Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 50

42

flexie en tegen alle vormonderscheiding. Want vormverlies is winst voor de hand. Analytische taalmiddelen en vooral de vaste woordorde brengen niet alleen alles terecht, maar maken de taal ook veel gemakkelijker en veel bruikbaarder. Het Chineesch en het Engelsch zijn de lichtende voorbeelden; het laatste krijgt echter, niet onbegrijpelijk, den meesten nadruk. Het Hoogduitsch blijkt, aan enkele uitgezochte voorbeelden, synthetisch als het nog is, er heel wat kwader aan toe. En het Nederlandsch komt achter bij het Afrikaansch. "* Wij gevoelen ons geheel thuis bij Jespersen's leer; onze vrienden uit de School van KoUewijn spre* ken juist zoo, en zijn meest weinig minder gevat op voorbeeL den; en wat gij daartegenover stelt, is altijd even ondeugdelijk, als hetgeen Johansson tegen hem inbracht. Die taal is de beste, die veel doet met geringe middelen, anders gezegd, die de grootste som van beteekenis uitdrukt met het een« voudigste mechanisme,"^ zoo formuleert Jespersen zijn bedoe* ling ook wel. „Efficiency" vergrooten, „exertion" verminderen, zijn de beide vereischten. Het lijkt een „kruideniersberekening": omzet en winsten omhoog, arbeid en kosten omlaag; maar veel hangt af van de interpretatie der termen. Jespersen erkent, dat het meten en wegen zijn bezwaren meebrengt, zoowel van het geestelijke als van het lichamelijke. Maar vast staat bij hem, dat de korte analytische vormen minder tijd en minder arbeid ver* gen van het geheugen en van de spieren."" Het belang der spieren ontdekte Jespersen eerst op den duur; maar dat daargelaten. Zou het alles waar zijn? Vallen goede vertalingen van de klas* sieken in een moderne taal (behalve Duitsch) altijd korter uit dan het oorspronkelijke? Ik geloof het niet. En zijn er ook nog geen andere waarden denkbaar dan snelheid van productie en veelheid van gemak? Kan er ook geen schade en verlies liggen in starre volgorde, simpele constructie, en eentonigen woord* vorm? De dichters mogen het antwoord geven! Maar Jespersen heeft hun al bij voorbaat geantwoord: het aesthetische gezichts* punt is niet het wezenlijk beslissende, de taal is voor heel het geestelijke en practische leven der menschheid zoo gewichtig,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen