Wat nu?

De toestand der Theologische School wordt steeds moeilijker.

Gelijk men weet heeft Ds. Van Schelven voor de benoeming bedankt. Dit geschiedde niet om redenen van principieelen aard. Maar den rijk gezegenden werkkring te Amsterdam te verlaten voor de onzekere positie te Kampen, lokte dezen dienaar des Woords niet aan. Een besluit, dat onder de gegeven omstandigheden te begrijpen valt.

Dr. Bouwman aarzelde evenzeer. Waar de actie in de kerken, die om een buitengewone Synode roept, steeds sterker wordt, wilde hij, naar de bladen meldden, liever de beslissing over zijn benoeming uitstellen. Wanneer in de behoefte aan onderwijs te Kampen ten deele kon voorzien worden, tot de Generale Synode bijeenkomt, ware dit hem het liefst geweest.

De jongste curatorenvergadering te Kampen bleek echter weinig in staat om vaste leiding te geven. Naar een der curatoren in de Zuider Kerkbode meedeelt, werd wel een voorstel gedaan, om met benoemingen te wachten, maar dit voorstel werd met staking van stemmen verworpen.

De toestand is dus zoo, dat vijf van de tien curatoren voorloopig geen nieuwe benoemingen willen doen, en vijf met benoeming willen doorgaan.

Wel een bewijs, hoe groot de verwarring is en hoe lijnrecht de meeningen tegenover elkander staan van hen, die voor de School hebben te zorgen,

Deputaten zijn nu tegen 18 December opgeroepen om, des noodig, twee professoren te benoemen.

Gemakkelijk is de taak dezer deputaten niet.

Wel is het volkomen juist, dat de curatoren, krachtens hun instructie, te bepalen hebben, hoeveel hoogleeraren er te Kampen zullen zijn, maar wanneer in het curatorencollege de helft niet wil benoemen en de helft wel, dan staan deputaten toch voor een moeilijke beslissing.

Bovendien, deputaten zijn geen stemmachines, die, louter op last van curatoren, benoemen zooveel hoogleeraren als deze willen. Ze zijn door de kerken aangewezen en gevolmachtigd voor een zeer ernstige taak. En al staat het niet aan hen om te bepa'en, hoeveel hoogleeraren er te Kampen zullen zijn, toch hebben zij wel degelijk het recht, de vraag aan curatoren te stellen, of het bij deze gedeeldhcid in den boezem van het curatorium, wijs is, met de benoemingen door te gaan.

Hier komt nog iets bij.

De Synode te Arnhem, al wist ze officieel niet, dat. de hc«fcn Bavinck en Bicstcrveld de School wellicht zouden verlaten, heeft toch met die mogelijkheid rekening gehouden, en juist met het oog daarop den weg aangewezen, die tot het saamroepen eener buitengewone Synode leiden kon.

Ds. Elzinga, die tot de minderheid behoorde, is in dit opzicht zeker een onverdacht getuige. En hij deelt volkomen naar waarheid het volgende mede:

Volgens de Heraut was het eene afwijking van hetgeen tot dusverre regel was, dat de bepaling door de Synode gemaakt werd, om aan de roepende kerk vrijheid te geven, op verlangen van twee provinciale Synodes eene buitengewone Generale Synode bijeen te roepen. Dat was dus iets ongewoons, iets nieuws. Maar voor welke buitengewone zaak werd dan deze buitengewone bepaling toch gemaakt? Het viel mij op, toen het besluit in zake de opleiding gevallen was, en de heeren Professoren op twee na door drukke bezigheden genoodzaakt werden heen te gaan, dat toen prof. Rutgers, die namens zijne ambtgenooten dit meedeelde, er bijvoegde dat de president er toch wel aan denken moest om de gelegenheid vast te stellen voor eene vervroegde of buitengewone Synode, Wij wisten toen nog niet waarvoor dat noodig zou kunnen zijn. Later, eenigen tijd na de Synode, zeide een lid van de meerderheid in eene vergadering van tien personen (meerendeels Synode-leden) : dat de Synode van Arnhem voor wijlen prof. Wielenga niet zoo spoedig mogelijk, maar, „met bekwamen spoed" een opvolger wilde benoemd zien, daar zat de gedachte achter van eene buitengewone of vervroegde Synode. Én geen der anderen weersprak dit. Vóór het uiteengaan der Synode had men (hadden sommigen) dus reeds het oog op zulk eene buitengewone Synode.

Natuurlijk heeft de Synode hiermede niet bedoeld, dat de provinciën, die te Arnhem voor het concept-Bavinck-Rutgers waren, zoo spoedig mogelijk een nieuwe Synode moesten bijeenroepen, om het aangenomen besluit door te zetten.

Indien dat de bedoeling was geweest, zou de Synode veel beter hebben gedaan met zelf het aangenomen besluit uit te voeren.

Maar wel rekende de Synode op de mogelijkheid, dat de kerken, die op de Synode de minderheid vormden, bij rijper nadenken zouden gevoelen, dat de toestand der school zoo niet blijven kon en daarom zelf op een bevredigende oplossing zouden aandringen.

Nu gaan er steeds meer stemmen op, die hope geven, dat dit eenige redmiddel om uit onze moeilijkheden te komen, door de Kerken zal worden aangegrepen,

In Zeeland vond de kentering reeds plaats.

Ds. Littooy heeft in de Zuider Kerkbode bezield en warm voor een buitengewone Synode gepleit.

Thans komt ook Ds. Bos in De Bazuin het voorstel doen, dat de Kerken zullen beslissen tusschen zijn voorstel en het voorstel Bavinck-Rutgers.

Een beslissing, die natuurlijk alleen door een buitengewone Synode kan genomen worden, nadat de Kerken zich eerst vrij hebben uitgesproken over beide voorstellen.

Er zijn dus teekenen, die er op wijzen, dat men den bitteren broederstijd moede wordt en liefst tot een eervollen vrede zou willen komen.

Onzerzijds zal deze actie niet worden tegengewerkt.

Mits zij van de minderheid uitga en dus elke schijn voorkomen worde, alsof de ^; ^^«-derheid met geweld haar meening zou willen doorzetten.

Maar juist daarom zouden wij zoo gaarne hebben gezien, dat de Curatoren met vroede staatsmanskunst hadden afgewacht, wat deze kerkelijke actie baren zal, en geen definitieve maar tijdelijke maatregen hadden genomen om in de behoefte der Theologische School te voorzien.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen