De ethiek in de gereformeerde theologie - pagina 63

6i Eigenaardig klinkt liet bovendien in een Gereformeerde ethiek, dat „de Christelijke moraal geput wordt uit de heilige Schrift van het Nieuwe Verbond, het Oude niet uitgesloten". En wilt ge ten slotte een indruk ontvangen van wat de ethiek in de Gereformeerde Theologie tot in het vaderland van VOETIUS geworden was, hoort dan het doel dat de Amsterdamsche predikant der i8« eeuw, ADRIAAN BUURT in zijn D a d e l ij k e G o d g e l e e r d h e i d , een werk, dat

hij met zijn savante echtgenoote, die zelf een Logica schreef, waarheen BUURT met een „zie de Logica mijner vrouw" telkens verwijst, — aan ons studievak stelt.

Haar doel dan, zegt BUURT, „is om den mensch te

onderrichten, wat hij te doen, en te vermijden hebbe, om Gode te behagen; en hem tot gehoorzaamheid altijd

aan te zetten, opdat hij voor

gelukkig en aan anderen nuttig zij, beide ter eere van zijnen

grooten Maker" i). Echt achttiende-eeuwsch 1

'S^' En zoo hebben wij dan de ethiek bezien gelijk zij in de Gereformeerde Theologie e e r t ij d s is beoefend. In dat e e r t i j d s

beschouwden wij de ethiek achtereenvolgens in drie

perioden, en wel van o n t s t a a n , o n t w i k k e l i n g en o n d e r g a n g . Bij dat o n t s t a a n confessioneele

letten wij op de elementen waaruit zij opkwam en de tegenstellingen, die, in deze elementen reeds aanwezig,

zoowel dat ontstaan zelf als de verdere ontwikkeling der ethiek in de Gereformeerde Theologie zouden bepalen. het

einde

Viel dat ontstaan nog vóór

der i6« eeuw, in de 17*= eeuw sloegen wij daarna haar

o n t w i k k e l i n g gade.

Voortgezet in Zwitserland en Duitschland, zagen-

wij die • ontwikkeling in ons vaderland, al was het niet zonder • invloed der Engelsche Puriteinen, door den arbeid van onzen VOETIUS tot een hoogtepunt gevoerd, maar ook door het Coccejanisme gestoord.

En

eindelijk stonden wij stil bij den langzamen o n d e r g a n g der ethiek in de Gereformeerde Theologie in de i8« eeuw.

Een ondergang èn door

het Coccejanisme èn door wat SCHWEIZER noemt „das allmahlige Zurtlclc* treten der orthodoxen Centraldogmen" 2) en ten slotte door het W o l f f i a n i s m e,

veroorzaakt.

1) BuUEï leefde van 1711—1781. Het Ie en 2e deel vim dit wei-k verscheen in 1780 liet 3e, door zijn vrouw geselireven, in 1783. 2) D i e P r o t c s t a n t i s c l i e n Cen t m l d o g m e n .

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen