'Hier leert de natuur ons zelf den weg' - pagina 119

natuurkunde en geloof in de jaren dertig

118

op Kuyperiaanse gedachte verwoordde. Het was, aldus Sizoo, gezien de strijd in het recente verleden, niet te verwachten dat er een eeuwige vrede tussen religie en natuurwetenschap zou komen. Toch leerde de geschiedenis ook dat er vrede tussen natuurwetenschappelijk en religieus denken kon bestaan. Verschillende malen wees Sizoo erop dat de christelijke wereldbeschouwing niet inherent vijandig is aan de natuurwetenschap, maar juist de drang tot kennis der natuur in de mens legt en de mens in juiste verhouding tot de natuur stelt. Sizoo bestreed dus in feite de opvatting dat er in de geschiedenis altijd een conflict had bestaan tussen christendom en natuurwetenschap, iets wat eerder ook al door Bavinck was gedaan.57 In de kring van de cvng werd in de jaren dertig de studie van de geschiedenis verder ter hand genomen, waarbij het verband tussen de beoefening van de natuurwetenschap en de religieuze overtuiging bij verschillende natuuronderzoekers werd onderzocht. Sizoo zelf maakte studie van ‘De ontdekking der energiewet door Robert Mayer’, maar belangrijk waren vooral de studies van R. Hooykaas: ‘Het hypothesebegrip van Kepler’, ‘Pascal, zijn wetenschap, zijn religie’ en ‘Robert Boyle: een studie over natuurwetenschap en christendom’. Daarin kwam de idee dat het christelijk geloof een factor was die het natuuronderzoek sterk had bevorderd, steeds meer naar voren.58

‘zelfcritiek der physica’ Sizoo heeft zich op verschillende plaatsen uitgelaten over de toenmalige veranderingen in natuurkunde en de gevolgen daarvan voor wijsbegeerte en levensbeschouwing. In het artikel ‘Zelfcritiek der physica’, geschreven voor de Almanak van het studentencorps (1931), gaf Sizoo aan dat ontwikkelingen binnen de natuurkunde een aantal vanzelfsprekende uitgangspunten van de klassieke natuurwetenschap op losse schroeven hadden gezet, zoals de idee van een absolute ruimte en absolute tijd (in de relativiteitstheorie) en de causaliteit van de natuur (in de quantummechanica). Bovendien had met name de quantummechanica laten zien dat geen fysische kennis van de werkelijkheid mogelijk is zonder wisselwerking tussen subject en object. Daarom moest het fysische beeld van de wereld als kwantificeerbare, objectieve werkelijkheid worden herzien.59

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen