Recensiën.

De verkiezing voor het Ambt, door Dr. ff. H. Kuyper. Hoogleeraar aan de Vrije Universiteit te Amsterdam. Leiden. D. Donner. 1900.

Deze studie bestaat uit artikelen, vroeger door Prof. H. H. Kuyper in de Friesche Kerkbode geschreven. Toen reeds werd hare beteekenis in breeden kring erkend, getuige de overname er van in meer dan één onzer kerkelijke bladen.

De hoogleeraar betoogt tweeërlei:

1. Naar Gereformeerde beginselen komt het recht om ambtsdragers in de kerk te verkiezen toe aan de gemeente, en het streven van onzen tijd, om meer invloed bij die verkiezingen voor gemeenteleden te verwerven dan de bestaande kerkenordening hun verzekert, moet met inge nomenheid begroet worden.

2. De leiding en besturing der verkiezingen moet in handen van den kerkeraad blijven, en de richting, die de ambtsdragers zonder eenige beperking, door de meerderheid van stemmen der gemeenteleden wil laten verkiezen, moet als independentistisch en in strijd met de Heilige Schrift en de Gereformeerde beginselen, worden weerstaan.

Inzondemeid om hare veelzijdige toelichting is dïze studie zeer belangrijk.

Allereerst laat de schrijver de Heilige Schrift spreken, waarbij ik alleen zou willen vragen, of wat beweerd wordt van i Tim. 5 : 22 en Tit. I : 5 op blz. 19, wel overeen te brengen is met wat over diezelfde schriftuurplaatsen op blz. 33 wordt gezegd.

Voorts wordt het vraagstuk helder en breed uit de historie toegelicht; het bepaalde in de geldende kerkenordening besproken en de lijnen aangegeven, waarbij, naar schrijvers inzicht, de verkiezingen in onzen tijd zich bewegen moeten.

Wij danken Prof. Kuyper, dat hij deze artikelen in brochurevorm uitgaf en ze daardoor een meer duurzaam bestaan heeft verzekerd dan een kerkelijk weekblad hun waarborgen kon.

Zij verhelderen onze inzichten in dit vraagstuk en zullen den kerken bij de verkiezingen van groot nut kunnen zijn.

De Dooperschen. Historisch Overzicht en Beoordeeling, door H. Hoekstra, Bedienaar des Woords bij de Ger. kerk te Arnhem. Uitgave van H. Tulp te Zwolle.

Ds. Hoekstra verklaart, dat hij deje studie niet uitgeeft met het doel, om den bouw der wetenschap te bevorderen, maar om het gereformeerde volk te dienen. Die haar inziet, zal niettemin wèl bemerken, dat de schrijver hierin geen vrijbrief gezocht heeft, om minder nauwgezet en grondig te werk te mogen gaan.

Zijn studie bevat eigenlijk twee deelen.

Eerst een tamelijk breede schets van de historie der Dooperschen, die zooveel mogelijk geput is uit oorspronkelijke bronnen. \Gieseler's Kirchengeschichte leverde daarvoor aan Ds. Hoekstra veel materiaal.

Vervolgens een karakteristiek van de Doopersche richting, die in hoofdzaak hierop neerkomt.

1. De Doopersche richting miskent het werk des Vaders in de schepping en heeft eene valsche opvatting van het werk der genade, alsof dit niet herschepping, maar nieuwe schepping was, hetgeen haar er toe bracht, dat zij zich krampachtig vasthield aan de letter der H. Schrift, zonder ook als leer der Schrift te erkennen, wat bij wettige gevolgtrekking daaruit voortvloeit; dat zij de theol. wetenschap minachtte en niet kwam tot eene eenigszins uitgewerkte belijdenis.

2. De Doopersche richting maakt het werk des H. Geestes los van dat des Zoons en kwam daardoor tot onderschatting van het objectieve verlossingswerk van Christus; tot een eenzijdig drijven van de innerlijke genade en het inwendige licht; tot geringschatting en miskenning van de kerk, de kerkelijke diensten en de genademiddelen; tot willekeurige, spiritualistische verklaring der H. Schrift en tot velerlei vreemde openbaringen, die boven de Schrift uitgingen.

3. De Doopersche richting maakt het gevoel tol bron en kenbron der religie, waardoor zij wars van van alle vaste en scherpe belijning, overslaat tot Pantheisme en in de uitwissching van de grenzen tusschen goed en kwaad kwam tot allerlei ongerechtige gruwelen.

4. De Doopersche richting maakt het werk des Zoons los van dat des Vaders wat eenerzijds uitkomt in de ontkenning, dat de Zone Gods de ware menschelijke natuur heeft aangenomen uit het vleesch en bloed van de maagd Maria, hetwelk de eigenlijke kern is van de Doopersche dwaling en in de verwerping van den kinderdoop, en andererzijds in de neiging tot het Perfectionisme.

5. De Doopersche richting, in haar miskenning van het verband tusschen het rijk van schepping en herschepping, tusschen gemeene en particuliere gaven des Geestes, leidt tot de verachting der wetenschap; tot de leer der „mijdinghe"; tot het niet willen bekleeden van overheidsambten; tot verwerping van den eed en van de hanteering des zwaards. Tot de ver achting van alle aardsche dingen aan den eenen kant, uitkomend in de naaktlooperij in 1535 te Amsterdam, en tot het opeischen van alle aardsche macht en invloed andererzijds, zooals te München onder Jan van Leiden.

Ziedaar een uittreksel uit deze studie. Lokke het velen uit, om deze verhandeling zelve te lezen. Zij is dat ten volle waard. De schrijver gaf haar uit voor het volk, wat hem zeer zeker vele moeilijkheden bezorgde, maar daardoor kan ze nu niet alleen door j wetenschappelijk gevormden, maar ook in breeder kring gelezen worden. M. i. is de Doopersche richting hier historisch en principieel juist en consciëntieus beoordeeld.

Zulk een arbeid zal ook voor dezen tijd rijke vrucht kunnen afwerpen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen