De tractementen onzer onderwijzers.

II.

Is het voorstel van de onderwijzersvereenigingen, dat twee derden van de subsidie gebruikt zullen worden voor de verhooging der tractementen, juist te noemen?

Ons dunkt van neen, en wel reeds hierom niet, omdat de subsidie niet voor twee derden of drie vierden, xazzx geheel voor de onderwijzerssalarissen dient.

De voorstelling, door sommige onderwijzers gegeven, alsof de subsidie een extra buitenkansje was, dat nu eens ponds-pondsgewijze moest verdeeld worden tusschen hen en de ouders, raakt natuurlijk kant noch wal. Want de eenigcn, die de subsidie ont­ zien de onderwijzers, en de ouders krijgen van de subsidie niets.

De zaak staat namelijk zoo, dat de Regeering erkend heeft, dat volgens billijkheid en recht de kosten van het Bijzonder Onderwijs even goed door het Rijk behoorden gedragen te worden als die van het Openbaar Onderwijs. Nu kon de Regeering natuurlijk geen rekening houden met wat iedere particuliere inrichting voor salarissen wilde uitbetalen; ze nam daarom als basis voor haar restitutie-stekel de minimumsalarissen bij de Wet vastgesteld en besloot deze minimuni-salarissen voortaan voor haar rekening te nemen. Gij, als schoolbestuur sprak de Regeering, moet voortaan de bij de Wet bepaalde minimum-salarissen uitkeeren, maar ik geef u daarvoor een mandaat op de Rijksschatkist. Ge hebt eenvoudig dat geld bij den Rijksontvanger te halen en aan de onderwijzers uit te betalen, en ik als Regeering moet zelfs zekerheid hebben, dat de geheele som aan de onderwijzers uitbetaald is, anders krijgt ge de subsidie niet.

Elke voorstelling alsof slechts èèn derde of twee derde van de subsidie den onderwijzers ten goede zou komen, is derhalve onjuist. De zaak staat zoo, dat de subsidie precies het vereischte minimum salaris bedraagt en geheel voor dat salaris besteed moet worden. Een Schoolbestuur dat de geheele subsidie niet in den vorm van salaris aan de onderwijzers uitkeerde, zou zelfs voor de rechtbank gedaagd kunnen worden en strafschuldig zijn.

Nu zegge men niet, dat dit slechts een schijnredeneering is ; dat de Schoolbesturen dusver uit contributiën, schoolgelden enz, de onderwijzerssalatissen betaalden en de Rijkssubsidie dus een douceurtje, een meevaliertje, een buitenkan.'je is, waarover nu vrij beschikt kan worden. Want n, utuurlijk komt alles hier aan op het uitgangspunt, zal de zaak zuiver worde; i beschouwd. I3 de subsidie een extra-gave aan het Schoolbestuur om er mee ie doen wat bet wil, dan heeft het Schoolbestuur den plicht om die subsidie onder de belanghebbenden te verdeelen en kan ieder der belanghebbenden voor zijn goed recht opkomen. Maar staat het, juist omgekeerd, zöö, dat de S'aatdat geld schenkt met een bepaald doel en zelfs eischt, dat het Bestuur der school het geld voor dat doel en dat doel alleen zal gebruiken, dan is de eisch: geef ons twee derden van die subsidie, een dwaasheid. De heele subsidie tot den laatsten gulden toe is voor het onderwijzerssalaris bestemd en komt in den zak onzer onderwijzers terecht. De ouders ontvangen van die subsidie ook niet één duit.

Maar waar de Regeering aldus de kosten van het bijzonder onderwijs voor haar rekening neemt, zoodat voortaan de ouders daarvoor niet meer hebben bij te dragen, is de vraag zeker billijk en rechtvaardig, of deze minimumsalarissen voldoende zijn. Reeds de naam minimumsalaris toont aan, dat behoudens enkele kleinere plaatsen, deze salarissen metterdaad niet aan de eischen beantwoorden, door hun levenspositie aan de onderwijzers gesteld. Bij verreweg de meeste openbare scholen houdt de Regeering zelve zich dan ook niet aan dit minimum, maar geeft ze meer. Ook voor onze bijzondere onderwijzers mag dus als regel gesteld worden, dat ze liefst boven het minimum moeten bezoldigd worden. Dat meerdere echter betaalt niet het Rijk, maar hebben de ouders te betalen. Stelt men het vraagstuk zuiver, dan loopt het geschil dus niet over de vraag, hoeveel of hoe weinig van de subsidie aan de onderwijzers zal worden uitgekeerd, maar hoeveel de ouders bij de rijkssubsidie nog hebben bij te dragen om de salarissen der onderwijzers boven het minimumpeil te brengen.

Een dergelijke vraag nu, en dat zal men terstond gevoelen, kan nooit voor heel het land door een uniforme regeling beantwoord worden. Alles hangt hier af van de plaatselijke omstandigheden. Een salaris van 900 gulien mat vrije woning zal opeen dorp ongeveer evenveel zijn als een salaris van 1800 gulden in een onzer groote steden. Wie in Kampen 3000 gulden te verteren heeft, leeft even royaal als wie in Amsterdam over 5000 gulden 's jaars te beschikken heeft.

De belastingen, de levensstandaard, de duurte van levensmiddelen, vuur en licht, dat alles geeft hier de beslissing.

Bij alle betrekkingen is met dat verschil gerekend bij de vaststelling van het salaris. En bij de onderwijzers-salarissen moet evenzoo dit verschil den doorslag geven. Een algemeene regeling is hier niet te treffen.

En in de tweede plaats moet hier als hoofdfactor beslissen de draagkracht der Christelijke bevolking op een bepaalde plaats. Rijke dorpen als Baarn, Zeist, Ve!p enz , waar vele gegoede ingezetenen wonen, kunnen meer salaris geven dan een klein en armoedig hei-dorpje in Drenthe of Friesland. Daar zal men al zeer dankbaar mogen zijn, wanneer de ouders de meerdere kosten, die het bouwen van de school, de aanschaffing der leermiddelen enz. meebrengen, in den vorm [van schoolgeld betalen, terwijl aan vermeerdering van het minimumsalaris nauwelijks gedacht kan worden. Ook hier blijkt dus weer, hoe een uniforme regeling bijv. van fl. 1200 salaris voor aüe dorpen een onmogelijkheid is.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen