Christelijk.

Amsterdam, 2 October 1903.

Volgens het persverslag heeft de heer P. Feenstra Jr. op de samenkomst van moderne dominé's geklaagd, dat wij ten onrechte den naam van „Christelijk" voor ons opeischten.

Mogen vs^ij, zoo vroeg hij:

„Mogen wij toelaten, dat de behoudende stroomingen op godsdienstig en staatkundig gebied zich het uitsluitend recht op den Christennaam aanmatigen ? Zoo neen, hoe daar tegen te reageeren ? Deze vraag gaat van twee veronderstellingen uit: de bedoelde aanmatiging bestaat èn is onrechtmatig. De eerste stelling behoeft wel geen betoog. Zelfs in regeeringsstukken wordt de naam Christelijk op een be paalde fractie toegepast. En zij is onrechtmatig. De naam mag enkel afhankelijk gesteld worden van het voorstaan van Christelijke vroomheid. Gelooven wij niet in God almachtig, die zijne kinderen liefheeft en trachten wij niet Hem te dienen door een dankbaar, rein, ingetogen leven ? Hoe kunnen de behoudende stroomingen ons dit voorrecht ontnemen? Zullen wij toelaten, dat ons dit voorrecht ontnomen wordt? "

Wij begrijpen, dat het voor de vrijzinnige heeren een ergernis is, wanneer de naam Christelijk aan hun streven ontzegd wordt. TDaarin ligt een stilzwijgende erkenning, dat aan dien naam de schoonste en edelste traditiën van ons menschelijk geslacht kleven. Voor die erkenning Icunnen wij zelfs dankbaar zijn.

Maar dit neemt niet weg, dat wij toch zeer beslist aan ons spraakgebruik blijven vasthouden, ook al wordt dit een onrechtmatige aanmatiging genoemd.

Verba valent usu. Woorden hebben in den loop der tijden een bepaalde beteekenis gekregen. En het gaat niet aan, deze woorden van hun historische beteekenis te ontdoen om ze als een etiket te plakken op hetgeen lijnrecht met die historische beteekenis in strijd is.

Christelijk, de naam zelf wijst het uit, komt af van Christus. Het heeft dus niets uitstaande met een vage vroomheid, die God als een liefhebbend vader vereert en rein en ingetogen wil leven. Wat Christelijk is, wordt bepaald door de verhouding, waarin men tot Christus zelf staat, of men in Hem eert den Eengeborene des Vaders, die ons de volle openbaring van Gods liefde en genade schonk. Een Christendom zonder Christus is, ieder onpartijdige zal het toestemmen, een contradictio in terminis,

Ook baat het niets of men al zegt, dat de modernen Christus toch als een heilig mensch beschouwen. Het nieuwere Boedhisme eert in Christus zelfs een incarnatie van God. Mahomed noemde Christus weleen profeet. En toch zal niemand er aan denken, deze nieuwe Boeddisten of de volgelingen van Mahomed onder de Christenen te rekenen.

Zelfs hoogstaande heidenen hadden er geen bezwaar tegen, om Jezus van Nazareth een plaats in hun pantheon in te ruimen, mits hij met hun afgoden die eereplaats deelen wilde.

Zullen de modernen eerlijk zijn, dan kun­ nen zij op de vraag: zijn wij nog christenen.'' geen ander antwoord geven dan neen.

Zelfs het verwaterde christendom, dat Prof. Harnack in Duitschland predikt, gaat dezen modernen heeren nog te ver. Prof. Pfleiderer sprak het openlijk uit, dat men veel radicaler moest doortasten.

Het ideaal van deze vrijzinnigen is wat een jonge Hindoe op het internationale congres aangaande de godsdienstige bijeenkomsten in zijn land meedeelde. Op hun platform hebben zij allerlei heilige geschriften liggen, de Bijbel, de Veda's, de Koran zelfs. En als symbool van hun vroomheid hebben zij een teeken, bestaande uit een kruis, een halve maan en een Vishnoeteeken tot één geheel verbonden in een eeuwigheidscirkel.

Op deze mededeeling Iaat de berichtgever met zekere enthousiasme volgen: „het is overal dezelfde strijd en hetzelfde geloof in God en in vrijheid."

Op modern standpunt is dit volkomen juist.

Maar dan klage men ook niet, wanneer de belijders van Christus weigeren aan die amalgama van allerlei godsdienstige overtuigingen langer den naam van christelijk te geven.

Modern heidendom is de eenig juiste naam.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen