De beteekenis van het leerstuk der oorspronkelijke gerechtigheid voor de godgeleerde zedekunde - pagina 11
Rede bij de aanvaarding van het ambt van buitengewoon hoogleeraar aan de Vrije Universiteit te Amsterdam
D e z e d e u g d e n zijn d u s niet
de natuur zelf, niet hare
m a a r qualiteiten v a n de substantie,
lijk zijn, dat is tot de essentie der natuur Zoo
behooren.
w i l l e n het de d o g m a t i c i en zoo verstaan het o o k de s y m -
bolen.
— Immers
uitnemende had;
substantie
d o c h altijd z o o , dat zij natuur-
2 3
)
de N e d e r l a n d s c h e B e l i j d e n i s spreekt v a n a l de
gaven
die
hij
(sc.
Adam)
van
God
ontvangen
de D o r d t s c h e leerregels v a n een v e r s i e r d zijn i n het
verstand,
d e n w i l en
de
genegenheden
met w a r e k e n n i s , g e r e c h -
t i g h e i d en z u i v e r h e i d ; en e i n d e l i j k de S c h o t s c h e
belijdenis, die na
eerst te h e b b e n gezegd, dat onze H e e r e G o d o n z e n eersten v a d e r A d a m geschapen heeft gaat
met
te
gerechtigheid, geven,
naar zijn beeld en g e l i j k e n i s , d a a r o p v o o r t -
belijden, dat G o d aan A d a m w i j s h e i d , heerschappij, vrijen w i l en heldere kennis v a n z i c h z e l f heeft
g e-
o m aan dit alles toe te v o e g e n : zoodat i n heel 's m e n s c h e n
n a t u u r geen o n v o l k o m e n h e i d k o n
gespeurd.
D e z e d e u g d e n n u b e h o o r e n tot de g a a f h e i d der n a t u u r en deze gaafheid
is wat de gereformeerde
originalis
of
K e r k verstaat o n d e r de i u s t i t i a
oorspronkelijke gerechtigheid.
—
A l s v. Mastricht
d a n o o k w a t hij noemt, de drie g e l i j k v o r m i g h e d e n v a n den eersten mensch
aan
het
beeld
G o d s beschreven heeft, zegt h i j : „ U i t al
die s t u k k e n bij e l k a a r ontstaat die b e r o e m d e en zeer bestreden o o r spronkelijke gerechtigheid."
24
) —
H e t is hetzelfde wat de A n g l i -
c a n a en de met haar v e r w a n t e confessie v a n 1552
bedoelen,
waar
zij als g e v o l g v a n A d a m s z o n d e belijden, dat de m e n s c h „ a b o r i g i n a l i i u s t i t i a q u a m l o n g i s s i m e distet." N e e m t m e n n u de m e n s c h e l i j k e natuur is
g e l i j k die d o o r den v a l
g e w o r d e n , dan l i g g e n deze gaven b o v e n deze g e v a l l e n
natuur;
k a n m e n i n g o e d e n z i n s p r e k e n v a n b o v e n n a t u u r l i j k e g a v e n en laat z i c h v o l k o m e n v e r k l a r e n hoe C a l v y n zijn g o e d k e u r i n g k a n hechten aan
A u g u s t i n u s sententie,
dat de n a t u u r l i j k e g a v e n d o o r de z o n -
de b e d o r v e n zijn, d o c h dat de m e n s c h v a n de b o v e n n a t u u r l i j k e is beroofd gelijk
geworden. die
naar
25
)
haar
D o c h neemt m e n wezen
moet
zijn
de menschelijke
natuur
o m aan het e i g e n i d e a a l
G o d s te b e a n t w o o r d e n , d a n zijn deze g a v e n , d a n is d i e o o r s p r o n kelijke
g e r e c h t i g h e i d niet accidenteel m a a r
E i n d e l i j k rest ons n o g , het b e g r i p naar de b e d o e l i n g d e r
essentieel.
oorspronkelijke gerechtigheid
s y m b o l e n è n als relatie è n a l s q u a l i t e i t te
ontwikkelen. H e t b e g r i p g e r e c h t i g h e i d d o e l t allereerst o p relatie, v e r h o u d i n g .
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 19 september 1890
Inaugurele redes | 38 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 19 september 1890
Inaugurele redes | 38 Pagina's