Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 11
Rede bij de 54ste herdenking van de stichting der Vrije Universiteit te Amsterdam
3 Het vooruitzicht kon mij niet bekoren. Toch zal het, denk ik, U niet bevreemden, dat ik — uit anderen hoofde —, nu ik geroe* pen werd om ter herdenking van den Stichtingsdag der Vrije Universiteit tot U het woord te voeren, getrokken werd tot dit onderwerp van taalkunde, zonder overigens van mijn voorliefde voor de geschiedenis der letterkunde in haar verband met het godsdienstigïzedelijksredelijke leven des volks afstand te doen. Ik verzoek Uw aandacht voor een korte beschouwing van De School van KoUewijn, haar kenmerken, beginselen, bedoelingen en methoden. Ik zal daarbij niet trachten U te onthalen op wijsgeerige bespie* gelingen, want dat ligt mij niet, of met U op te klimmen tot oer* historie en oercultuur, want daarvan weet ik te weinig, noch tot bijzonderheden afdalen van grammatica van Zoeloe's of Rood? huiden, want — anders dan zoovele „vereenvoudigers" — ik ken ze niet. Mocht ik toch soms genoodzaakt zijn, iets daarvan aan te raken, ik zal het doen met de grootste voorzichtigheid en soberheid. Met eenvoudige feiten uit de jongste taalgeschiedenis in onze onmiddellijke omgeving, uit ons aller ervaring vaak, voor U samen te lezen, met een poging om ze in een begrijpelijk en juist verband te plaatsen en uit algemeene beginselen te verklas ren, zal ik moeten volstaan. Ik spreek niet dan zijdelings over de zoogenaamde spellingiMarchant; valsche naam overigens, dien wij volstrekt weigeren moeten, omdat het eigenlijke er mee verhuld wordt: de taaibeknotting. „Taalvoorschriften", „taaiordonnanties" zegge men, want zelfs „schrijfwijze" is hier te eng. Wij kunnen over die voorschriften daarom al niet spreken, omdat zij nog feitelijk in wording zijn: men behoeft en verkrijgt reeds gedurig aanvullende en verduidelijkende wijzigingen — het mag nu ook gerust wat ingewikkelder worden, nu men het profijt heeft ge* noten van den voorgewenden phenomenalen eenvoud! — en de onmisbare woordenlijst met al haar beslissingen — wat heeft men veertig jaar lang gespot met het onmisbare woordenboek! — moet nog komen. Bovendien, de wagen rolt voort, bedoeld of onbe* doeld: met de hoogste officiëele aanbeveling voorziene leerboekjes
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1934
Rectorale redes | 142 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1934
Rectorale redes | 142 Pagina's