Aan de Geref. studenten en aan jonge Geref. predikanten in Nederland.

Commilitones.

Wie uit Nederland in een wereldrijk met een wereldtaal komt, die gevoelt zich aanstonds overgezet temidden van den bruisenden stroom van de moderne cultuur en wetenschap welke de wereld rondgaat. Wat in Nederland in dagof weekblad als heel uit de verte bericht wordt, en voor ons bijna even ver verwijderd is als hetgeen de historische mededeehngen uit een grijs verleden melden, dat begint dan te leven, en dat hoort en ziet men dan rondom zich. Men gevoelt, dat men staat temidden van den geweldigen levensstroom van de tegenwoordige wereld.

Ik geloof, dat de Nederlanders, en inzonderheid de Calvinistische Nederlanders, zich te veel buiten dien stroom houden en daardoor te weinig invloed op het machtige leven van onzen gewichtigen tijd oefenen. Bij onze vaderen was dat anders. Die werden door het zwaard van vervolging of oorlog midden in den stroom geworpen en hadden daardoor zulk een vèrreikenden invloed. Bovendien stond hun in het Latijn een wereldtaal ter beschikking, die zij allen bijna zonder uitzondering uitnemend gebruikten. Denk u dat een a Lasco in Polen gebleven ware en nooit iets anders dan Poolsch geschreven had, hoe gering zou, naar den mensch gesproken, zijn invloed geweest zijn. Denk u dat de vaders te Dordrecht niet anders dan Hollandsch gekend en gesproken hadden, wat was er van die wereld-historische Synode en haar invloed terecht gekomen? En zóó was het vroeger ook. Denk u dat Paulus slechts Arameesch of Ciliciescli gesproken en geschreven had, en dat Athanasius niet door en door in het Grieksch ware ervaren geweest, wat was er van het Christendom geworden?

En nu, niet minder geiuichtig zijn de dagen waarin wij leven. De fundamenten zelve van het Christendom worden ondermijnd door de moderne philosophieën. Een Christendom van cultuur en beschaving zonder hart en zonder kracht wordt den volken, ook veelszins in de Zending den heidenvolken, aangeboden. Is het wonder dat de wereld zich van zulk een verwaterd Evangelie afkeert? Inderdaad, nóg zijn er slagen te winnen als welke Athanasius in de kentering zijner tijden voor zijn Koning winnen mocht. Meer nog. Geen belijdenis van het Christendom is meer geschikt juist ook voor onzen tijd, dan juist die van het Calvinisme. Het geeft de rust van het zijn tegenover de onrust van het worden, waarin het evolutionisme zich verloopt. Het geeft waarheid tegenover twijfel, vastheid en zekerheid tegenover de wisselende meeningen van den tijd. Het is intellectueel, en bergt toch de diepste mystiek in zich. Het is democratisch, en buigt toch voor authoriteit. Het rust met zijn beschouwing in de diepten der eeuwigheid, en is toch warsch van alle lijdelijkheid, maar vol van energie en activiteit in den tijd.

Kennelijk en providentieel heeft God dit Calvinisme bewaard. Hij heeft nog een taak voor dat Calvinisme. In Nederlands historie van de laatste halve eeuw heeft het getoond, dat het volstrekt niet verouderd is, maar ook aan onzen tijd aangepast kan worden en dan wonderen kan doen. Welnu, Commilitones, draagt dat Calvinisme uit. Blijft niet allen in Nederland. Of zoo gij schrijft, schrijft niet enkel in het Nederlandsch, maar schrijft in een van de wereldtalen. Nederlandsche werken in een der wereldtalen overtezetten, geeft weinig. Dat blijf. ltijd nog te veel Hollandsch en wil er niet in. De taal is meer dan een kleed dat gij omhangt. b Gij moet u eerst in een volksgeest ingedrongen en ingeleefd hebben, eer gij het in die taal h helder en voor hen pakkend kunt zeggen. Komt b daarom voor korter of langer in den stroom. Als m gij uwe studie voltooid hebt, en met hart en ziel Calvinist zijt, ga dan een tijd naar een buitenlandsche universiteit of school. Ga b.v., wat ik aanraad, één of twee jaren naar Princeton, waar gij heel de wereld saim vindt. Japaneesche en Chineesche dominees en / studenten en anderen uit alle werelddeelen. Prof. Dr. Gerardus Vos, een der vriendelijkste d en hulpvaardigste mannen die ik ooit ontmoet heb, een buitengemeen aantrekkelijke christen, zal u, denk ik, gaarne willen helpen. Hij spreekt het Nederlandsch nog zoo goed als wij. Het seminarie te Princeton is schatrijk, het zal u waarschijnlijk niet eens veel kosten om daar te vertoeven. Jonge mannen, die het eenigszins kunt doen, gaat er daarom wat uit, eer gij in uw practisch we'-k gaat! Zet het licht, dat nergens zoo helder schijnt als in Nederland, niet onder de korenmaat van ons kleine land en onze weinig bekende taal. Ook van Dr. Kuyper's arbeid zal niet alles blijven; reeds alleen door gebrek aan energie bij de jongeren kan veel ervan inzinkên; maar zijn dogmatische verdienste, de aanpassing van de Calvinistische grondgedachten aan onzen tijd, zal blijven. Dit zal steeds meer gewaardeerd worden. Hoe meer men in den stroom verkeert, ook daar waar nog de Gereformeerde gedachten van vroeger eeuwen bleven nawerken, hoe duidelijker dat wordt. Welnu, draagt die gedachten uit. Ach, men vindt wel in de groote tijdschriften af en toe den naam van een Nederlandschen moderne of ethische, die nog eens nababbelt, wat een Germaan al lang te voren gezegd heeft, maar zoo zelden vindt men er een Nederlandschen Calvinistennaam. Onze Calvinisten hier worstelen thans om tenminste het begin van een eigen Calvinistische universiteit te verkrijgen die van beteekenis kan worden voor dit groote land. Gij gindsch, en wij hier, een ieder doe wat zijn hand vindt om te doen. Hij doe het met alle kracht. En God zal het ons doen gelukken.

DR. JAN VAN LONKHUYZEN. Grand-Hapds, 19 December 1913.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen