische oprherkingen toevoegt, dan toch is er ook uit de gewone, en uit de vaderlandsche geschiedenis allerlei stof te nem.en van personen, omtrent wie we veel meer bijzonderheden weten, en aan wier bedrijf en woord zich dezelfde zedelijke opmerkingen evengoed laten vastknoopcn.

Neen, al deze feiten en gebeurtenissen moeten in de heilige geschiedenis genomen als deelenvan één groot geheel, lilshvdkstukken uit het groofe werk der Operibaring Gods, en als van alle geschiedenis uitgezonderd door wat God in en door deze mannen werkte voor de toekomst zijner kerk en voor de openbaring van zijn genadewerk, tot verheerlijking van zijn Naam.

Door daar nu in te leven moet de gemeente van onzen tijd zich verbonden gevoelen, aan wat vroeger plaats greep. Uit de beperktheid en vaak eenzijdigheid van het heden, moet ze teruggeleid naar de breedte van vroeger eeuwen en alzoo weer tot historisch bewustzijn ontwaken. Ze moet weten en gevoelen, dat de schepping, dat de zondeval, dat de zondvloed, dat het Noachietisch verbond, dat het verbond met Abraham, dat het volk Israël, dat de worstelingen van Israël met Egypte en Babyion, dat het optreden der profeten, dat al de breede reeks van de wonderwerken des Heeren, dat de eindelijke komst van Messias, dat het lieele tijdperk der apostelen, uitloopende op [de visioen van Pathmos, haar aangaat, een deel van haar eigen leven is, en dat het in en door dat alles is, dat de God en Vader van onzen Heere Jezus Christus, tot haar kwam, haar stichtte, haar in stand hield, en nog den weg voor haar toekomst haar ontsluit.

Wij mogen niet wijzer willen zijn dan God de Heere.

Heeft Hij niet maar de prediking van een kort en saamgedrongen Evangelie voor ons noodig geacht, maar om zijn heilsraad door te zetten, heel deze heilige geschiedenis laten plaats grijpen, heel dit verleden aan de kerk van Christus laten voorafgaan, elk stuk der waarheid aan een deel historie en aan persoonlijke worsteling van zijn Godsmannen verbonden, — dan moeten wij niet den euvelen moed hebben, al dat overige, als de schel die tot niets nut, weg te werpen, om alleen de kern der waarheid over te houden, maar moet die vrucht in haar geheel voor ons schitteren blijven, juist zooals God ze in onze wereld inbracht.

Meer nog. Moet op die wijs heel het historisch kader van de Heilige Schrift weer als één machtig werk Gods in de saamvoeging van zijn deelen voor de gemeente des Heeren gaan leven, óók moet die gemeente g weten en gevoelen, dat in heel die geschiedenis haar eigen leven voorafgeschaduwd ligt, om in de geestelijke eenheid van wat nu door Gods kinderen doorleefd wordt, en doorleefd is, uit de tijdelijke verbrokkehng in de eeuwige, dat is zich zelf gelijkblijvende, en duurzame beteekenis van al wat achter ons ligt te worden ingeleid.

Zoo moeten al de daden des Heeren, al zijn werken, al zijn wonderen, weer in hun verband, samenhang en beteekenis spreken gaan tot het thans levend geslacht. Niet nu en dan een wonder als tekst nemen, om in minder dan geen tijd het eigenlijke wonder te laten glippen en het geestelijk te gaan overbrengen, waardoor feitelijk het wonder vernietigd wordt, maar het wonder zelf in zijn majesteit, als openbaring van de mogendheid des Heeren HEEREN tot zijn recht laten komen.

Dat is het wat de Psalmist ons telkens toeroept, dat is het wat Israël deed, van geslacht op geslacht, en het is hierdoor dat onder Israël zoo hoog en verheven was de Naam van dien God, die alleen wonderen doet.

Niet enkel over God moet gesproken, maar die machtige Heere van hemel en van aarde moet in zijn wonderdaden en in de daden zijner Almacht getoond en geteekend en als voor oogen geplaatst, opdat alzoo het gevoel van aanbidding vanzelf in de ziel opkome, en de gemeente bij het naar huis gaan wete, dat ze weer voor het aangezichte van den levenden God is gesteld.

Maar natuurlijk, zulk een prediking, al is het enkel bij predikatie van stukken uit de heilige geschiedenis, kost tijd, en Veel tijd, en een gemeente die haar leeraar den tijd niet gunt, om zich ernstig en rustig voor den Dienst voor te bereiden, is er zelf mede schuld aan, als die Dienst verarmt en de magerheid der zeven slechte jaren vertoont.

Voedende, de gemeente verrijkende predikatie is onmogelijk, zoo de gemeente niet zelve gevoelt, dat voor den Dienaar des Woords de Dienst des Woords, wel niet alles, maar toch hoofdzaak is.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen