Theosophie.

Dr. De Moor heeft een goed werk gedaan met tegenover de veldwinnende beweging der theosophie klaar en duidelijk uiteen te zetten, waarom Theosophie en Christendom onvereenigbaar zijn.

De theosophie, die in den grond niet anders is dan een verkapt Boeddisme, geeft zich ^elve uit niet voor een nieuwe rehgie, maar voor den dieperen achtergrond, die achter alle religies verborgen ligt en daarom met elke religie vereenigbaar is.

Alle religies zijn volgens haar uitwendige vormen, waarin de eeuwige waarheid als in windselen omhuld aan het volk geboden wordt. En zich zelf kent deze theosophie de eere toe, de innerlijke kern te hebben gevonden, de esoterische wijsheid, de Goddelijke gedachte, die aan deze religies ten grondslag ligt. Ze treedt daarom met de schoonklinkende leuze op, dat ze niet tegenover het Christendom staat, maar slechts door den voorhof van het Christendom heen den mensch inleiden wil in het allerheiligste. De uiterlijke vorm van het Christendom mag behouden blijven, maar de narduszalf in de albasten flesch wordt eerst ten volle genoten, wanneer haar leiding wordt gezocht. In haar Pantheon is gelijkelijk plaats voor Christus, Mahomed en Boedda, die ze allen even hoog vereert. Ze staat boven alle religies, omdat ze als de fijne essence is, die uit den bloemenschat van al deze religies is gedistilleerd.

Wie haar bezit, vindt bovendien niet alleen vrede voor de religieuse behoeften van zijn hart, maar verzoent ook geloof en denk en, religie en wetenschap, hart en hoofd. Want het evolutie-dogma der nieuwere wetenschap vormt den grondslag van haar wereldbeschouwing. Zoo lost ze elke tegenstrijdigheid, waaronder het menschelijk hart zucht, in hoogere harmonie op; geeft antwoord op de diepste problemen van ons menschelijk leven, en schildert voor de toekomst het ideaal van een één worden met God, waartoe langs den weg van lijden en volmaking alle menschenkind komen zal.

Zoo is het te begrijpen, dat van deze theosophie een aantrekkingskracht uitgaat, waardoor zelfs menig edeler geest wordt meegesleept. Ze dwingt u niet met uw kerk te breken; ze laat uw geloof met rust; ze beroept zich zelfs op Christus' eigen woord. Sprak Hij ook niet van een Geest, die later komen zou en zijn discipelen in alle waarheid zou leiden ?

Natuurlijk is dit alles niet dan zelfbedrog. De Theosophie met haar leer van de re-incarnatie stelt aan het menschelijk denken niet minder groote raadselen voor dan het Christelijk geloof. Ze staat diametraal tegenover het Christendom, waar ze Christus naast Boedda en Mahomed plaatst, het bestaan van een persoonlijk God loochent, aan het gebed alle reeële waarde ontzegt, van zonde en schuld niet weten wil en aan geen verzoening door Christus bloed gelooft.

Dr. de Moor heeft dat in zijn brochure De verhouding van Theosophie en Christendom op afdoende wijze aangetoond. Gelijk bij zulk een polemisch geschrift van zelf spreekt, is op de diepere vragen, die de theosophie stelt, niet ingegaan. Alle kracht van den aanval is op dit éene punt geconcentreerd, dat wie waarlijk Christen wil zijn, tegelijk geen theosooph wezen kan. Maar Dr. de Moor heeft hierbij alle scherpheid vermeden ; hij laat aan de edeler tendenzen van deze theosophen recht wedervaren; hij heeft studie gemaakt van hun geschriften en laat zijn tegenstanders spreken in hun eigen taal.

Zoo kan deze brochure zeker goeden dienst doen om de oogen der misleiden te openen. Alleen betreuren wij, dat Dr. de Moor niet begonnen is met eerst een kort overzicht van het stelsel der theosophie te geven, en de kunsttermen, waarvan deze richting gebruik maakt, te verklaren. Daardoor zal deze brochure voor degenen, die niet met de theosophie op de hoogte zijn, minder verstaanbaar wezen. Moge bij een mogelijken herdruk dat gebrek verholpen worden, dan wint dit populaire geschrift aan waarde.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen