1907-1908 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 69

59 lijke en het nuttige. Zij werkt evenzeer in de hersenen en in de zenuwen als in de klieren. Ook in buitengewone omstandigheden laat zij zich gelden. Het herstel van wonden, de regeiieratie~van verloren lichaamsdeelen bij lagere dieren is haar werk. Zoolang de levenskracht in het lichaam huist, belet zij, dat het aan verrotting wordt prijsgegeven. Maar bij den dood trekt zij zich terug. De functies, die zij tot een harmoiiiseh geheel had laten samenwerken, houden op ; do stoffen, die zij had samengehouden, vallen uiteen. Het is als bij een orkest, dat zoo even onder leiding van een kapelmeester eene symphonic uitvoerde, maar waarvan de leden door 'elkander loopen en uiteengaan, zoodra hij zijn dirigeerstok heeft neergelegd. Gaarne wordt erkend, dat het begrip levenskracht gedurende langen tijd den vooruitgang der wetenschap min of moer heeft belemmerd en het eigenlijk niet meer was dan een naam, waarmede men verschijnselen bestemi^elde, die men niet verder wist te verklaren. Ten einde echter een billijk oordeel te vellen, moet men rekening houden met den stand der kennis over het geheel in de 17e en 18e eeuw. Door den ontzaglijken vooruitgang der wetenschap, kreeg men langzamerhand een geheel ander inzicht in tal van verschijnselen en veel wat eertijds aan die geheimzinnige levenskracht werd toegeschreven, bleek nu op andere wijze gemakkelijk te verklaren. Ik wijs b.v. op den grooten invloed, dien de ontdekking der zuurstof door Lavoisier moest uitoefenen op de beschouwingen omtrent ademhaling, bloedsomloop, dierlijke warmte en zoovele andere processen, die men vroeger aan de levenskracht toeschreef. Het is onbillijk, wanneer men dezen vooruitgang toeschrijft aan den invloed der mechanische levensopvatting, want toen men deze nieuwe ontdekkingen deed, verkeerde men nog algemeen onder den invloed van de leer der levenskracht. Later kwam de wet van het behoud van arbeidsvermogen, die zulk een buitengewonen invloed uitoefende op natuuren scheikunde beiden. De kunstmatige bereiding van ureum, een bestanddeel der urine, die in 1828 door Wöhler in het laboratorium geschiedde, deed de hoop herleven, dat men ook andere organische bestanddeelen synthetisch in het leven zou kunnen roepen. Ten

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen