1940 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 127

105 kolen zwart gemaakt hebben" en voor de oven gebukt staan in het zweet huns aanschijns en niet m roodzijden toga's rondwandelen Wi/ beschikken bij het onderzoek der natuur over een strengeie methode d a n Paracelsus bij wien alles nog een rondtasten m de chaos IS — eenerzi]ds verwerping van een natuurwetenschap die uit een net van onwerkelijke begrippen bestaat maar anderzijds onmacht tot het scheppen van betere begrippen om de volle ervaring vast te leggen M a a r zijn eisch de waarneming van de natuur zelf blijft ook gelden voor de nieuwe zooveel volmaaktere natuurwetenschap Ook nu zal gewaakt moeten worden tegen een deductieve natuurwetenschap en zal de empirische waarneming voorop moeten staan E n het waarnemen moet men Zeeren door lange ervaring dus hoe eerder hoe beter Daarom kan de propaedeuse van groote beteekenis zijn voor de verdere vorming van den arts D e vierde zuil der g e n e e s k u n d e . V e l e malen heeft Paracelsus een ontwerp over deze drie pijlers der geneeskunde gemaakt, wellicht hebben de o n a a n g e n a m e ervaringen die hij steeds weer met zijn collega's opdeed hem tenslotte gemspi reeid tot het hoofdstuk over de vierde zuil de virtus of propriet a s " Deze , virtus' omvat eigenlijk alles w a t een medicus tot een goed arts maakt, ook de andere drie fundamenten zijn er m begrepen en worden er door gedragen Hier stelt Paracelsus steeds weer tegenover elkaar den onbaatzuchtigen w a r e n arts en den ,,wolfsarts" den navolger Christi en den Farizeeei Misschien vinden we m zijn beschrijving van beide typen wel menschen uit onze omgeving terug D e valsche arts is hij die de geneeskunde beoefent voor zichzelf, die tegen zijn geweten m op losse gronden , arzneiet" omdat het hem om het geld te doen is Hij w e r p t zich op de zieken alleen opdat hij voordeel heeft zooals de wolf zich op de schapen werpt H e t gaat maar zooals de w m d m het zeil blaast of ze nu genezen of niet is niet het belangrijkst hem is het te doen om pomp en pracht zoodat zijn vrouw zich kan opschikken en de eeiste viool kan spelen tegenover andere vrouwen m kerk op straat en in gezelschap — Modern overgebracht het gaat hem erom zoo gauw mogelijk een villa en een gioote auto bij elkaar te verdienen — D a s ist laufen umb das geldlein nicht von wegen der gesundheit ' M e t veel praten en loopcn houden deze heeren het geloof er bij hun patiënten m hun kleedmg (de roode toga en de roode baret Paracelsus' groote ergernis') en hun gewichtigdoenerij moeten de eerbied m stand houden O lieber H e r r D o k t o r " zegt het publiek en die is geleerd en flink en hij is zoo degelijk en eerbaar en gaat zoo vriendelijk met de menschen om en hi| groet iedereen" — O Farizeeër' roept Paracelsus vertoornd uit is dat de eed van Hippokrates h o u d e n ' '

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen