Eenige opmerkingen over de verhouding van handelsrecht en arbeidsrecht : voorstellen omtrent de arbeidsovereenkomst ter zee - pagina 17

17

alleen gebonden is tot datgene, waartoe hij zich bij den aan­ vang der overeenkomst heeft verbonden, dat hij a.h.w. zijn eigen wil executeert, is onhoudbaar. De materie, die ik koos, ontslaat mij van den plicht hierop in te gaan. In de zeevaart bestaat gezag, wordt gezag erkend en gehandhaafd. De drager van dat gezag is de ondernemer, de drager van dat gezag op het schip is de kapitein. Dat is onbetwist in de wet, in de voorstellen van wet. De zeeman verbindt zich dat gezag te eerbiedigen, maar de grondslag van dat gezag is niet zijn overeenkomst, de nietige overeenkomst brengt ook onder dat gezag, dat gezag rust in het karakter der verhouding zelf. De schepeling, de stuurman, de machinist, hij vindt dat gezag, hij schept het niet, maar aanvaardt het. Hier hebben we een relatie niet van verbintenisrechtelijken aard maar van een eigen gehalte, die naar personen- en familierecht heenwijst. In het nieuwe artikel 395 van het wetboek van Koophandel waarin met de mogelijkheid van het optreden eener commissie van schepe­ lingen aan boord wordt gerekend, vinden wij een voorbeeld, hoe bij de bestaande gezagsverhouding is overwogen, dit gezag aan zekere beperkingen te binden. De formatie van een niet onduurzaam verband, geëigend tot opbouw der maatschappij. Dit element hangt met het voor­ gaande nauw samen. De pas aangeroerde opvatting, die het geheel der arbeidsverhoudingen zag als een groote zwerm van ieder voor zich werkende en zwoegende menschen, wier eenig contact met elkaar hierin bestaat, dat ze huur van diensten met elkaar aangaan, de daarbij gestipuleerde verplichtingen over en weer vervullen, dan nieuwe aangaan en losmaken enzoovoort, is bezweken door de kritiek van socialistische, door de kritiek van Christelijke zijde, bezweken toen de industrie eischen stelde als thans te onzent culmineeren in de wijze waarop in de fabrie­ ken als die van Philips te Eindhoven duizenden, tienduizenden menschen, geheele families worden ingeschakeld in een geheel onder straffe discipline, de verst doorgevoerde werkverdeeling en de doelbewuste organisatie van die allen tot enkele doel­ einden. Ze is bezweken ook doordat de vakvereenigingen in de collectieve arbeidsovereenkomsten beheerschende regelen gingen stellen voor een complex van ondernemingen, voor een geheel bedrijf. Wij staan eenvoudig voor het feit, dat het eenheidsverband weer wordt gezien en daarmee den jurist de eisch wordt gesteld daarnaar zijn rechtsopvatting te richten. In het zee-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen