Betrekkelijk of volstrekt - pagina 50

de rechtspleging werd toevertrouwd. Maar het Paradijs van een samenleving zonder strafrecht zal zich niet openen en de sommigen bekorende Hof van Eden, waarin enkel behandeling zal worden gevonden, moge , voor ons gesloten blijven. Het louter behandelend strafrecht heeft de ' norm verloren, kent de aansprakelijke mens niet, en verleidt de overheid tot het voeren van een haar niet toekomende zedelijke heerschappij. *> Het is een teken aan de wand, dat voor de rechter die opvoedt, die ook — wat meestal vergeten wordt — onschadelijk maakt — nomen est omen^^°) — wordt teruggedeinsd ^^^). Het strafrecht is een gewichtig recht. Het strafvonnis grijpt veel dieper üi dan de civiele beslissing ^^^). Het brengt in aanraking met de mens die verkeerd handelt en keert zich tegen daden, die bewijzen, hoe diep de menseUjke natuur zinken kan. De strafrechtelijke sancties reiken ver en moeten niet voor andere doeleinden misbruikt, waardoor de voornaamheid van het strafrecht wordt aangetast. Hier ligt een probleem. Heinrich Demburg wees er in 1894 op, dat geen grotere wet zonder een „bijwagen" van strafwetten werd uitgevaardigd-^®*). Heden gevoelt menigeen zich niet gelukkig met talrijke strafbedreigingen tegen niet uitgesproken strafwaardige handelingen, die algemeen erkende normen schenden ^^'^). Een uitweg opent zich mogelijk door tussen strafen ordeningsanctie te onderscheiden, opdat de zedelijke inslag van het strafrecht duidelijk herkenbaar blijve. Het strafrecht is ook een beperkt recht, dat het wezenlijke in de wetschender dikwijls niet ontdekt. Ieder mens is een mysterie en de misdadige mens is dit wellicht in versterkte mate. Het genie van Shakespeare, de voor geen zielsdiepte terugschrikkende Dostojevsky, laten in Othello en Macbeth, in Raskolnikov en Stravrogin vermoeden, meer nog dan dat zij het geheel blootleggen, wat in het diepste van het ik woelen kan. Ook al zijn velen die berecht worden niet tot het uiterste gegaan, in de kleptomanen, in de verduisteraars zal heel wat stuk blijken, zonder dat de staat met zijn straf in de eerste plaats herstellen kan. Hij moet, wil hij het samenleven bij de voortduur mogelijk maken, vóór elk ander ding de misdaad onderdrukken ^*^). Gelukkig indien de straf daarnaast dienen mag om de dader terug te brengen in het volle leven, zodat zij voor hem, schulddelgend en opvoedend wer^^'') i'*!) 132) ^^^) 1"^) 135)

48

De term onschadelijk-maken voor een mens gebruikt, heeft iets dat afstoot. Paul Bockelmann, Schuld und Sühne, 29. vVilhelm Sauer, Algemeine Strafrechtslehre, 266. Heinrich Demburg, Die Phantasie im Rechte. Zweite Auflage, Berlin 1894, 31. Herman Gareis, Mensch und Staat, Berlin 1957, 15, 67. Vergelijk Max Grünhut, Penal Reform, 3.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen