Uit de Pers

De beschrijving van den eeredienst der Russische kerk, die Mej. K. in Timotheus geeft, gaat aldus voort:

Gaan wij nu in enkele trekken het verloop van ezen merkwaardigen eeredienst na, en wij zullen r, behalve veel. dat in strijd is met hetgeen ons od omtrent de Nieuwe Bedeeling heeft geopenaard en bevolen, toch ook veel schoons vinden, aarop het zeker evenzeer de moeite zal zijn de andacht te vestigen.

De priester heeft een dienaar, Diakon geheeten, ie hem bij den ganschen dienst behulpzaam is, n met wien hij te zamen binnentreedt, yilk zal pgaan naar uw huis, en aanbidden in uwen eiligen tempel in uwe vreeze", dus roepen zij it, als zij voor de oogen van het geheele volk het haar binnentreden, en nadat zij de gemeente egroet en de gewijde voorwerpen de noodige eer ebben beweren, beginnen zij de kostbare priesterijke gewaden aan te doen, die evenzeer een symolische beteekenis hebben als de kleederen van oogepriester en priester in den tempeldienst te eruzalem Bij ieier kleedingstuk, dat zij aantreken, worden plechtige woorden gezongen, dikwijls anhalingen uit de Heilige Schrift. Alle hande ingen van den dienst worden bezongen, dikwijls ok van te voren door het koor aangekondigd. oo zegt de diakon bij het aantrekken van zijn mbtsgewaad: tiMljne ziel zal zich verblijden in en Heere, want Hij heeft mij bekleed met het leed des heils en met hel gewaad der vrengde ; ls eenen bruidegom zette Hij mij de kroo? i op. n met versierselen heeft hij mij versierd als ene bruid'.

Het ambt zelf van diakon is al weer symbolisch. ij stelt een engel voor, een «gedienstigen 'geest'. et voornaamste deel van zijn kleeding is dan ok het orarion, een lang, smal lint, dat hij op o en linker schouder draagt, en dat hij telkens in w eweging brengt zoodra er een nieuwe handeling b n den dienst begint; het stelt de vleugels van g en Engel voor. Zoo draagt de diakon ook sym olische armbanden, Als hij den rechter-armband andoet, spreekt hij : f Uwe rechterhand, o Heere, erhejfe zich in kracht; Uwe rechterhand, o Heer e. werpe Uwe vijanden neder; met de volheid Uwer heerlijkheid hebt gij Uwe wederpartijders verpletterd'. En bij het aandoen van den Imker-arm band ; T> Uwe handen hebben mij gemaak en bereid; maak mij verstandig, opdat ik uwe eboden leer e'. (Ps. 119:73.) Bij het aanleggen van den gordel (een heenduiding naar den kunstelijken riem des Efodsj zegt de priester: DGeloofd zij God die mij met kracht omgordt en mijnen weg volkomen maakt; die mijne voeten heeft gemaakt als die der hinden, en mij op mijne hoogten gesteld heeft". (Ps. 18 VS. 33 en 34.) enz Telkens worden bij het aanleggen der kleedingstukken dergelijke dikwijls zeer schoone woorden en toepasselijke teksten uitgesproken. Zijn de onderscheidene ambtsgewaden aangedaan, dan wasschen, wederom ten aanzien van het gansche volk, priester en diakon hunne handen, (de symbolische wasschingen der priesters onder de Oude Bedeeling.) en spreken: //è wasch mijne handen in onschuld en ik ga rondom Uw altaar, o HEERE". (Ps. 26 VS. 6.)

En nu, gekleed en gereinigd, begint de priester de reeks sy te bolische handelingen, waardoor ten slotte het brood en de wijn zouden veranderen in het lichaam en bloed van Jezus Christus, evenals de Roomsche kerk, en ten deele ook de Luthersche kerk, dit gelooft.

Deze verandering heeft, volgens de Russische kerk, eerst langzamerhand plaats, het brood stelt aanvankelijk voor den nog verborgen Christus van het Oude Testament. Met een speer verbreekt de priester het zegel des broods, dat op de tafel der toonbrooden ligt, en spreekt daarbij steeds in de taal des Ouden Verbonds, teksten aanhalende uit de profeten, die de komst van Christus in het vleesch voorspellen. Het voorhangsel wordt nu dichtgetrokken: de dienst stelt voor den tijd, toen Christus nog niet in het vleesch geopenbaard was. Weldra veranderen echter handelingen en begeleidende woorden en zangen: de geboorte van Christus en zijn nederliggen in de kribbe wrorden herdacht en bezongen.

Bij het tweede gedeelte van den dienst wrordt het voorhangsel opengeschoven: het lijden en sterven van Christus zal nu de Liturgie beheerschen. Eerst worden ettelijke gebeden gezongen, waarna telkens het koor invalt met het in den Russischen eeredienst onophoudelijk weerklinkende: Góspodin pomoèlloeie, d. w. z. Heere ontferm U. Nu worden beurtzangen uit de Psalmen gezongen, altijd weer door het koor, het volk staat stil te luisteren en toe te zien. Dan worden de zaligsprekingen van den Heiland ten gehoore gebracht. Ge ziet, hoeveel Schrift en waarheid, bij zooveel afdwaling en dwaasheid, door de Russische kerk nog aan het volk gebracht wordt. Dit blijkt ook uil de nu volgende handeling: de z. g. koninklijke deuren worden geopend en het hoog-altaar in het Heilige der Hei ligen toont zich aan de verzamelde gemeente in al zijn heerlijkheid en lichtg ans. Het met kostbare pracht gebonden Evangelie wordt onder het uitspreken van toepasselijke teksten en gebeden, plechtig van het hoogaltaar opgeheven en den volke getoond. Een gedeelte van het Evangelie wordt voorgelezen. En wederom volgen tallooze gebeden en zangen, alle 2ÓÓ ras uitgesproken, dat men zich verwondert, dat het volk de woorden volgen kan. Toch is dit wel degelijk het geval, naar iemand ons vertelde, die het weten kon.

En nu nadert het groote oogenblik, dat de ge wichtigste periode van den dienst inluidt, als nl het brood en de wijn op het hoog-altaar in het vleesch en bloed van Christus zouden veranderd zijn. In plechtigen ommegang treden priesters in glinsterende prachtgewaden uit het Heilige den tempel binnen, met opgeheven handen eerbiediglijk dragend de heilige voorwerpen. Vooraf gaat er één, die een lange, lichtende kaars draagt, dan volgt de diakon met het brood, of, zooals in de Russische Liturgie staat, met »het Lam Gods, " dan een priester met de heilige kelk, waarin hij nu geen wijn meer ziet, maar het bloed van den Zaligma ker, — en nog meerdere priesters, alle dragend, plechtig omhoog geheven, één voorwerp.

En wederom weerklinken lofzangen en gebeden. De stoet keert terug naar het hoog-altaar, dat nu het graf beduidt, waarin de Zoon des menschen is nedergelegd. De koninklijke deuren worden gesloten als de deuren van een graf, en terwijl de ïrlester het brood en den wijn op een linnen doek egt, spreekt hij : »D« eerwaardige Jozef, die icw heilig lichaam van het kruis nam, hulde het in een 'rein lijnwaad, bedekte het met welriekende specerijen, en legde het in een-nieuw graf, en meerdere dergelijke gezegden en teksten, die er ten duidelijkste op wijzen, dat de dienst nu de graflegging van Christus voorstelt.

De dienst wordt vervolgd en het altaar wordt thans de kamer waar Christus met zijne jongeren het Avondmaal vierde.

En wederom zangen, gebeden, uitroepen.

En - weerklinkt de geloofsbelijdenis van Nicea, die (behoudens enkele kleine en een zéér belang rijke verandering ook nog in onie Liturgie achter de psalmen te vinden is.

En wederom gezangen, gebeden, uitoepen.

En in de oogen van priester en gemeente verandert nogmaals de dienst en zijn schouwtooneel. Het hoog-altaar stelt nu niet meer voor de kribbe, noch ook het graf, noch ook het laatste Avond maal, — maar Golgotha, waarop het offer des Zoons van God'gebracht werd.

Het grootste oogenblik van den dienst is aangebroken. »0p het altaar ligt, niet de afbeelding van het lichaam, maar het lichaam des Heeren zelf, dat geleden heeft, gekruist, begraven, opgestaan, ten hemel gevaren, en nu ter reqherhand Gods zit", zoo zegt de Liturgie.

De kloklten luiden, iang en plechtig, om dit «wonder" ook allerwege buiten de kerk, den volke kpnd te doen. Een oogenblik later — en wat onze vaderen niet geaarzeld hebben «vervloekte afgoderij" te noemen, grijpt plaats. Het brood en de wijn worden aangebeden, door de priesters, door den diakon, door de gansche gemeente, die tegenwoordig is!

En wederom gezangen, gebeden, uitroepen.

Dan neemt eerst de priester zelf het Avondmaal, en daarna de gemeente. Een geloofsbelijdenis murmelend, treden zij aan, één voor één, en de diakon geeft hun met den heiligen lepel het brood en den wijn ^ dooreengemengd, „ „ terwijl . hij . de woorden van 'den Seraph tot Jesaja aanhaalt; Zie, deze heeft ve lippen aangeroerd, alzoo is uwe misdaad van z e geweken, en tiwe zonde is verzoend." Deze gan­ m che handeling stelt terzelfder tijd de opstanding k oor, n.l. de opstanding van Christus in het hart er geloovigen Luid weerklinken toepasselijke zanen, gebeden, uitroepen.

Om de hemelvaart af te beelden, vertoonen zich riester en diakon in de koninklijke deur, hoog pheffend het brood en den wijn. Nadat dit wederom ezongen is, worden brood en wijn voor de laatste aal teruggebracht naar het hoog-altaar, dat nu oorstelt de hoogste plaats der heerlijkheid Gods n den hemel, waar Christus is, zittende ter recherhand des Vaders. Slotgebeden en lofzangen sluiten en dienst, en de priester spreekt over het volk en zegen uit.

De priester en de diakon zeggen: y> Nn laat gij, eere, Uw dienstknecht gaan in vrede, en hebben V angzaam en met plechtig gebaar hunne heilige mbtskleederen weer uitgetrokken.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen