Psychische Aktiviteit - pagina 18

16 daarnaast de funkties gesteld, die geheel onafhankelijk van elkaar moeten geacht worden; geen praedikaat van de wereld der verschijnselen komt toe aan de psychische funkties. De psychische funkties kunnen veranderd worden zonder veranderingen in de verschijnselen en omgekeerd zijn veranderingen bij deze mogelijk zonder veranderingen der funkties. Plaatst men de verschijnselen (door anderen inhouden genoemd) naast de funkties, dan kan men ter onderscheiding dit aangeven, dat men de inhouden gedurende hunne tegenwoordigheid kan waarnemen, terwijl men de funkties eerst daarna tot objekt der waarneming kan maken. Eerst wanneer ze reeds gefunctioneerd hebben, kunnen ze tot objekt der analyse worden gemaakt. Z o o werden nu vele „akte" waargenomen, die voor de psychologie tot nu toe niet bestaan hadden, „Beachten" en „Erkennen", het willen en verwerpen, het vergelijken en onderscheiden en vele andere. Hier ontbrak het aanschouwelijk karakter der gewaarwordingen, voorstellingen en gevoelens, al kunnen ze ook daardoor begeleid zijn. Z o o naderen we het gebied der denkpsychologie, waarvan we de resultaten op experimenteel gebied straks wenschen mede te deelen. W e hebben dus besproken de associatie-psychologie, als het type van de mechanistische psychologie en vonden bij WUNDT in zijn apperceptie en apperceptieve verbindingen en bij LiPPS met zijn onderscheiding van inhoud en „Gegenstand" reeds overgangen naar de nieuwere psychologie, waarbij de funkties, de „akte", op den voorgrond treden en waarbij deze de kern van het psychische leven uitmaken, terwijl de verschijnselen alleen het omhulsel vormen. De vraag mag daarbij worden gesteld, of niet die kern voor den anatoom-physioloog verborgen zal moeten blijven en of niet alleen de verschijnselen met hunne associaties speciale localisaties in de hersenen hebben '). Wanneer men nu vaststelt, dat de beschrijving van het on•) STUMPF, 1. c. S. 39.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen