De beteekenis der wetsidee voor rechtswetenschap en rechtsphilosophie - pagina 27

26 logica tot een bloote "Ansatzpunkt für Relationen", een personificatie 12) van normen, die evengoed op een contract en een maatschap als op een vereeniging kan worden toegepast. Het is een geometrisch snijpunt van toerekeningslijnen tot een normen-systeem of een deel daarvan. Hier openbaart de toerekeningscategorie haar tweede functie. In de persoonscategorie wordt een Tatbestand toegerekend tot de eenheid der rechtsordening of een gedeelte daarvan. De toerekening is hier centraal, terwijl zij in haar vroegere functie van formeele verbinding van twee Tatbestände binnen de rechtsnorm slechts een peripheer karakter droeg (Allgemeine Staatslehre S. 65). De staat als rechtspersoon is niets dan de rechtsorde als eenheid. Rechtsorde en staat zijI1 identiek. De wil in juridischen zin is niets anders dan de soll- of toerekeningscategorie. De wil van den staat is de rechtsorde zelve, waaraan alle bijzondere normen worden toegerekend. Alle onderscheid tusschen overheid en onderdanen verdwijnt dus. De eenige overheid is de rechtsorde zelve. Aan deze rechtsorde zijn allen gelijkelijk onderworpen. In dit opzicht althans stemt Kelsen volkomen overeen met Krabbe en Duguit. Ook het subjectieve recht wordt als een substantieel zelfstandige categorie geelimineerd. Tegen de voorstelling van een tegenover het objectief recht zelfstandig subjectief recht, gelijk ze in Ihering's theorie van het "rechtlich geschütztes Durchschnitsinteresse" of in de wilsmachttheorie verdedigd werd, komt Kelsen met bijzondere nadruk in verzet, daar hij in deze opvattingen terecht een haard van natuurrecht speurt, en hij als getrouw leerling van Bergbohm, althans in theorie, aan alle natuurrecht den dood heeft gezworen. Daartegenover stelt Kelsen zijn opvatting van het subjectieve recht als een bloote functie van den objectieven norm. Het is niets dan een delegatie van een of meer personen tot vaststelling van recht in een individueel geval, niets dan een machtiging vanwege de objectieve rechtsorde, om de algemeene abstracte rechtsnormen nader een concreten en individueelen inhoud te geven. Anders uitgedrukt: het subjectieve recht is niets anders dan de rechtsnorm voorzoover hij een concreten, individueelen inhoud heeft aangenomen, (bijv. in een contract). Zoo vormen recht en plicht een onafscheidelijke eenheid. Geen recht zonder plicht 13). Ook de rechtsplicht wordt een bloote logische normfunctie. Rechtsplicht is in Kelsen's zin niets anders dan de rechtsnorm, beschouwd van het standpunt van degenen, wier gedraging den inhoud van het juridisch sollen vormt. Anders uitgedrukt: de rechtsplicht vloeit alleen en uitsluitend voort uit de verordening van een rechtsgevolg. Geen rechtsplicht zonder juridische sanctie! 14). Het onrecht mag formeel-juridisch niet langer in ethischen zin(!) als negatie van het recht worden beschouwd, maar moet veeleer in het dynamisch rechtssysteem worden opgenomen. Het is dan niet anders dan een "Bedingung des mit ihm rechtssatzmässig verknüpften Zwangsa ktes, der sogenannten Unrechtsfolge" 15).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen