Uit de Pers.

Ook het tweede artikel, dat Ds. de Geus in de Friesche Kerkbode (door een zetfout werd in ons vorig persoverzicht in plaats van de Friesche Kerkbode het Friesch Kerkblad genoemd, welke vergissing we thans gaarne herstellen) over Yrijwillig of Gedwongen schreef, verdient alleszins de aandacht:

In de plaatselijke Kerk behoort hst vrijwilligheidsstelsel de wijze te bepalen, waarop het geld, noodig voor den Kerkedienst, bijeen komt. Wij willen nu niet onderzoeken, of alle meest gebruikelijke middelen den toets kunnen doorstaan. Er ware anders nog wel wat te zeggen over het collecteeren op onderscheiden wijze, het innen van contributiën of vaste geregelde bijdragen, het plaatsen verhuren enz.

Wat in de plaatselijke Kerk gebeurt, geeft natuurlijk de lijnen aan voor wat de vergaderingen van Kerken doen. Als er Kerken in vergadering samenkomen, zijn aan dat samenkomen op zich zelf al weer kosten verbonden. Die kosten moet elke Kerk voor zich zelve dragen. Maar als die Kerken samen een arbeid gaan ondernemen, die voor één Kerk te zwaar is, dan heeft men toe te zien, dat men niet van den regel afwijkt, door de vrijwilligheid geboden. De veerkracht van de gemeente des Heeren is nu eenmaal geen andere dan de liefde. Deze moet de veerkracht blijven, en onder geen enkel voorwendsel mag zij op zijde gezet worden.

Wat in onze Provincie voor de hand ligt, als voorbeeld, nemen wij op. Onze Zending vereischt geld. Om aan dat geld te komen, zijn twee wegen mogelijk: een van boven naar beneden, en een van beneden naar boven. De eerste is die van dwang, de andere die van vrijwilligheid. Den eersten weg volgend, maakt of sanctionneert de Particuliere Synode de begrooting, en slaat die om over de Classes naar de betrekkingscijfers, die voor de huishoudelijke uitgaven gelden. Elke Classis weet dan op den cent af, wat zij bij te dragen heeft, en slaat die som weer om over de Kerken, welke haar schuld'va. vier drie-maandelijksche termijnen betalen.

Den anderen weg volgend, keurt de Particuliere Synode de begrooting over een jaar goed, eenigszins rekening houdend met de vermoedelijke opbrengst der giften en collecten. Elke Classis kan zich verbonden hebben tot een bepaalde som, die echter niet staat ter beoordeeling van de Synode. Het zal zelfs aanbeveling verdienen, ja noodig zijn tot den goeden gang der zaken, dat de Classes zich tot een zeker bedrag verbinden; anders beteekent ook bet maken van een begrooting niet veel. Tot zulk een verbintenis kan een Classis echter niet komen; of de verschillende Kerken moeten hare onderscheidene vrijwillige toezeggingen hebben gedaan. Hoe een Kerkeraad aan de toezegging komt, is een zaak der plaatselijke Kerk, die geschieden moet naar den aard der vrijwilligheid.

Nu is het mogelijk, dat op het bedrag van de bijdrage eener Kerk of eener Classis aanmerking te maken is, dat zij gedrongen moeten worden tot verhooging dier bijdrage, oi anderszins; maar èn die kritiek ès die drang kome niet uit de hoogte, doch geschiede in broederlijken zin, en besta vooral niet hierin, dat men aan zoo'n Kerk of zoo'n Classis ga zeggen hoeveel, tot op den cent af, zij te weinig hebben gegeven of toegezegd.

Al de bezwaren, ontwikkeld tegen het dwangstelsel, laten wij hier ook weer gelden. Ja, waar het den arbeid van vele Kerken samen geldt, zij men dubbel voorzichtig. Bovendien kan de liefde minder uitstaan naar mate haar voorwerp meer verwijderd ligt. Binnen de plaatselijke Kerk zal de liefje voor de zaak des Heeren de verkeerde maatregelen, die - genomen worden, eerder trotseeren, dan wanneer het geldt een arbeid buiten de plaatselijke Kerk, zooals de Zending onder de Heidenen en Mobamedanen.

Wij weten wel, dat men ons tegenwerpt, dat de Particuliere Synode toch volmacht heeft, cm besluiten te nemen, die al de Kerken der Synode binden, omdat eigenlijk in die Synode al die Kerken bijeen zijn; en dat dus, als de Particuliere Synode de begrooting goedkeurt, daardoor alle Kerken dier Synode verplicht zijn, naar die begrooting te betalen. Wij kennen die bewering, en het deel waarheid, dat daarin ligt. Maar niemand zal toch zoo dwaas zijn, om op grond van zoo'n Synodale goedkeuring aan eenige Kerk dier Synode den deurwaarder te zenden met een dwangbevel. Ja, wie zou durven plaatsen buiten het Kerkverband een Classis of Ker^, die beneden haar aanslag bleef in hare bijdrage? Immers niemand. Daaruit reeds blijkt, dat de opgeworpen redeneering niet klemt.

Maar er is nog wat bij te noemen. De meerdere vergadering kan alleen handelen over wat de Kerken van die vergadering jff/«£« doen, en daartoe behoort niet-het opbrengen van geld, wel het ebruiken van het samengebrachte geld. Het opbrengen van geld is de taak van elke Kerk afzonderlijk. Elke regeling daarvan moet van de plaatselijke Kerk uitgaan. Maar de Kerken samen spreken over den gemeenschappelijken arbeid, die zich te regelen heeft naar het bedrag van wat al de Kerken hebben bijeengebracht.

Het zal dan ook noodig zijn, dat een meerdere Vergadering geen werk begint, als er geen geld en krachten voor disponibel kunnen geacht worden. Anders zet zij de Kerken voor een feit, dat dan in de meeste gevallen wel gehandhaafd blijft, maar meer uit dwang dan uit vrijwilligheid.

Is men het eens met het vrijwilligheidsstelsel, zooals wij dat in ons vorig artikel ontwikkelden, dan erkent men, dat een Kerkeraad in eigen Kerk niet handelen mag, alsof de leden kinderen waren; en dat leidt men daaruit gereedelijk af, dat er in een vergadering van Kerken evenmin gehandeld mag worden, alsof de kerken kinderen waren.

Zelfs zal het geraden zijn, den schijn van dwang te vermijden. Daarom noemden wij onlangs lijstjes, met opgave van wat quasi bov^n of onder den «aanslag" betaald was, gevaarlijk.

De leden van een Gereformeerde Kerk laten zich hun vrijheid niet ontnemen, door geen Kerkeraad, door geen Classis, door geen Particuliere Synode, zelfs door geen Generale Synode. Daar hebben zij gelijk in ook. Aan Christus willen zij gehoorzaam zijn, en daarmede uit. VoordeGodde lijke ordinantiën in de betamelijkheid en de orde hebben zij eerbied. Maar als iemand hunne vrijheid m belaagt, worden zij zelfs gevaarlijk, om in de zonde te vallen. Hun vrijheid aanranden is hun een o aanstoot voorwerpen, hen ergeren. En daarover heeft de Heere Jezus een wee uitgesproken.

Niet naar den geforceerden omslag, rcaar naar de vrijwillige bijdrage moeten wij ons meer en k meer wenden. Daartoe moeten de Kerken op elk d gebied geleid worden. Daartoe moeten zij worden opgevoed. Zij moeten leeren te Bstaan in de vrij­ e heid". Dan zal het goed gaan. Dan zal er niet worden geklaagd, dat 6.t een meer geeft dan de d ander. Dan zal het gaan naar den regel, door den n herhaaldelijk geciteerden Dienaar in zijn 9de stel­ s ling verkondigd:

»dat niemand zich hierin naar een ander mag regelen, maar alleen naar de goede hand des Heeren over hem. Het oordeel blijve des Heeren, die Ananias en Saffira kent.”

Worden wij zoodoende antinoraisten ? Dat zij erre. Het neonomisme van den kerkelijken omslag estrijden wij, maar evenzeer het antinomlsme, dat d onder het kleed der vrijwilli|; heid de onwilligheid en de gierigheid voedt.

Wij verklaren ons volkomen homogeen met wat de jongste Generale Synode heeft uitgesproken: »eene Generale Synode mist ten eenenmale de bevoegdheid, om de Kerken in zake financiëele aangelegenheden te binden, bijvoorbeeld door een hoofdelijken omslag, of door te bepalen, welk bedrag door een bepaalde kerk moet worden bijgedragen ter uitvoering van een genomen beslissing." Maar evenzeer is ons uit het hart gesproken het volgende oordeel der Generale Synode: ))dat de Kerken zedelijk gehouden zijn en zich in de conscientie voor God behooren gebonden te gevoelen tot het dragen van onkosten, voortvloeiende uit hetgeen zij zelve overeengekomen zijn samen uit te voeren of in stand te houden.”

Allen nadruk leggen wij op dat usedelijk gehouden zijn." Daarbij past geen omslag. Daarbij behooren geen betrekkingscijfers. Daarbij past de liefde, die dringt tot volbrenging der wet. Daarbij past niet de rekenplichtigheid aan een Classicale of Synodale vergadering, maar het doen van rekening en verantwoording aan den rechtvaardigen God des Verbonds.

Elke vereeniging buiten de Kerk zou recht hebben, om te zeggen, dat men op zoo'n manier geen «zaken kan doen". Dat ware recht gesproken. De regelen, die op de Kerk van toepassing zijn, zijn ook niet op elke Vereeniging van toepassing. De Kerk is eene éénige. Haar leven is eenig. Zij is geheel een wonder. De wereld begrijpt niets van het vrijwillige. Die geeft niet dan gedwongen. Zij staat voor dat Vrijwillig opbrengen van tonnen gouds door de Godvreezenden als voor een onoplosbaar raadsel. Zoo moge het blijven. Zoo wordt de naam des Heeren verheerlijkt, en de Kerk is dan in liefde bloeiende.

Voor deze klare en duidelijke uiteenzetting zijn we dankbaar.

Niet in dwang maar in overtuiging schuilt de kracht van ons kerkelijk saamleven.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen