1940 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 61

45 XV D e kosmologische C4nalyse van deze beide onderling samenhangende, grondstructuren dei tijdelijke werkelijkheid toont aan dat zoowel de modale aspecten als de mdividualiteits-structuren hoezeer naar haar interne geaardheid tegenover elkander onherleidbaar nochtans volstrekt onzelfgenoegzaam zijn m den tijdelijken kosmischen samenhang der werkelijkheid Zij kunnen m a w niet op zich zelf als substantie bestaan maar slechts m den kosmischtijdelijken samenhang met alle andere XVI Deze stand van zaken verklaart ook het radicale versch'l tusschen het voor wetenschappelijk dinghegnp der naïeve ervaring en het theoretisch substantitbegrip der metaphysische wijsbegeerte H e t laatste berust steeds op een innerlijk tegenstrijdige verzelfstandiging van een theoretische abstractie uit de tijdelijke werkelijkheid H e t eerste vat de werkelijkheid zonder theoretische analyse m de concrete mdividuahteits-structuren u a a n n die werkelijkheid zich geeft en w a a r m de modale aspecten m overbrekelijken samenhang fungeeren XVII Zoowel het substantiebegrip als het moderne positivistisch functiebegrip zijn innerlijk onvereenigbaar met de aanvaarding van de modale en de individuahteits structuur der werkelijkheid gelijk deze m de goddelijke scheppingsorde gegeven zijn D e bedoelde werkelijkheidsstructuur staat en valt met de onder linge onherleidbaarheid van de modale aspecten deze onherleidbaar heid valt slechts m te zien w a n n e e r bij het licht der goddeliike W o o r d - o p e n b a r m g m Christus Jezus de blik is ontsloten voor het religieuze den kosmischen ttjd te boven gaande centrum der tijdelijke werkelijkheid slechts m dit religieuze centium kunnen alle modale aspecten hun diepere boven-tijdelijke ivortel-eenhetd vinden XVIII BIJ de primaire verabsoluteering van het theoretisch denken welke het uitgangspunt der g a n g b a r e wijsbegeerte (de 2 g n immanentie-philosophie) karakteriseert moet men steeds weer trachten de wortel-eenheid der modale aspecten binnen den kosmischen tijd te zoeken Daarbij tracht men dan telkens een bepaald (door het theoretisch denken geabstraheerd en verabsoluteerd) aspect tot grond-noemer voor aUe andere te proclameeren Z o o ontstaan de verschillende -ismen m het wijsgeerig denken (logicisme mathematicisme biologisme psychologisme histonsme symbolisme aestheticisme enz enz ) XIX In h a a r mechanistisch substantiebegrip verklaarde de oude natuurphilosophie de mechanistische materie" welke als luimtevulling gedacht w a s tot s u b s t a n t i e ' der tijdelijke werkelijkheid en herleidde alle andere aspecten der lichamelijke dmgen tot modi van het aspect der materiebew^egmg"

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen