Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 119

Ill Ned. Taal 155457; Multatuli, Ideen no. 36=^62. — Aan Van den Bosch is Multatuli over het algemeen onsympathiek, maar hij spreekt niet over zijn taal. T. en Lett. 4, 186*188. 124 KoUewijn blijkt mij achteraf den 2en dr. gebruikt te hebben, van 1879. En hij sprak al met Hildebrand over ons haar schijven en hem zeggen in hetzelfde jaar. Opstellen' 3, 105 (1891, 1894). De 4e dr. bij Van den Bosch, Pleidooi 54. Ik raadpleegde dien 4en druk (1890), die zeer weinig afwijkt van den 3en volgens het „Vor? wort". In 1920 verscheen de 15e druk. Hildebrand (18244894) is het meest bekend door zijn werk aan Grimm's Deutsches Wön ferbüch. — Zie a.w.* 32. Vgl. 68: „das Hochdeutsch darf nicht als verdran* gender Ersatz der Volkssprache auftreten, sondern als eine ver« edelnde Gestalt davon, gleichsam als Sonntagskleid neben dem Werkeltagskleide". 125 Onze dialecten liggen b.v. niet gescheiden door een klank* verschuiving als bij Hoog? en Nederduitsch het geval is. 126 Het wil b.v. de taal, die de leerling van huis uit meebrengt, hetzij „volkssprache" hetzij „haussprache", in het onderwijs be* trekken; maar men moet lezen, hoe H. onderwijzen wil, dat aust gerissen moet vervangen worden door entflohen (van een vogel uit de kooi): de leerling moet zonder het dialect te leeren ver* achten, het gevoel krijgen, zoo „ein Stückchen mehr von der höheren Welt sich erobert zu haben (vornehmer zu werden, das gerade reizt die Niedern am meisten)" . . . (70). Men moet dus de Zondagsche taal hem terdege onderwijzen! 127 Ook het derde punt van H. (6 en 32*66), dat schijnbaar zoo volkomen gelijkt op de leer van KoUewijn: ,,das Hauptgewicht soUte auf die gesprochene und gehorte Sprache gelegt werden, nicht auf die geschriebene und gesehene" blijkt bij nader bezien heel wat simpeler van strekking en omvang. — Wel moet men toegeven, dat Hildebrand evenals de school van KoUewijn ten onrechte in het goede stille lezen een voorname rol aan het in* wendig hooren wilde toededen. 128 Deze sinds 1879 erbij gevoegde Anhang van het heele boek (129*222). 129 Van den Bosch, Pleidooi 39*42. 130 a.w. 34*35.

beslaat tweevijfde

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen