1935 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 17

tl rekenbaarheid is betrekkelijk: een zekere vrijheid van wil en handelen behoudt ook de krankzinnige, die naar veler ervaring de mogelijkheid hem tot arbeid en behoorlijk gedrag op te voeden, bewaard doet blijven (nieuwere arbeidstherapie van Gütersloh!) De verhouding van gebondenheid en vrijheid, erfelijkheid en vrijheid is dus verschillend, maar in beginsel bij iedereen aanwezig, bij kind en volwassene, normaal en abnormaal, gezond en ziek, toerekenbare en (juridisch) ontoerekenbare. Hersenen en ziel. Boven werd het probleem gesteld, uitgaande van den kiemaanleg en stilgestaan bij een soort aanleg, die 't psychische, in de kiemcellen der individuen heeft, Aan 't geestelijke bleek wel sterk te zijn opgelegd, zich aan te sluiten bij de geerfde disposities in de kiemen. Thans stellen we de vraag anders. Van welk orgaan in 't lichaam is de groeiende en volgroeide ziel in 't bijzonder afhankelijk? De meer algemeene vergelijkingen, die 't heele lichaam betreffen, gaan we hier voorbij (zwaard en scheede, weekdier en huis, bewoner en tent). In het oude testament treft men vele dergelijke vergelijkingen aan; wat we accentueeren willen in deze vergelijkingen, is de rangorde: de ziel staat bovenaan. Immers de tent is er om den bewoner, de scheede om het zwaard. Die plaats krijgt de ziel niet bij die onderzoekers, die in het lichaam een z.g. punctueele localisatie voor haar zochten en evenmin bij hen, die een meer uitgebreide localisatie aannemen of de verhouding van lichaam en ziel ondergeschikt maakten aan de meer algemeene begrippen van bouw en functie, zij het dan van de hersenen. Dat de hersenen een bijzondere beteekenis voor de ziel hebben, is toch een ontdekking van beteekenis geweest. Dit is duidelijk als men bedenkt, dat 't hart bij Aristoteles, borst, buik en hoofd bij Plato, 't orgaan voor de ziel waren. De uitoefening van het lichaam-ziel-verband in de hersenen, is waarschijnlijk geworden door vergelijkende anatomie, door studie van ontwikkelings-remmingen en van pathologische gevallen. Ten eerste staat de mensch bovenaan in de natuur, in 't bijzonder wat betreft intelligenl!i^''en rijkdom van zieleleven. Ook bovenaan staat hij in hersengewicht (in verhouding tot het lichaam) en hersen-organisatie. Vooral de groote hersenen dragen daartoe bij. En als die hersenen in groei gestoord zijn (micro-cephalie), dan is de trap van zieleleven laag. Denkt men verder aan de verregaande karakterveranderingen en zwakzinnigheid na hersenontstekingen, als voorbeeld uit de pathologie, dan heeft men ook hierm temeer een steun voor de opvatting, dat ,,lichaam en ziel " in hoofdzaak verander mag worden in ,,hersenen en ziel". W a a r en hoe geschiedt in de hersenen die onderlinge inwerking van ziel en lichaam? In de vroegere onderzoekingen zocht men een onparig orgaan, na-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen