Psychische Aktiviteit - pagina 30
Rede gehouden bij de overdracht van het rectoraat der Vrije Universiteit
28 gevraagd, wat er doorleefd werd, maar ik moest dit als een kunstfout beschouwen, al wist ik, omdat ik steeds min of meer het experiment medemaakte, dat ik persoonlijk mijn richten van de opmerkzaamheid niet kon onderdrukken. Daarom was het ook juist gezien door W A T T ' ) (uit de school van Würzburg) om een bepaalde taak op te geven en zoo werd dus de opmerkzaamheid in een bepaalde richting geleid, wat veel gemakkelijker gaat dan om haar te onderdrukken. Omdat het doorleefde niet opgeschreven werd, principieel niet en omdat de proefpersonen vaak niet geschikt waren om zich daarover te uiten, werden de reacties vaak willekeurig door den experimentator ingedeeld. Het systematisch toepassen van de zelfwaarneming bij personen die zich daarin geoefend hadden, bracht nu verschillende dingen aan het licht, die vroeger verborgen waren gebleven. Had men iets buitengewoons doorleefd, dan werd dit nu en dan medegedeeld of wel na een reeks van proeven werden de hoofdzaken opgeteekend, die men zich nog toevallig herinnerde. Thans echter werd bij elke proef nauwkeurig opgegeven, wat men doorleefd had, niet alleen tijdens de proef, maar tevens in de periode van voorbereiding en in de periode, die op de proef volgde. Reeds in de proeven van WATT werden in 4 stadia nauwkeurige waarnemingen gedaan als gefractioneerde methode: voorbereiding, verschijnen van het prikkelwoord, zoeken naar en opduiken van het rcactiewoord. Nu kwam tevens dit gewichtige voor den dag, dat men aan de begrippen der gewaarwordingen, gevoelens en voorstellingen, waarmede men gewoon was te opereeren, geen voldoende houvast had om uit te drukken, wat men voor, tijdens en na de proef doorleefd had ^). D e proefpersonen begonnen, volgens KüLPE, in de taal van het leven te spreken en konden daarom ook aan de voorstellingen 1) W A T T , Experimentelle Beitrage zu einer Theorie des Denkens, Archiv für die ges. Psych. Bd. IV, S. 296. 2) KüLPE, 1. c. S. 1077.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1916
Rectorale redes | 54 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1916
Rectorale redes | 54 Pagina's